Tak wygląda najpiękniejszy budynek w Unii Europejskiej. Wyniki konkursu Mies van der Rohe 2017

Poznaliśmy zwycięzców architektonicznej nagrody Unii Europejskiej im. Miesa van der Rohe. Po raz pierwszy nagrodą uhonorowany został nie nowy budynek, ale projekt polegający na odnowieniu istniejącego już obiektu.

Zdobywcą nagrody został DeFlat Kleiburg w Amsterdamie. Jest to projekt autorstwa biur architektonicznych NL architects i XVW achitectuur, na zlecenie Kondor WesselsVastgoed. DeFlat to innowacyjny projekt renowacji jednego z największych apartamentowców w Niderlandach, zwanego Kleiburg. Jest to betonowy blok z 500 mieszkaniami na amsterdamskim osiedlu Bijlmermeer. Konsorcjum DeFlat uratowało budynek przed wyburzeniem, zamieniając go w „klusflat”, co oznacza, że mieszkańcy remontują mieszkania na własny koszt.

Studio NL architects otrzymało w 2005 roku nagrodę specjalną w konkursie EU Mies Award za projekt BasketBar w Utrechcie.

Nagrodę specjalną dla najlepszego młodego architekta 2017 przyznano dwóm studiom z Brukseli, MSA i V+, za projekt NAVEZ – 5 mieszkań socjalnych na północnym wjeździe do miasta. Jest to projekt mieszkalny, który spełnia dwie ambicje lokalnych władz: reprezentuje plan rewitalizacji przestrzeni miejskiej jako emblematyczny budynek na samym wjeździe do Brukseli oraz zapewnia wzorcowe mieszkania dużym rodzinom. Zleceniodawcą projektu była gmina Schaerbeek.

Dwa nagrodzone projekty zostały wybrane z listy 355 prac zgłoszonych z 36 europejskich krajów. Jury wybrało i zwizytowało pięć finałowych obiektów: Rivesaltes Memorial Museum, Muzeum Katyńskie w Warszawie, DeFlat Kleiburg w Amsterdamie, Kannikegården w Ribe i Ely Court w Londynie. Towarzyszyli im przy tym autorzy prac, którzy dali również otwarte wykłady.

Jury zdecydowało się na przyznanie nagrody tym dwóm pracom z następujących względów:

DeFlat Kleiburg – Jury doceniło w tym projekcie zbiorowy wysiłek wielu ludzi. Założeniem koncepcji architektonicznej była przemiana olbrzymiego bloku we współczesny budynek mieszkalny, który zapewni swobodę w kwestii planowania wnętrz oraz nada nowy ton ulicy i krajobrazowi, przy minimalnym nakładzie pracy. Jury uznało projekt za „jednocześnie heroiczny i zwyczajny”. Wedle słów przewodniczącego jury, „podważa on aktualnie zalecane rozwiązania na kryzys mieszkaniowy w europejskich miastach, które często kierują się jedynie tym, aby budować więcej mieszkań każdego roku, podczas gdy bez odpowiedzi pozostaje ważniejsze pytanie: jakiego rodzaju mieszkania budować? Kleiburg pomaga nam wyobrazić sobie nowy rodzaj projektów architektonicznych, który odpowiada na zmieniające się w XXI wieku zwyczaje mieszkaniowe i styl życia. Rewitalizacja typologii z przeszłości jest równie istotna, co eksperymentowanie z nowymi, nieprzetestowanymi jeszcze modelami, czym jest właśnie radykalna transformacja istniejących budynków”. Projekt inspiruje do refleksji nad nową i złożoną rzeczywistością współczesnego mieszkalnictwa. Jest to propozycja nowego rodzaju „tanich mieszkań”, będąca uzupełnieniem mocno rozbudowanej oferty rynkowej (obejmującej opcje od pełnego subsydiowania czynszu po mieszkania współwłasnościowe czy wynajem z możliwością wykupu). W ten sposób powstaje dodatkowa opcja dla wielu osób, które dysponują pewnym budżetem, lecz niewystarczającym na zakup mieszkania na konwencjonalnym rynku nieruchomości. Przy cenie wynoszącej zaledwie 1200 € za m2 jest to atrakcyjna oferta, jakiej aktualnie nie oferuje rynek.

Zdjęcia: Marcel van der Brug (materiały prasowe)

Nazwa projektu: DeFlat Kleiburg, Amsterdam, Niderlandy
Biura architektoniczne: NL Architects i XVW architectuur, Amsterdam
Autorzy: Pieter Bannenberg (NL); Walter van Dijk (NL); Kamiel Klaasse (NL); Xander Vermeulen Windsant (NL)

NAVEZ – 5 mieszkań socjalnych na północnym wjeździe do Brukseli – Jury oświadczyło, że budownictwo mieszkaniowe jest ważnym tematem w całej Europie, oraz pochwaliło MSA/V+ za dobre zrozumienie i błyskotliwe pokonanie ograniczeń konstrukcyjnych i finansowych wynikających z programu i położenia miejsca budowy: 5 mieszkań na bardzo małym rogu skrzyżowania na północnym wjeździe do Brukseli. Jury doceniło wysoką jakość i unikalny projekt mieszkań, które oświetlone są naturalnym światłem ze wszystkich stron, dysponują przestrzenią zewnętrzną i oferują niesamowite widoki. Budynek zapewnia dynamiczne doświadczenia przestrzenne zarówno wewnątrz mieszkań, jak i w przestrzeniach wspólnych. Doceniony został również wysiłek i skrupulatność architektów w kwestii integracji budynku z otoczeniem, aby zgodnie z życzeniem klienta uczynić z niego emblematyczny punkt orientacyjny na mapie miasta.

Nazwa projektu: NAVEZ – 5 mieszkań socjalnych na północnym wjeździe do Brukseli
Biura architektoniczne: MSA / V+
Autorzy: Jean-Marc Simon (BE); Alain Simon (BE); Benoit Moritz (BE); Julien Deloffre (FR); Thierry Decuypere (BE)

Ceremonia wręczenia nagród odbędzie się 26 maja w pawilonie barcelońskim, zaprojektowanym przez Miesa van der Rohe.