Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków poinformował o wpisie do rejestru budynku będącym przykładem drewnianego budownictwa letniskowego. To willa “Szeliga” oraz pensjonat Nestorowiczówny w Otwocku.
Posesja przy ulicy Kościelnej 16 i 18 od lat 20. XX wieku działała jako pensjonat należący do Jadwigi Nestrowiczówny. W 1906 r. nieruchomość stała się własnością p. Szeliskiej, od której pochodzi zwyczajowa nazwa posesji tzw. „Willa Szeliga”. W dn. 5.08 – 4.09.1915 r. w jednym z budynków na terenie posesji (ob. nieistniejącym) mieszkał Józef Piłsudski, który nie otrzymał pozwolenia ówczesnej niemieckiej władzy na przebywanie w Warszawie. Wydarzenie to upamiętnia obelisk usytuowany na rogu ul. T. Kościuszki i F. Chopina, ufundowany po śmierci Piłsudskiego przez mieszkańców miasta Otwocka.
Budynki przy ul. Kościelnej 16 i 18 posiadają unikatowe w skali miasta walory artystyczne jako indywidualnie zaprojektowane dzieło architektury uzdrowiskowej wzniesionej na przełomie XIX i XX w. Willa mieszkalna, późniejszy pensjonat Nestorowiczówny (nr 16), to budynek parterowy z piętrowym aneksem, stosunkowo skromnym detalem i czytelną konstrukcją budynku, charakterystyczną dla zabudowy z końca XIX w. Elementy dekoracyjne ograniczono do finezyjnie opracowanej kratownicy w szczytach ganków, ażurowej balustrady oraz szalunku o zróżnicowanym pionowym i poziomym układzie.
Usytuowany przy granicy posesji 2-kondygnacyjny budynek narożny (nr 18) zaprojektowany został jako mieszkalno-użytkowy, o charakterystycznej oszalowanej elewacji z bogatym detalem architektonicznym, na który składają się oprawy otworów okiennych i drzwiowych z dekoracją snycerską, ażurowe balustrady, kratownice ganków oraz pomiędzy połaciami dachu, a także układ deskowania akcentujący tektonikę budynku.
Zabudowa przy ul. Kościelnej 16 i 18 ma wyjątkową w skali miasta wartość historyczną. Posesja wytyczona została w pierwszych latach istnienia Otwocka i została oznaczona na mapie Przewodnika po Otwocku i okolicach autorstwa Edmunda Diehla z 1893 r. Pierwotna zabudowa o charakterze willowym z założeniem ogrodowym nie zachowała się, jednak już pod koniec XIX w. na terenie posesji wzniesiono budynek nr 16, w którym od 1898 r. funkcjonował pensjonat Jadwigi Nestorowiczówny.
Na przełomie XIX i XX w. wybudowano także budynek narożny nr 18, którego charakterystyczna sylwetka utrwalona została na fotografiach archiwalnych z początku wieku. W budynku nr 18 znajdował się m.in. oddział zamiejscowy istniejącego od 1857 r. w Warszawie składu Win i Towarów Kolonialnych „Bracia Pakulscy” oraz siedziba klubu inteligencji miejscowej „Spójnia”, którego działalność miała istotne znaczenie dla pielęgnowania polskości w czasach zaborów, a w dwudziestoleciu międzywojennym rozwoju kulturalnego lokalnej społeczności – informuje prof. dr hab. Jakub Lewicki Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Zachowane archiwalne projekty zabudowy posesji oraz przebudowy obu budynków świadczą o zmieniających się potrzebach mieszkańców. Z uwagi na fakt, iż wiele przykładów historycznej zabudowy drewnianej w Otwocku uległa zniszczeniu, a zachowane obiekty często nie posiadają dokumentacji archiwalnej, możliwość weryfikacji poszczególnych faz budowlanych z zachowaną materialną tkanką znacznie podnośni wartość naukową budynków przy ul. Kościelnej 16 i 18. Ponadto zachowały się archiwalne fotografie oraz reklamy pensjonatu i sklepu, a także anonse prasowe lekarzy przyjmujących w budynku nadając mu tym samym rangę cennego dokumentu historii Otwocka jako miasta uzdrowiskowego i letniskowego.
Czytaj też: Drewno | Zabytek| Warszawa | Historia | whiteMAD na Instagramie
