Kamienie szlachetne od zawsze urzekały swoim pięknem. Nic więc dziwnego, że szmaragdy oczarowały również właściciela fabryki AS Ćmielów Adama Spałę podczas jego podróży do RPA. Zaowocowało to stworzeniem nowej kolekcji o klasycznych kształtach.
Wszystko rozpoczęło się od wprowadzenia w 2014 roku do produkcji różowej porcelany, odtworzonej według oryginalnej receptury Bronisława Kryńskiego, jednego z przedwojennych współwłaścicieli ówczesnej wytwórni porcelany „Świt” w Ćmielowie. Po przeprowadzeniu wielu prób i eksperymentów Adam Spała wraz z pracownikami manufaktury odtworzyli dokładny skład masy porcelanowej i rozpoczęto wykonywanie filiżanek i serwisów w pięknym różowym odcieniu.
Adam Spała zainspirowany wyjątkowym sposobem barwienia różowej masy porcelanowej (do czego wykorzystuje się prawdziwe złoto) oraz podróżą do Republiki Południowej Afryki i wizytą w szlifierni szmaragdów wpadł na pomysł na wykorzystanie szmaragdowego pyłu do nadania porcelanie nowego, unikatowego koloru. To w tamtejszej szlifierni zauważył po raz pierwszy proszek z obrobionych kamieni, który osadzał się na ubraniach oraz okularach pracowników. Był dokładnie tego samego koloru, co wynaleziona szmaragdowa porcelana. Okres pandemii i częściowego lockdownu spowodował, że zaczął bardzo intensywnie pracować nad nową recepturą, choć sprowadzenie szmaragdów w tym czasie wiązało się z dużymi opóźnieniami.
Pierwszym problemem jaki napotkał Adam Spała, było idealnie zmielenie szmaragdów, aby można było je dodawać do płynnej masy porcelanowej. Z pomocą przyszli mu pracownicy wydziału ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Pierwsza próba nie była udana. Kamienie zmielono zbyt grubo, przez co błyszczące drobinki były bardzo widoczne w porcelanie. Można było wręcz odnieść wrażenie, że masa jest zanieczyszczona. Kolejna próba zakończyła się sukcesem, proszek otrzymany ze szlachetnych kamieni był idealny – informują przedstawiciele fabryki AS Ćmielów.
Jak dodają, następnym etapem było przeprowadzenie prób mających pokazać, w jakich proporcjach należy dodawać otrzymany pył do masy, aby kolejnych etapach produkcji (w tym po dwukrotnym wypaleniu w wysokich temperaturach sięgających do 1420 stopni Celsjusza) otrzymać idealną barwę porcelany. Skład masy, z której odlewano kolejne wyroby był kilkadziesiąt razy modyfikowany, aż uzyskano idealny odcień gotowych produktów.
Do produkcji szmaragdowej porcelanowej używa się: kaolinu, kwarcu, skalenia oraz innych składników, które pozostają tajemnicą manufaktury. Miesza się je w odpowiednich proporcjach z wodą, a w celu zachowania twardości porcelany szmaragdowej ilość użytego kwarcu została zmniejszona o 50 proc. W to miejsce dodany został kwarc powstały ze zmielonych szmaragdów.
Pierwsze wyroby ze szmaragdowej porcelany zostały przedstawione w urzędzie patentowym rok temu. Od czerwca minionego roku szmaragdowa porcelana nie tylko uzyskała patent, ale też została oficjalnie zaprezentowana miłośnikom pięknych produktów. Pierwszy zestaw, który został wykonany z tej wyjątkowej porcelany, to serwis Pola zaprojektowany przez Adama Spałę.
Czytaj też: Ceramika | Naczynia | Detal | Secesja | whiteMAD na Instagramie
Tekst: Tomasz Kobylański
Zdjęcia: materiały Fabryki AS Ćmielów, www.as.cmielow.com.pl
Zdjęcie Adama Spały: Leszek Ogrodnik