Szmaragdowa porcelana od AS Ćmielów. Forma nawiązuje do klasycznych kolekcji

Kamienie szlachetne od zawsze urzekały swoim pięknem. Nic więc dziwnego, że szmaragdy oczarowały również właściciela fabryki AS Ćmielów Adama Spałę podczas jego podróży do RPA. Zaowocowało to stworzeniem nowej kolekcji o klasycznych kształtach.

Wszystko rozpoczęło się od wprowadzenia w 2014 roku do produkcji różowej porcelany, odtworzonej według oryginalnej receptury Bronisława Kryńskiego, jednego z przedwojennych współwłaścicieli ówczesnej wytwórni porcelany „Świt” w Ćmielowie. Po przeprowadzeniu wielu prób i eksperymentów Adam Spała wraz z pracownikami manufaktury odtworzyli dokładny skład masy porcelanowej i rozpoczęto wykonywanie filiżanek i serwisów w pięknym różowym odcieniu.

Adam Spała zainspirowany wyjątkowym sposobem barwienia różowej masy porcelanowej (do czego wykorzystuje się prawdziwe złoto) oraz podróżą do Republiki Południowej Afryki i wizytą w szlifierni szmaragdów wpadł na pomysł na wykorzystanie szmaragdowego pyłu do nadania porcelanie nowego, unikatowego koloru. To w tamtejszej szlifierni zauważył po raz pierwszy proszek z obrobionych kamieni, który osadzał się na ubraniach oraz okularach pracowników. Był dokładnie tego samego koloru, co wynaleziona szmaragdowa porcelana. Okres pandemii i częściowego lockdownu spowodował, że zaczął bardzo intensywnie pracować nad nową recepturą, choć sprowadzenie szmaragdów w tym czasie wiązało się z dużymi opóźnieniami.

Pierwszym problemem jaki napotkał Adam Spała, było idealnie zmielenie szmaragdów, aby można było je dodawać do płynnej masy porcelanowej. Z pomocą przyszli mu pracownicy wydziału ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Pierwsza próba nie była udana. Kamienie zmielono zbyt grubo, przez co błyszczące drobinki były bardzo widoczne w porcelanie. Można było wręcz odnieść wrażenie, że masa jest zanieczyszczona. Kolejna próba zakończyła się sukcesem, proszek otrzymany ze szlachetnych kamieni był idealny – informują przedstawiciele fabryki AS Ćmielów.

Jak dodają, następnym etapem było przeprowadzenie prób mających pokazać, w jakich proporcjach należy dodawać otrzymany pył do masy, aby kolejnych etapach produkcji (w tym po dwukrotnym wypaleniu w wysokich temperaturach sięgających do 1420 stopni Celsjusza) otrzymać idealną barwę porcelany. Skład masy, z której odlewano kolejne wyroby był kilkadziesiąt razy modyfikowany, aż uzyskano idealny odcień gotowych produktów.


Do produkcji szmaragdowej porcelanowej używa się: kaolinu, kwarcu, skalenia oraz innych składników, które pozostają tajemnicą manufaktury. Miesza się je w odpowiednich proporcjach z wodą, a w celu zachowania twardości porcelany szmaragdowej ilość użytego kwarcu została zmniejszona o 50 proc. W to miejsce dodany został kwarc powstały ze zmielonych szmaragdów.

Pierwsze wyroby ze szmaragdowej porcelany zostały przedstawione w urzędzie patentowym rok temu. Od czerwca minionego roku szmaragdowa porcelana nie tylko uzyskała patent, ale też została oficjalnie zaprezentowana miłośnikom pięknych produktów. Pierwszy zestaw, który został wykonany z tej wyjątkowej porcelany, to serwis Pola zaprojektowany przez Adama Spałę.

Czytaj też: Ceramika | Naczynia | Detal | Secesja | whiteMAD na Instagramie

Tekst: Tomasz Kobylański

Zdjęcia: materiały Fabryki AS Ćmielów, www.as.cmielow.com.pl

Zdjęcie Adama Spały: Leszek Ogrodnik