Historyczny napis z ulicy Emilii Plater zniknął. Czy uda się go odtworzyć?

Dzieje się na ulicy Emilii Plater! W kamienicach pod numerami 7 oraz 9/11 powstaje inwestycja o nazwie „Rezydencja Emilii Plater”. Zabytkowe budynki w końcu przechodzą kompleksową renowację. Na terenie inwestycji powstały też nowe obiekty o funkcjach mieszkalno-usługowych. Jak informuje inwestor, “we wnętrzach kamienic zachowały się zabytkowe piece kaflowe, oryginalne drewniane parkiety, stolarka okienna charakterystyczna dla kamienic oraz sztukaterie i rozety według oryginalnych wzorów. Wszystko to będzie pieczołowicie odrestaurowywane i stanowić będzie ogromną wartość dodaną całego obiektu”.

Kamienica nr 7 to jedna z wielu zachowanych czynszówek w tej części Śródmieścia. Na jej elewacji krył się ledwo widoczny napis “Polska żyje!”, pochodzący prawdopodobnie z okresu II wojny światowej. W 2019 r. stowarzyszenie Kamień i co? zgłosiło do IPN prośbę o wsparcie ich działań, mających na celu jego zachowanie i uczytelnienie. Kiedy rozpoczynał się remont kamienicy, członkowie fundacji uczulili służby konserwatorskie, aby wydały stosowne zalecenia dla inwestora, który powinien “zaopiekować się” tym świadectwem przeszłości.

W 2022 r. spółka realizująca inwestycję zakryła na elewacji większość postrzelin z okresu Powstania Warszawskiego, przez co istniała obawa, że taki sam los spotka część elewacji z napisem. W czerwcu 2022 r. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków przeprowadził oględziny i nakazał pozostawienie tego fragmentu elewacji frontowej. Inwestor zastosował się do zaleceń i nie otynkował tej części przyziemia kamienicy. Niestety, uczytelnienie napisu “Polska żyje!” i tak może okazać się niemożliwe – graffiti, działające siły natury i lata bez opieki przyczyniły się do jego zatarcia i obecnie jest praktycznie niewidoczny.

Kamienica w 2010 roku i obecnie. Autor zdjęcia: Tomasz Kołodziejczyk, Licencja: CC0

Fragment przyziemia z napisem w 2011 roku i obecnie. Na napisie widać ochronną szybę, która dość szybko zniknęła. Źródło: Google Maps

Jak pokazują archiwalne zdjęcia z Google Maps, w okolicy 2011 roku na fragmencie muru z zabytkowym napisem zamontowano szybę, która miała go chronić przed dewastacją. Szyba jednak szybko zniknęła, gdyż na zdjęciach z 2013 roku już jej nie ma. Brak należytej ochrony spowodował, że na murze pojawiły się bohomazy, które na dobre zatarły ten niezwykły ślad przeszłości i historii. Czy uda się go odtworzyć na podstawie zachowanych materiałów dokumentujących jego istnienie? Inwestor jest otwarty na współpracę, co pokazał zostawiając nieotynkowany fragment. Trzymamy kciuki, aby wszystko dobrze się skończyło.

Źródła: Stowarzyszenie Kamień i co?, partnersinternational.pl

Czytaj też: Kamienica | Metamorfoza | Renowacja | Zabytek | Historia | Warszawa | Ciekawostki | Architektura w Polsce

Temat: Historyczny napis z ulicy Emilii Plater zniknął. Czy uda się go odtworzyć?