Wcześniej galeria działała w gospodarczych budynkach na terenie zamku w Pardubicach. Ograniczenia sprawiły, że postanowiono znaleźć nowy dom dla sztuki. Wybór padł na zabytkowe Młyny Automatyczne Gočára, które poddano metamorfozie i przebudowie.
Przygotowania projektu zabytkowego budynku przemysłowego podjęli się architekci z pracowni TRANSAT. Zadaniem architektów było zaadaptowanie historycznych przestrzeni na nowoczesne centrum wystawowe. Galeria Gočára w dawnych młynach ma też inne atuty. Kompleks położony jest w centrum Pardubic, a płynąca w pobliżu rzeka buduje oryginalny klimat.
Główny budynek młyna wydaje się masywny z zewnątrz, jednak jest stosunkowo wąski i nie jest szczególnie przestronny w środku. Jego moduł konstrukcyjny jest dość mały, mierzy najczęściej 4×4 metry. Układ wnętrza opiera się na układzie pionowych przestrzeni. Głębokie silosy zbożowe przy głównej południowej fasadzie przenikają w obszar czyszczenia zboża i klatkę schodową. Następnie znajduje się główna hala młynarska z młynami, magazyn otrąb i magazyn mąki.
Kompleks zbudował Josef Gočár na początku XX wieku. Elewacja budynku wykonana z cegły jest dość oszczędna w dekoracji, co miało nawiązywać do zyskującego wtedy popularność modernizmu. Pierwsza faza budowy młynów przypada na lata 1910-11, a druga na 1920-24. Podczas tego drugiego etapu wykonano zabudowania, które można opisać jako czeski styl narodowy.
Wróćmy do galerii sztuki. Przebudowa kompleksu wiązała się z oczyszczeniem powierzchni ze znacznej części przemysłowych elementów. Zachowano tylko kilka, które przypominają o historii miejsca. Problemem było przekształcenie nieogrzewanego budynku w miejsce, które będzie mogło działać cały rok i jednocześnie zapewni optymalne warunki do ekspozycji dzieł sztuki.
Główną salą wystawową jest pięciopiętrowa hala młynarska, w której zachowano drewniane sufit podparte stalową ramą, oraz w przyległej południowej części budynku. Magazyn zbiorów i pomieszczenia techniczne znajdują się w sekcji ze zbrojonymi betonowymi strukturami, która łączy się z halą młynarską od strony północnej. W kilku miejscach układ przestrzenny został otwarty za pomocą pionowych łączników między piętrami.
Front budynku, który jest widoczny od strony miasta, wyróżnia oryginalny podział okien. Natomiast od strony dziedzińca część elewacji zabudowano, aby stworzyć ciąg ścian wystawowych. Ta przestrzeń wystawowa rozciąga się na prawie 10 metrów wysokości na dwóch najwyższych piętrach z przeszkloną podłogą.
Co ciekawe, zachowano oryginalne kamienne schody klatki schodowej z lat 1910-1911, które przywrócono do pierwotnej lokalizacji po przeniesieniu w latach 40. XX wieku. Oryginalne są również betonowe schody drugiej klatki schodowej z lat 50. XX wieku, które znajdowały się w dawnym silosie na mąkę. Obie klatki schodowe uzupełniają windy.
Renowacja obiektu pozwoliła zachować oryginalny system konstrukcyjny składający się z odsłoniętej cegły, stali, drewna i betonu. Elewacje zostały odrestaurowane, zachowując odpowiedni poziom patyny. Dachy, na których znajdują się urządzenia wentylacyjne, zostały nieco obniżone, aby zachować czystą sylwetkę budynku. Oryginalne okna uzupełniono o nowe z podwójnymi szybami, co poprawia izolację termiczną wnętrza.
zdjęcia: BoysPlayNice (https://www.boysplaynice.com)
projekt: TRANSAT architekti (https://www.transat.cz)
Czytaj też: Czechy | Metamorfoza | Cegła | Zabytek | whiteMAD na Instagramie
