André Basdevant
Spiralne rampy na Wieży Eiffla. Fot. culture.gouv.fr

Samochodem na Wieżę Eiffla. Śmiałe wizje André Basdevanta

André Basdevant był francuskim inżynierem, który zaproponował trzy niezwykle odważne, ale i bardzo kontrowersyjne koncepcje. Dwie z nich, mimo że wpisywały się w modne wówczas idee, okazały się całkowicie niepraktyczne i niemożliwe do realizacji. Trzecia natomiast była znacznie bardziej przyziemna, choć i tak zbyt nowatorska jak na ówczesne czasy.

André Basdevant i jego spiralne rampy na Wieży Eiffla

W 1936 roku Basdevant przedstawił projekt umożliwiający wjazd samochodem do restauracji na drugim poziomie Wieży Eiffla. Plan zakładał wzniesienie dwóch spiralnych ramp z betonu po obu stronach budowli. Każda z nich miała składać się z 10 ciasnych zwojów, co oznaczałoby zawrotną jazdę na wysokość 115 metrów nad poziomem ulicy. Po dotarciu na górę, kierowcy mogliby zjeść posiłek w restauracji. W Paryżu oczywiście nie obyłoby się bez wina, co w połączeniu z późniejszym zjazdem w dół mogłoby prowadzić do kolejnych „zakręconych” wrażeń. Projekt uznano za niedorzeczny i ostatecznie nigdy go nie zrealizowano.

Obrotowe lądowisko nad Sekwaną

Drugi pomysł Basdevanta z 1938 roku był jeszcze bardziej spektakularny. Zakładał budowę obrotowego lądowiska dla samolotów w samym centrum Paryża, tuż nad Sekwaną i Île de la Cité z katedrą Notre-Dame. Lądowisko miało się opierać na dwóch ogromnych, okrągłych platformach wspartych na wysokich wieżach przypominających drapacze chmur. W jednej z wizualizacji autor ustawił punkt widzenia wewnątrz dwupłatowca, z którego widać pas startowy przez skrzyżowane linki nośne. Ten pomysł również został uznany za całkowicie niepraktyczny i odrzucony.

Centrum Paryża, gdzie André Basdevant planował wybudować lotnisko. Fot. David.Monniaux, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Tunel pod kanałem La Manche

Trzecia koncepcja Basdevanta, również z 1938 roku, miała znacznie większy potencjał. Inżynier zaproponował w niej budowę tunelu pod kanałem La Manche. Projekt składał się z dolnego poziomu przeznaczonego dla pociągów z dwoma torami i górny dla samochodów z czterema pasami ruchu. Sama idea tunelu pod kanałem krążyła od co najmniej dwóch stuleci, ale kwestie techniczne i polityczne blokowały jej realizację. Mimo to propozycja Basdevanta została na tyle dobrze przyjęta, że uzyskała poparcie francuskiej Izby Handlowej. Plany budowy przerwał wybuch II wojny światowej, choć Najwyższa Rada Wojenna Aliantów przez krótki czas rozważała możliwość szybkiego rozpoczęcia prac.

André Basdevant i dalsze plany tunelu

Po wojnie André Basdevant przedstawił swój projekt francusko-brytyjskiej komisji, jednak został on odrzucony przez Brytyjczyków z uwagi na problemy techniczne związane z geologią i wentylacją. W 1958 roku, we współpracy z innymi inżynierami, wizjoner zaprezentował zmodyfikowaną wersję tunelu, ale i ten plan nie doczekał się realizacji. Ostatecznie przeprawę pod kanałem zbudowano dopiero wiele lat później według alternatywnego projektu autorstwa konsorcjum TransManche Link. Jej otwarcie, wyłącznie dla ruchu kolejowego, miało miejsce w 1994 roku.

Szalone pomysły francuskiego inżyniera

André Basdevant zapisał się na kartach historii jako inżynier o niezwykłej wyobraźni i odwadze w formułowaniu śmiałych, choć niedorzecznych wizji. Jego projekty, nieprzystające do realiów technicznych i urbanistycznych epoki, świadczą jednak o ambicji przekształcania przestrzeni miejskiej w sposób spektakularny i nowatorski. Mimo iż żaden z jego pomysłów nie doczekał się realizacji, pamięć o nich nie zginęła – a to także osiągnięcie.

Źródło: worldenoughblog.com, vintagenewsdaily.com

Czytaj też: Architektura | Urbanistyka | Miasto | Metamorfoza | Paryż | whiteMAD na Instagramie

Spiralne rampy na Wieży Eiffla i budowla obecnie. Fot. culture.gouv.fr i Google Earth

Obrotowe lądowisko nad Sekwaną i centrum Paryża dziś. Fot. francearchives.gouv.fr i Google Earth