Teatr Letni, działający w latach 1870–1939, był jednym z najbardziej charakterystycznych miejsc na kulturalnej mapie Warszawy. Znajdujący się w Ogrodzie Saskim, drewniany budynek teatru został zaprojektowany przez Aleksandra Zabierzowskiego i pierwotnie powstał jako tymczasowa scena w związku z przebudową Teatru Wielkiego. Budynek spłonął we wrześniu 1939 roku podczas działań wojennych i nigdy nie został odbudowany.
Teatr Letni mieścił 940 widzów i charakteryzował się znakomitą akustyką oraz dużą sceną, której wymiary były dopasowane do tych z Teatru Wielkiego. Dzięki temu możliwe było wykorzystywanie tych samych dekoracji, co znacznie ułatwiało produkcję spektakli. Choć teatr cieszył się dużą popularnością, nie obyło się bez krytyki – budynek był znany z przeciągów, co wpływało na komfort widzów.
Lata 80. XIX w. Źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa
Nawet po zakończeniu przebudowy Teatru Wielkiego, Teatr Letni kontynuował swoją działalność, oferując spektakle dramatyczne, operetki, farsy i balety od czerwca każdego roku. W 1890 roku teatr został przystosowany do użytku całorocznego, a widownię powiększono do około 1000 miejsc, co zwiększyło jego dostępność i funkcjonalność.
Teatr Letni zapisał się również w historii polskiego kina. Między 31 marca a 2 kwietnia 1902 roku, w budynku teatru odbyły się pionierskie pokazy polskich filmów, zorganizowane przez Towarzystwo Udziałowe Pleograf założone przez wynalazcę Kazimierza Prószyńskiego. W programie znalazły się filmy dokumentujące życie codzienne w Warszawie, takie jak „Ślizgawka w Dolinie Szwajcarskiej” i „Ruch uliczny przed pomnikiem Mickiewicza”.
Fragment Ogrodu Saskiego, Teatr Letni w 1935 roku i to samo miejsce dziś. Źródło: mapa.um.warszawa.pl
Do 1915 roku budynek był również siedzibą zespołu farsy Teatru Małego. W latach 1921−1923, po spaleniu się siedziby Teatru Rozmaitości, Teatr Letni gościł jego zespół dramatyczny. Od 1921 roku teatr był zarządzany przez Dyrekcję Generalną Teatrów Miejskich, a następnie przez Towarzystwo Krzewienia Kultury Teatralnej.
Budynek teatru spłonął we wrześniu 1939 roku podczas bombardowania stolicy, jednak pamięć o nim nie zaginęła. W 2014 roku w Parku Miniatur Województwa Mazowieckiego powstała replika Teatru Letniego, która przypomina o jego dawnej świetności i znaczeniu dla warszawskiej kultury.
Źródło: spacerownikteatralny.pl, teatrohotel.pl
Czytaj też: Architektura w Polsce | Warszawa | Kultura | Drewno | Ciekawostki
