Śląska szkoła nad kopalnią w finale konkursu World Architecture Festival!

Szkoła Podstawowa nr 17 w Rudzie Śląskiej to nowa realizacja pracowni TKHolding we współpracy z Hornik Chmura Architektura. Budynek został finalistą prestiżowego konkursu World Architecture Festival 2025 – w kategorii WAF Completed Buildings – School. To już trzecie wyróżnienie firmy na tym międzynarodowym konkursie: wcześniej doceniono Wodny Park Tychy (2019, czytaj TUTAJ) oraz Fabrykę Wody w Szczecinie (2024).

Stary, prefabrykowany gmach z czasów PRL-u przez dekady ulegał deformacjom spowodowanym intensywną eksploatacją górniczą. Gdy konstrukcja szkieletowa przestała spełniać jakiekolwiek standardy bezpieczeństwa i praktycznie nie nadawała się do remontu, projektanci zaproponowali zupełnie nową koncepcję: modułowy kampus rozłożony na planie szachownicy. Każda sala lekcyjna to odrębny, parterowy segment otoczony własnym, zielonym atrium – dzięki temu uczniowie mają stały kontakt z przyrodą, a wnętrza zyskują doskonałe doświetlenie. Poszczególne moduły łączy jedynie wąski budynek równoległy do ulicy, w którym mieszczą się strefy administracyjne, stołówka, świetlica, szatnie oraz przedszkole.

Elastyczność w starciu z górniczymi wyzwaniami

Taki układ przyniósł nieocenioną zaletę: elastyczność w adaptacji do ruchów gruntu. W razie potrzeby można przenieść, podnieść czy skorygować pojedynczy segment, zamiast naprawiać cały, wielokondygnacyjny blok. Już podczas budowy teren obniżył się o kilka metrów, gdy pod placem wciąż trwała eksploatacja węgla. Świeżo wylany żelbet nie zdążył osiągnąć pełnej wytrzymałości, gdy konieczne stało się wstrzymanie prac i wzmocnienie konstrukcji. Każda minuta była na wagę złota – wszak dzieci miały rozpocząć nowy rok szkolny w bezpiecznym obiekcie, a stary budynek czekał już na rozbiórkę.

Wyjście z tej trudnej sytuacji udało się dzięki ścisłej kooperacji Miasta Ruda Śląska, generalnego wykonawcy Grupy Budowlanej Remar, ekspertów z Instytutu Techniki Budowlanej oraz specjalistów z Kopalni Bielszowice. Dzięki ich zaangażowaniu i działaniom doprowadzono projekt do finału. Dziś szkolny kampus tętni życiem, promując najnowsze trendy w edukacji i pokazując, że architektura zakorzeniona w lokalnych potrzebach potrafi rezonować na scenie światowej.

Z Rudy Śląskiej na globalną arenę

W listopadzie w Miami architekci polskiej pracowni spotkają się z pracowniami takimi jak Foster + Partners, UNStudio, MVRDV, Renzo Piano Building Workshop czy Zaha Hadid Architects. Jak mówią, chcą udowodnić, że „śląska szkoła nad kopalnią” może inspirować globalne dyskusje o przyszłości edukacji.

Dziękujemy prezydentowi Rudy Śląskiej Michałowi Pierończykowi, wszystkim inżynierom, konstruktorom i partnerom, a także autorom koncepcji z pracowni Hornik Chmura Architektura. Trzymajcie za nas kciuki – przed nami World Architecture Festival 2025! – mówią autorzy projektu budynku.

projekt budowlany, wykonawczy oraz realizacja: TKHolding

współautor projektu: Hornik Chmura Architektura

zespół: Paweł Kobierzewski i Andrzej Truszczyński, Bartłomiej Hornik, Marek Chmura

zdjęcia: Tomasz Zakrzewski – Archifolio

Czytaj też: Edukacja | Architektura w Polsce | Ciekawostki | Polecane | whiteMAD na Instagramie