Służew nad Dolinką, dawniej znane jako Służew nad Doliną, to jedno z osiedli znajdujących się na Służewie w warszawskiej dzielnicy Mokotów. Miejsce to wyróżnia się zarówno interesującą historią, jak i unikalną architekturą, stanowiąc jedną z flagowych inwestycji mieszkaniowych lat PRL w Polsce.
Osiedle Służew nad Dolinką zlokalizowane jest w południowo-wschodniej części Mokotowa, na obszarze Miejskiego Systemu Informacji Służew. Jego teren obejmuje około 52,4 hektara, a całość składa się z dwóch części: zachodniej i wschodniej. Przez osiedle przebiegają ulice nazwane na cześć znanych kompozytorów, takich jak Jan Sebastian Bach, Wolfgang Amadeusz Mozart, czy Józef Elsner, co tworzy specyficzny klimat tego miejsca. Granice osiedla wyznaczają ulice Puławska, Wałbrzyska, Kmicica, Łukowa, a także Dolina Służewska z Potokiem Służewieckim przebiegającym od strony południowej. Na jego terenie znajdują się dwa pomniki przyrody w postaci głazów narzutowych, a także wejście do stacji metra Służew.
Rok 1977. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe, Zespół Archiwum Grażyny Rutowskiej
Budowa osiedla rozpoczęła się w 1973 roku, a za realizację projektu odpowiadała Spółdzielnia Mieszkaniowa „Mokotów”. W 1991 roku, wraz z podziałem spółdzielni, zmieniono nazwę osiedla na „Służew nad Dolinką”, co odzwierciedlało charakterystyczny krajobraz doliny, w której osiedle jest położone. Zachodnia część osiedla, zaprojektowana przez Janusza Nowaka, Piotra Sembrata i Jerzego Kuźmienkę, została ukończona w 1978 roku. Została ona wyróżniona tytułem Mistera Warszawy, przyznawanym przez dziennik „Życie Warszawy”. Ta część osiedla składa się z budynków o różnej wysokości (4, 11 i 13 kondygnacji) wybudowanych w technologii ramy H, co na tamte czasy było rozwiązaniem nowatorskim.
Wschodnia część osiedla, zaprojektowana przez Janusza Kazubińskiego i Marię Zalewską, powstała w latach 1976–1979. Znajdują się tu budynki o podobnej wysokości, z 916 mieszkaniami, przewidzianymi dla około 3200 mieszkańców. Architektura osiedla Służew nad Dolinką to prawdziwy przykład kreatywności architektonicznej z lat 70. i 80. XX wieku. Budynki charakteryzują się zróżnicowaną bryłą oraz kolorystyką, która różnicuje poszczególne sektory kompleksu. Dominujące kolory to biały oraz intensywne barwy, takie jak czerwona, niebieska, zielona i czarna. Charakterystycznym elementem są również duże balkony wsparte na żelbetowych słupach, co nadaje budynkom unikalny wygląd. Przewidziano na nich sporo miejsca na zieleń. Terenów zielonych nie brakuje także na samym osiedlu – rośnie tu około 3000 drzew, z dominującymi gatunkami jak klon, lipa czy brzoza. W połączeniu z Doliną Służewską i Potokiem Służewieckim, miejsce to stanowi zieloną oazę w środku miasta.
Służew nad Dolinką to miejsce, które zainspirowało wielu artystów. Przez pewien czas mieszkał tu znany malarz Zdzisław Beksiński, a jego tragiczna historia została upamiętniona muralem na budynku przy ulicy Sonaty 6. Osiedle to również miejsce związane z raperem Tedem, który spędził tu swoją młodość, a nazwa jego płyty „Esende Mylffon” pochodzi od skrótu nazwy osiedla – SND. Nie brakuje tu także odniesień do popkultury. Osiedle pojawiło się w serialu „Zmiennicy” w reżyserii Stanisława Barei oraz w powieści Joanny Chmielewskiej „Lesio”.
Dziś osiedle Służew nad Dolinką nadal się rozwija. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką” kontynuuje działalność deweloperską, budując nowe obiekty, takie jak inwestycja Wałbrzyska 21, która obejmuje 160 lokali mieszkalnych, kilkanaście usługowych oraz prawie 250 miejsc postojowych. Na osiedlu znajduje się także Centrum Handlowe „LAND”, które od lat 90. XX wieku stanowi ważne miejsce zakupów i spotkań dla mieszkańców Mokotowa.
Służew nad Dolinką to osiedle z wyjątkowym charakterem, które łączy w sobie historię, nowoczesność i zieleń. Dzięki przemyślanej architekturze, powiązaniom z kulturą i sztuką oraz dogodnej lokalizacji, miejsce to pozostaje jednym z najbardziej interesujących i atrakcyjnych obszarów mieszkaniowych w Warszawie.
Źródło: nowawarszawa.pl, smsnd.pl
Czytaj też: Architektura w Polsce | Ciekawostki | Historia | Modernizm | Warszawa
