Tężnie w Ciechocinku, zlokalizowane w województwie kujawsko-pomorskim, stanowią największy zespół tężni solankowych w Europie. Zespół ten, wzniesiony w XIX wieku, jest nie tylko architektonicznym cudem, ale także ważnym punktem na mapie turystycznej i zdrowotnej Polski. Wraz z warzelnią soli oraz parkami Tężniowym i Zdrojowym, tężnie te zostały wpisane na listę Pomników Historii.
Ciechocińskie tężnie zostały zaprojektowane przez profesora Akademii Górniczej w Kielcach, Jakuba Graffa, na bazie odkrytych w XVIII wieku źródeł solanki. Pierwsze dwie tężnie (numer I i II) zostały zbudowane w latach 1824-1828, a trzecia (numer III) w 1859 roku. Konstrukcje te oparte są na ok. 7 tys. dębowych pali i świerkowo-sosnowej drewnianej strukturze, wypełnionej tarniną, po której spływa solanka.
Tężnie w Ciechocinku, rok 1939. Źródło: szukajwarchiwach.gov.pl, Sygnatura NAC nr 3/131/0/-/53/7
Tężnie stanowią drugi etap w procesie produkcji soli, gdzie następuje stopniowe zwiększanie stężenia solanki. Najmniejsze stężenie znajduje się na tężni nr I (9%), natomiast największe na tężni nr II (30%). Solanka z tężni trafia następnie do warzelni soli, gdzie produkowana jest sól, szlam i ług leczniczy. Ciechocińskie tężnie pełnią również funkcję naturalnego inhalatorium. Solanka o stężeniu 5,8%, pompowana ze źródła nr 11 (fontanna Grzybek), tworzy wokół tężni mikroklimat bogaty w jod, sód, chlor i brom, co przyczynia się do poprawy zdrowia odwiedzających.
Jedna z tężni w 1939 i 2023 roku. Fot. szukajwarchiwach.gov.pl, Sygnatura NAC nr 3/131/0/-/53/44 i Henryk Bielamowicz, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
W 2017 roku zespół tężni i warzelni soli wraz z parkami został wpisany na listę Pomników Historii. W 2019 roku Uzdrowisko Ciechocinek uzyskało 15 mln zł z funduszy europejskich na renowację tężni, co stanowiło część projektu o łącznym koszcie 21,6 mln zł. Projekt obejmował remont tężni nr 1 i 3, wymianę elementów konstrukcyjnych, wzmocnienie fundamentów oraz modernizację budynku przepompowni solanki. Prace ogrodnicze i instalacja podświetlenia tężni również były częścią projektu.
Prace modernizacyjne rozpoczęły się w marcu 2020 roku i były planowane do grudnia 2021 roku. Pierwszym etapem był remont tężni nr 3, a we wrześniu 2020 roku rozpoczęto prace nad tężnią nr 1. Dzięki tym pracom, tężnie w Ciechocinku nie tylko zachowują swoje historyczne i architektoniczne wartości, ale także zyskują nowoczesne udogodnienia, które przyciągają jeszcze więcej turystów i kuracjuszy.
Tężnie w Ciechocinku są unikalnym i cennym zabytkiem, który łączy w sobie bogatą historię, walory zdrowotne i nowoczesną infrastrukturę, przyczyniając się do rozwoju turystyki i uzdrowiskowej renomy tego regionu.
Źródło: ciechocinek.pl, odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl
Czytaj też: Architektura w Polsce | Zabytek | Historia | Zdrowie | Drewno | Ciekawostki
