Fot. poznan.fandom.com, Jan Kaczmarek 22, CC-BY-SA

Secesja po poznańsku: kamienica Haasego i Wagnera na ul. Święty Marcin

Zabytkowa kamienica Gustawa Haasego i Georga Wagnera uważana jest za najwybitniejszy przykład poznańskiej secesji. Pięciokondygnacyjny gmach został wzniesiony na początku XX w. i od razu wzbudził wielkie uznanie i podziw dla kunsztu jej architekta – Oskara Hoffmanna. W jego sąsiedztwie, na zachodnim odcinku ulicy Święty Marcin stoją inne reprezentacyjne kamienice, co czyni to miejsce jednym z najciekawszych i najbardziej malowniczych w całym mieście.

Kamienica została zbudowana w 1902 r., w miejscu rozebranego rok wcześniej parterowego domku urzędu akcyzowego dla Gustawa Hassego (kupiec drzewny, bławatny, właściciel domu handlowego) i Georga Wagnera (wydawca i redaktor liberalnego dziennika Posener Neueste Nachrichten – „Najnowsze Wiadomości Poznańskie”). Redakcja tego dziennika istniała do 1926 roku, później mieściło się tutaj Towarzystwo Czytelni Ludowych.

Św. Marcin w latach 30. Źródło: Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu

Kamienicę zaprojektował Oskar Hoffmann – jeden z najwybitniejszych architektów okresu secesji w Poznaniu. Dół i pierwsze piętro kamienicy przeznaczono na handel i biura, wyżej ulokowano luksusowe mieszkania. Dekoracja elewacji jest bardzo bogata i zróżnicowana. Detale na fasadzie wykonano z niezwykłą starannością – na płycinach znajdziemy motywy graffitowe, a także plastyczne gzymsy, sztukaterie, ozdobną stolarkę czy kute kraty na balkonach. Z detali wyróżnia się statek, lokomotywa i narzędzia piśmienne pod okapem. Nawiązują one do zajęć właścicieli budynku.

Fot. mamik / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Od podwórza pojawia się motyw gęsi, który kojarzony jest z legendą o Świętym Marcinie. Okna obramione są ozdobnymi opaskami z dekoracją o motywach roślinnych. To wszystko przyczyniło się do podniesienia prestiżu budynku, właściciela i projektanta. Gmach szczęśliwie uniknął poważniejszych zniszczeń podczas II wojny światowej, czego nie może powiedzieć inna pobliska zabudowa, zniszczona bądź poważnie uszkodzona podczas walk o Poznań zimą 1945 roku, znanych jako Festung Posen. Zmianom uległ dach budynku, z którego zniknęła m.in. ozdobna kula. Swą oryginalną urodę kamienica odzyskała częściowo po renowacji przeprowadzonej w latach 1998–1999.

Ul. Święty Marcin i kamienica Haasego i Georga na początku XX w. i współcześnie. Fot. Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu i whiteMAD/Mateusz Markowski

Źródło: poznan.fandom.com, icimss.edu.pl

Zobacz też: Architektura | Elewacja | Kamienica | Secesja | Poznań | whiteMAD na Instagramie