Zabytki Podlasia. Budynek dawnego Domu Katolickiego w Łomży

Artykuł przybliżający historię budynku powstał w ramach współpracy magazynu whiteMAD z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Białymstoku. To już kolejna publikacja, w której piszemy o wybranym zabytku regionu. Tym razem jest to budynek dawnego Domu Katolickiego w Łomży.

Opisywany budynek dawnego Domu Katolickiego w Łomży zbudowany został w dwudziestoleciu międzywojennym. Prace budowlane rozpoczęły się w 1933 roku i zakończyły w 1935 roku. Inicjatorem powstania gmachu był Stanisław Łukomski, biskup łomżyński. Modernistyczny gmach zaprojektował inżynier Zdzisław Świątkowski w 1929 r.

Dawny Dom Katolicki składa się z czterokondygnacyjnego budynku frontowego przy ulicy Sadowej oraz z wielofunkcyjnej sali widowiskowej w skrzydle tylnym na osi budynku frontowego, pełniący funkcje kulturalno-oświatowe i mieszkalne. W latach 1952-90 była to siedziba Powiatowego i Wojewódzkiego Domu Kultury oraz kina „Październik”. Po zwrocie obiektu Kurii Diecezjalnej (w 1990 r.) budynek przeznaczono na siedzibę Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Budynek liceum to obiekt murowany z cegły, tynkowany, na planie zbliżonym do trapezu prostokątnego, dwu i półtraktowy z przejazdem bramnym w paśmie skrajnym, nakryty niskim dachem dwuspadowym.


Elewacja frontowa budynku dziewięcioosiowa z trójosiową, nieznaczenie zryzalitowaną częścią środkową, rozczłonkowaną pilastrami obejmującymi trzy kondygnacje i niosącymi belkowanie. Cokół boniowany rustykalnie. Boczne części przyziemia podzielone poziomo wąskimi, gładkimi pasami i oddzielone od wyższych kondygnacji gzymsem kordonowym. Wyżej ściany o linearnych pionowych podziałach utworzonych przez gładkie pasy ujmujące osie okienne. W zwieńczeniu korpusu uskokowy gzyms koronujący z fryzem z ukośnie układanych cegieł – czytamy w decyzji wpisu do rejestru zabytków z 1999 r.

Zarówno elewacja tylna, jak i boczne pozostawiono gładkie, bez podziałów. Obecnie w budynku mieści się Gimnazjum oraz Liceum Ogólnokształcące im. ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży.

źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku, za: Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku, Strona internetowa Szkół Katolickich im. ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży

Czytaj też: Zabytek | Architektura sakralna | Ciekawostki | Historia | whiteMAD na Instagramie