ARCHITEKTURA

Kamienica Wolanowskiego: ruina z historią w sercu Warszawy

Zabytkowa kamienica Wolanowskiego stojąca przy ul. Próżnej jest jedną z niewielu w tej okolicy, którym udało się przetrwać zagładę warszawskiego getta. Czy przetrwa i teraz?

Budowla powstała pod koniec XIX wieku dla Majera Wolanowskiego, polskiego przemysłowca i fabrykanta pochodzenia żydowskiego. Pierwotnie była większa, ale podczas II wojny światowej została częściowo zniszczona. Obecnie istnieje tylko skrzydło od strony Próżnej. Po wprowadzeniu dekretu Bieruta stała się czynszówką i przez lata stopniowo popadła w ruinę.

Wraz z czterema innymi kamienicami tworzy swoistą enklawę dawnej, przedwojennej stolicy. Próżna jest jedną z nielicznych warszawskich ulic, której fragment obustronnej zabudowy przetrwał do dziś. W 1987 roku wszystkie cztery budynki zostały wpisane do rejestru zabytków. W latach 2008–2014 w oknach i na elewacji kamienicy znajdowały się fotografie polskich Żydów pochodzące ze zbiorów Fundacji Shalom. Stanowiły one fragment liczącego ok. 8000 fotografii zbioru przedstawiających żydowskich mieszkańców Polski. Zostały wykorzystane m.in. do stworzenia wystawy “I ciągle widzę ich twarze”, która została pokazana w 29 muzeach na całym świecie.

Kamienica Wolanowskiego w 1938 i 2023. Źródło:  Archiwum Państwowe w Warszawie

W 2018 roku pojawiło się światełko w tunelu i była nadzieja, że kamienica dostanie drugie życie. Urząd m.st. Warszawy poinformował, że kamienica ma stać się siedzibą Teatru Żydowskiego, jednak później zdecydowano o umieszczeniu nowej siedziby teatru przy ul. Kasprzaka 22.
Budynek więc nadal stoi opustoszały i przykryty płachtą czeka na lepsze czasy. Czy doczeka ich tak, jak sąsiadka z naprzeciwka, pieczołowicie odrestaurowana w latach 2011-2013?

Źródła: fajnemsc.blogspot.com, warszawa1939.pl

Czytaj też: Warszawa | Kamienica | Elewacja | Ciekawostki | Detal | whiteMAD na Instagramie

 

Rok 1969 i 2023, sklep rybny Warszawskiej Spółdzielni Spożywców “Społem” przy ul. Próżnej 14 w Warszawie.  Źródło: NAC 40-4-99-2

Rok 1988 i obecnie, fryzjer z ulicy Próżnej. Zdjęcie pochodzi z pisma “Spotkania z Zabytkami” nr 5 (39) 1988

Kamienica Wolanowskiego w 1938. Źródło:  Archiwum Państwowe w Warszawie
Kamienica w 2007 roku. Źródło: fotopolska.eu/Balbina
Kamienica w 2008 roku. Źródło: fotopolska.eu/bonczek_hydroforgroup
Kamienica w 2008 roku. Źródło: fotopolska.eu/bonczek_hydroforgroup

Temat: Kamienica Wolanowskiego: ruina z historią w sercu Warszawy

Recent Posts

Tak pracują architekci. Zaglądamy do wnętrza pracowni Kubieniec + Długosz!

Szewc w podartych butach chodzi? Może! My jednak dziś nie o szewcach, a o architektkach,…

29 kwietnia 2024

Pałacyk Rektorski z ul. Koszykowej. Neorokokowa perełka czeka na renowację

Na ul. Koszykowej 80, przy ruchliwym skrzyżowaniu z ul. Tytusa Chałubińskiego, stoi mały budynek. Choć…

29 kwietnia 2024

Jest urokliwy. Stary kościół w Orlu zyskał status zabytku

Kościół świętego Macieja w Orlu ma bogatą historię. Jego początki sięgają już XV wieku. Przez…

28 kwietnia 2024

Piękny modernizm: Bankowiec, czyli Zespół mieszkaniowy BGK w Gdyni

To był największy budynek mieszkalny w przedwojennej Gdyni. Zespół mieszkalny BGK “Bankowiec” zaprojektowany został przez…

28 kwietnia 2024

Takie domy są tylko w Polsce. Świdermajery i ich unikalne dekoracje

Świdermajery to potoczna nazwa domów letniskowych, które budowano od lat 80. XIX wieku nad rzeką…

28 kwietnia 2024

Jest ogromny. Kultowy apartamentowiec Walden 7 w Barcelonie

Jego projekt w latach 70. przygotował Ricardo Bofill. Apartamentowiec Walden 7 powstał w wyniku utopijnej…

27 kwietnia 2024

Ta strona korzysta z pliki cookie, dzięki którym informacje są przechowywane na Twoim komputerze. Pozostawanie na tej stronie oznacza wyrażenie zgody na wykorzystywanie plików cookie.

Dowiedz się więcej