Wieża ciśnień w Nurcu Stacja powstałą na początku XX w. podczas budowy stacji kolejowej, w ramach tworzenia linii kolejowej, tzw. siedlecko-wołkowyjskiej, której realizację ukończono w 1906 r. Projekt architektoniczny zabytkowej wieży jest typowy dla tego rodzaju obiektów wznoszonych w tym okresie. Standaryzacja obiektów miała na celu z jednej strony obniżyć koszty, które należałoby przeznaczyć na prace projektowe, z drugiej strony na ujednolicenie architektoniczne obiektów kolejowych Imperium Rosyjskiego.
Od kilku miesięcy opisujemy zabytki województwa Podlaskiego. Aby lepiej przedstawić budynki nawiązaliśmy współpracę z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Białymstoku. W ramach tej współpracy wcześniej udało nam się przygotować artykuły, z których szczególnie polecamy:
Linia kolejowa, która biegła mijając większe miejscowości (stacja w Siemiatyczach postała 9 km od miasta) świadczyć może o strategicznej roli przedsięwzięcia.
Stację zlokalizowano ok. 6 km na południowy – zachód od wsi Nurzec. Taka lokalizacja była najprawdopodobniej spowodowana tym, iż grunty leśne na których ją zbudowano stanowiły własność państwową. Tym samym realizacja inwestycji została obniżona o koszt wywłaszczeń. Wkrótce opodal powstała osada kolejowa, którą nazwano Nurzec-Stacja.
Wolnostojąca, kolejowa wieża ciśnień w Nurcu Stacja wchodzi w skład zabudowy stacyjnej stacji na linii kolejowej Siedlce – Cisówka – Wołkowysk. Znajduje się w odległości ok. 200 m na wschód od budynku dworca kolejowego oraz ok. 70 m. od szlaku kolejowego.
Wieżę wybudowano z cegły licowanej w układzie główkowym. Została złożona z części cokołowej zamkniętej wydatnym gzymsem cokołowym, na której pierwsza kondygnacja murowana i druga drewnianą nakryto, wielospadowym dachem z ośmiobocznym świetlikiem nakrytym daszkiem wielospadowym. W przyziemiu cokół szerszy, łagodnie wyokrąglony na wysokości podokienników, wyżej granitowy gzyms kordonowy obiegający elewacje na wysokości połowy okien. Między gzymsem kordonowym, a cokołowym – mur ozdobiony pięcioma poziomymi pasami zagłębionymi w lico. W części cokołu umieszczone są dwa okna, otwór wejściowy i blenda usytuowana naprzeciwko drzwi. Otwory w kształcie prostokątnym, zamknięte łukiem pełnym, zdobionym archiwoltą z podwojonym kluczem w zwieńczeniu.
W pierwszej kondygnacji cztery okna z ceglanymi podokiennikami i archiwoltami. Druga kondygnacja ośmioboczna, wysunięta nieco przed lico muru, pokryta szalunkiem z desek ułożonym wzdłużnie, ostro zakończonym. W świetliku cztery małe, prostokątne okienka.
Decyzją z 2003 roku zespół dworca kolejowego został wpisany do rejestru zabytków województwa podlaskiego. Stylowo nawiązuje do monumentalnej architektury klasycystycznej i jest przykładem historyzmu panującego na przełomie XIX i XX wieku. Posiada zarówno wartość artystyczną jak i naukową. Jest świadectwem myśli architektoniczno-technicznej Imperium Rosyjskiego w zakresie rozwiązań stosowanych w tym czasie w kolejnictwie.
źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku
Czytaj też: Ciekawostki| Zabytek | Białystok | Historia | whiteMAD na Instagramie
