II wojna światowa obeszła się z Polską wyjątkowo okrutnie. To tam doszło do jednej z największych zbrodni II wojny światowej. Adolf Hitler w ramach zemsty na Polakach za Powstanie Warszawskie zadecydował o całkowitym unicestwieniu miasta. Miało to przerwać jego wielowiekową historię oraz złamać polską państwowość. Niemcy zamordowali w stolicy około 150 000 osób, a niemal 3 razy tyle wywieziono do obozów i wypędzono z miasta. Ocalałych powstańców zamknięto w obozach jenieckich. Nadejścia Armii Czerwonej doczekało pośród ruin niecałe 1000 osób. Obok ogromnych strat w ludziach doszło też do masowego zniszczenia zabudowy. Zniszczenia wojenne Warszawy oszacowano na 85%. Pałace, kościoły, muzea, kamienice, mosty, teatry i pomniki przestały istnieć.
Obrócona w pył Warszawa przeżyła swoją śmierć i powstała z ruin. Choć wiele miejsc wygląda dziś zupełnie inaczej, zniknęły piękne oraz wartościowe budowle, to powojenna odbudowa miasta jest przedsięwzięciem nieznanym dotąd w tak ogromnej skali. Zniszczenia wojenne Warszawy są doskonale widoczne na zdjęciach lotniczych miasta, dawnych i współczesnych.
Ulica Brzozowa na Starym Mieście, lata powojenne.
Ulica Chłodna i kościół pw. Karola Boromeusza, lato 1944 roku i rok 2018. W podziemiach świątyni Niemcy składowali broń i materiały wybuchowe, które następnie wysadzili podczas powstania warszawskiego. Częściowo zniszczony budynek został odbudowany, odbudowano też siedzibę IV Oddziału Straży, widoczną po lewej stronie. Pozostała zabudowa zniknęła, a na jej miejscu powstała nowa.
Lata 1946 i 2018. Aleje Jerozolimskie, na pierwszym planie ul. Bracka. Zestawienie tych fotografii doskonale pokazuje ogrom zniszczeń w tej części miasta. Możemy doliczyć się zaledwie garstki budowli, które trwają do dziś. Jedną z największych jest gmach Banku Gospodarstwa Krajowego stojący przy al. Jerozolimskich oraz widoczny nieco dalej budynek Muzeum Narodowego.
Śródmieście i część Woli w roku 1918 i współcześnie. U dołu fotografii są widoczne Hale Mirowskie (wschodnia zwana jest zwyczajowo Halą Gwardii). Budynki są jednymi z niewielu z pozostałości przedwojennej Warszawy, które możemy wciąż podziwiać w tej części miasta. Ogromna większość zabudowy zniknęła w wyniku likwidacji getta, bombardowania i celowego, systematycznego burzenia miasta. To, czego nie zdołał unicestwić okupant, unicestwiła nowa, powojenna władza. Na miejscu kamienic wyrosły blokowiska i wieżowce.
Okolice placu Poli Negri, zwanego do niedawna placem Pięciu Rogów. W 1944 roku okoliczna zabudowa była jeszcze prawie nienaruszona, co możemy zobaczyć na czarno-białej fotografii. Najgorsze miało dopiero nadejść, choć w porównaniu do innych części miasta ten rejon i tak zachował stosunkowo dużą część przedwojennych budynków. Plac przeszedł ostatnio metamorfozę, a pobliskie budynki są sukcesywnie remontowane.
Ulica Długa i Stare Miasto w roku 1946 i 2018. Zniszczenia w tym rejonie były ogromne, i choć po wojnie odbudowano większość Starówki i Nowego Miasta, to i tak różnica jest zauważalna, zwłaszcza w gęstości zabudowy. Zniszczenia w tym rejonie sięgały 90%. Niemcy obrócili w ruinę wiekowe pałace, kościoły, kamienice, katedrę oraz Zamek Królewski. Po wojnie postanowiono odbudować zabytkową dzielnicę. Prace rozpoczęto już w 1945 roku, a ich zwieńczeniem i symbolicznym zakończeniem była odbudowa Zamku Królewskiego. Praca tysięcy ludzi nad odbudową poskutkowała wpisaniem w 1980 roku Starego Miasta na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
Czytaj też: Historia | Zabytek | Warszawa | Ciekawostki | Polska
Temat: Zniszczenia wojenne Warszawy: zdjęcia lotnicze miasta kiedyś i dziś. (Cz. III)
Źródła: NAC, fotopolska.eu., polska-org, domena publiczna, Google Earth, warsawinstitute.review, srodmiescie.warszawa.pl, warszawa.wikia.org
