Wyspa na Kanale Piaseczyńskim, fot. K. Babicki

W Warszawie wyrosną szuwary. Będą domem dla ptaków i płazów

Trwa akcja, w ramach której w Warszawie powstaną szuwary. W ten sposób miasto chce poprawić warunki życia ptaków, płazów i innych zanikających gatunków związanych z siedliskami wodnymi.

Życie dzikich zwierząt w dużych miastach nie jest łatwe. Rosnące osiedla, biurowce i powstająca infrastruktura zmniejszają obszar życia małych zwierząt. Niestety ekosystemy wodne są wrażliwe na takie zmiany, a wiele gatunków z nimi związanych wycofuje się z miast. Dlatego Warszawa podjęła się przywrócenia odpowiednich warunków życia dla chronionych ptaków wodnych i płazów.

„Szuwar Warszawski” to robocza nazwa projektu dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej pn. „Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy”, którego realizację Zarząd Zieleni rozpoczął w 2020 roku. Obejmuje wiele proekologicznych działań, takich jak tworzenie stref szuwarowych na stawach, budowę zastawek zatrzymujących wodę, usuwanie gatunków inwazyjnych czy tworzenie dodatkowych miejsc lęgowych. Wszystko to ma na celu stworzenie przyjaznego środowiska życia dla coraz rzadziej występujących w mieście zwierząt – mówi Kamila Nowocin, zastępca dyrektora Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.

Pierwszym elementem projektu było zamontowanie dwudziestu platform lęgowych na Jeziorze Powsinkowskim w Wilanowie. Platformy z drewna, trzciny i faszyny służą przede wszystkim rybitwie czarnej – rzadkiemu i chronionemu w Unii Europejskiej gatunkowi ptaka wodnego, dla którego Jezioro Powsinkowskie stanowi jedyne miejsce gniazdowania w Warszawie i okolicy. Tym sposobem udało się utrzymać populację lęgową tego ptaka w stolicy. Gniazda na tratwach założyły też m.in. mewy śmieszki i perkozy dwuczube. W zeszłym roku na Kanale Piaseczyńskim w Parku Agrykola założono także specjalną platformę porośniętą roślinnością. To dodatkowe, całoroczne miejsce służące do spoczynku, żerowania i rozrodu dla zamieszkujących okolice chronionych gatunków ptaków i płazów. Ze sztucznej wyspy mogą korzystać wędrujące w stronę Wisły nurogęsi, a także łyski, krzyżówki, mewy, rybitwy, brodźce piskliwe, łabędzie, a z płazów – żaby zielone.

Szuwary w Warszawie – akcja potrwa dwa lata

Realizowany w Warszawie projekt zakłada też usuwanie podrostu inwazyjnych roślin, takich jak rdestowce, klony jesionolistne czy robinie akacjowe. Wypierają one rodzime rośliny typowe dla lasów łęgowych i tym samym degradują stanowiska występowania chronionych gatunków ptaków i innych zwierząt. Działanie to objęło obszar Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły na Pradze-Północ i Pradze-Południe, Mokotowie i w Śródmieściu. Dodatkowo zadbano o ochronę miejsc gniazdowania sieweczki rzecznej na wilanowskim brzegu.

Najważniejszym elementem projektu „Szuwar Warszawski”, którego realizacja planowana jest na przyszły, ostatni rok trwania projektu, jest przywrócenie naturalnego stanu wybranych zbiorników i cieków w Warszawie.

szuwary
Szuwary w Warszawie – rybitwa czarna na platformie na jeziorze Powsinkowskim, fot. K. Babicki

Obecnie wchodzimy w najważniejszy etap projektu, czyli odtworzenie stref naturalnej roślinności i szuwarów w wybranych zbiornikach wodnych na terenie Warszawy, w których obserwujemy zanikanie chronionych gatunków zwierząt. Chcemy poprawić jakość tych siedlisk i chronić różnorodność biologiczną. Chodzi szczególnie o płazy, których brak wskazuje na degradację ekologiczną danego terenu. Ich wymieranie obserwowane jest niestety w miastach na całym świecie. W Warszawie mamy jeszcze miejsca, gdzie możemy usłyszeć rechot żab i mamy nadzieję, że dzięki temu projektowi będzie ich coraz więcej – mówi Łukasz Poławski, koordynator projektu, ekolog Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.

W przyszłym roku planowane jest odtworzenie naturalnej roślinności, tworzenie wypłyceń, miejscowe rozbetonowanie i łagodzenie skarp zbiorników. Działania obejmą Stawy Brustmana (Bielany), zbiorniki wodne przy ul. Tołwińskiego (Żoliborz), Kanał Piaseczyński w Parku Agrykola (Śródmieście), zbiorniki przy Trasie Siekierkowskiej (Mokotów) oraz stawy w otulinie rezerwatu przyrody Las Kabacki im. S. Starzyńskiego (Ursynów).

Dodatkowo miasto planuje wykup prywatnych gruntów otaczających zbiorniki, aby zapewnić ochronę zwierząt. Projekt realizowany jest dzięki dofinansowaniu w ramach unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020.

Czytaj też: Ekologia | Ciekawostki | Warszawa | Park  | whiteMAD na Instagramie

Szuwary w Warszawie – źródło: Zarząd Zieleni m.st. Warszawy