Rewitalizacja Fortyfikacji Szańca Jezuickiego. Praca dyplomowa Adriana Kryszewskiego

Rewitalizacja Fortyfikacji Szańca Jezuickiego w Gdańsku jest przedmiotem pracy dyplomowej magisterskiej, autora mgr inż. arch. Adriana Kryszewskiego, absolwenta Sopockiej Akademii Nauk Stosowanych. Praca podejmuje temat założeń programu rewitalizacyjnego oraz systemu opieki nad zabytkiem wraz z otaczającym je krajobrazem, stawiając sobie za cel zwiększenie zainteresowania (mieszkańców) i turystów historii fortyfikacji obronnego miasta Gdańska. Praktycznym celem jest upowszechnienie architektury zabytkowej oraz aktywizacji mieszkańców na wspólne cele, które mogą być potencjalnym zyskiem dla miasta.

Niniejsza praca magisterska podejmuje problem badawczy dotyczący odnowienia historycznego miejsca, jakim jest Szaniec Jezuicki w Gdańsku. W jego skład wchodzi część projektowa wraz z odtworzeniem obiektu oraz częścią analityczną. Podjęto przedmiotowy problem biorąc pod uwagę historię fortyfikacji, ocenę stanu dziedzictwa zabytkowego, studium badawcze, analizy urbanistyczne, aktywizacje mieszkańców (badań ankietowych) oraz inwentaryzacje istniejącego stanu obiektu zabytkowego. Odtworzenie architektury zabytkowej i projektowanych obiektów wraz z terenem oferują następujące funkcjonalności: miejsce zwiedzania turystów i mieszkańców, ścieżki edukacyjne mające na celu zapoznanie się z historią miejsca zabytkowego fortu, miejsce o charakterze rekreacyjno-wypoczynkowym, widoki panoramiczne na miasto Gdańsk, warsztaty oraz wykłady w obiekcie muzeum historii fortyfikacji, miejsce konsumpcji, spoczynku w restauracji i kawiarni. Ponadto obiekty cechują się funkcjonalnością oraz nowoczesną architekturą, wpisując się w otoczenie oraz powiązanie z elementami odtworzonymi zabytkowego Szańca.

Praca nad projektem poprzedzona była szeregiem badań i analiz oraz studium przypadków zrealizowanych założeń rewitalizacyjnych podobnych założeń fortyfikacyjnych w Polsce.

Odpowiedzią dla otworzenia atrakcyjnego punktu turystycznego miasta Gdańska i potrzeby człowieka w projektowanych zespołów, obiektów i elementów odtworzenia zabytku jest zastosowanie odpowiednich rozwiązań konstrukcyjnych, technologicznych, zieleni, stworzenie optymalnego środowiska rekreacyjno-turystycznego, nowych miejsc pracy, obszaru dla zwiedzających. Jakość pracy w dużej mierze zależy między innymi od warunków przestrzennych, funkcjonalnych, a także estetyki.

Forma i funkcja obiektów usługowych w istocie stanowi dialog nowoczesnej architektury z zabytkiem fortyfikacji Szańca Jezuickiego i otoczeniem. Z jednej strony „Adaptacja i Rozbudowa Szańca Jezuickiego na funkcję rekreacji i kultury” nawiązuje do bogatej historii tego miejsca, z drugiej natomiast pokazuje alternatywną drogę stworzenia nowych form obiektów usługowych nawiązujących do regionalizmu i tradycji zabytkowej architektury fortyfikacji Miasta Gdańsk. Projekt ten również jest odpowiedzią na skomplikowany zabieg tradycyjnej architektury do nowoczesnej, wydobywającej się ziemi oraz innowacyjnej do rozwiązań technologicznych i form współczesnej architektury.

Rewitalizacja Fortyfikacji Szańca Jezuickiego – założenia projektu

Głównym założeniem projektu było wykorzystanie potencjału terenu pod punkty widokowe na panoramę Miasta Gdańska, odtworzenie elementów zniszczonych Fortyfikacji Szańca Jezuickiego. Dla podkreślenia istoty, zaprojektowano nową zabudowę usługową, muzeum historii fortyfikacji, plan nasadzeń roślin, małą architekturę oraz restaurację, kawiarnię. Założenie projektowe określają te budynki wydobywające się z ziemi, tak aby wpisać kontekst bryły do otoczenia oraz regionu jaką jest bogata historia tego miejsca.

Przeznaczenie terenu obiektu zabytkowego fortu na:
– funkcję zwiedzania z możliwością wynajęcia przewodnika w stroju historycznym (mundurze żołnierza pruskiego),
– trasa zwiedzania wiedzie poprzez część nadziemną fortu od strony majdanu, aż do części podziemnej fortu wraz ze ścieżką zwiedzania przy suchej fosie,
– nocne zwiedzanie z przewodnikiem, z atrakcjami typu ognisko,
– interaktywna lekcja historii miejsca fortu Szańca, zwiedzanie z przewodnikiem,
– zajęcia edukacyjne, warsztaty

Temat pracy: Adaptacja i rozbudowa Szańca Jezuickiego na funkcję rekreacji i kultury
Uczelnia: Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Wydział: Architektury, Inżynierii i Sztuki
Kierunek: Architektura
Promotor: dr inż. arch. Grzegorz Pęczek
Autor: Adrian Kryszewski

Czytaj też: Architektura w Polsce | Gdańsk | Zabytek | Historia | Renowacja | whiteMAD na Instagramie