Krytycy z brytyjsko-amerykańskiego „The Art Newspaper” umieścili rzeźbę Lot Romana Stańczaka na liście 5 wystaw obowiązkowych do obejrzenia na terenach Giardini, podczas trwającej od 11 maja 58 Międzynarodowej Wystawy Sztuki — La Biennale di Venezia. Pawilon Polski trafił też do notowania „top 10” amerykańskiego serwisu „Artsy” oraz do zestawień najciekawszych pawilonów polecanych przez krytyków sztuki z „Washington Post”, „BBC Culture”, brytyjskiego tygodnika „The Observer” i włoskiego dziennika „Corriere della Sera”.
Wystawa, której kuratorami są Łukasz Mojsak i Łukasz Ronduda, a organizatorem Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, potrwa do 24 listopada 2019. Ponadto, od 12 lipca, w Zachęcie będzie można oglądać wystawę Alienacje albo następny będzie pożar, podczas której zaprezentowana zostanie między innymi praca Arthura Jafy — tegorocznego zdobywcy weneckiego Złotego Lwa.
„Nicowanie jest o nadziei” — mówi Roman Stańczak w jednym z wywiadów poświęconych projektowi Lot. Zabieg nicowania ma tu wymiar duchowy — to „przygotowanie do umierania”, przechodzenia na drugą stronę, tworzenia przez niszczenie, a zarazem docierania do istoty obiektu. To także komentarz do skutków transformacji ustrojowej i gospodarczej, widocznych zarówno w przestrzeni kultury materialnej, jak i w społeczeństwie. W Pawilonie Polskim stanął samolot potraktowany zgodnie z artystyczną praktyką Stańczaka, polegającą na dekonstruowaniu materialnego porządku przedmiotów — pozbawiania ich dotychczasowej funkcji, wartości estetycznej oraz nadawania im nowej formy i znaczenia. Maszyna została przecięta i odwrócona na drugą stronę tak, by wnętrze, czyli elementy kokpitu i pokładu oraz siedzenia pasażerów, stały się widoczne na zewnątrz. Z kolei skrzydła wraz z poszyciem samolotu są zwinięte do wnętrza rzeźby.
Pomysł wywrócenia samolotu na drugą stronę powstał blisko 30 lat temu lecz nie doczekał się realizacji. Z biegiem lat zyskał nowe konteksty, które nadają Lotowi wielowymiarowość i uniwersalny charakter. Dziś samolot postrzegany jest jako symbol pęknięcia polskiego społeczeństwa. Ale też uniwersalnie, jako jedno z największych osiągnięć techniki i maszyna, której powierzamy swoje życie. To punkt wyjścia do interpretacji i stawiania pytań o kondycję społeczeństwa po przełomowym wydarzeniu. Prywatny samolot to także symbol statusu, środek transportu, który służy tzw. jednemu procentowi, czyli najbogatszej klasie społecznej. Praca Stańczaka uzmysławia również konflikt między nowoczesnością a duchowością — gdy rozpad jednej z tych sfer prowadzi do tworzenia drugiej. Podobnie jak we wcześniejszych realizacjach, artysta dowodzi, że ludzie potrzebują duchowej przemiany i doświadczają jej w momencie zetknięcia z sytuacją negującą porządek, zaburzającą bezpieczne funkcjonowanie w świecie.
Stańczak jest absolwentem słynnej „Kowalni”, pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Prof. Kowalski – uczeń Oskara Hansena, wizjonerskiego architekta i twórcy Teorii Formy Otwartej — kształcił w tym samym czasie w swojej pracowni m.in. Katarzynę Kozyrę, Pawła Althamera, Artura Żmijewskiego i Jacka Adamasa. Stańczak zadebiutował w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, a jego prace powstały na marginesie formującego się wówczas nurtu sztuki krytycznej. Jak sam przyznaje: „moje rzeźby mówią o życiu, ale nie pośród przedmiotów, tylko pośród duchów”.
Organizator Pawilonu Polskiego, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, już 12 lipca otworzy wystawę Alienacje albo następny będzie pożar. W Warszawie będzie można zobaczyć pracę Arthura Jafy, amerykańskiego artysty wizualnego, reżysera filmowego i operatora, który został nagrodzony Złotym Lwem podczas tegorocznego La Biennale di Venezia. Punktem wyjścia do wystawy — której kuratorką jest Maria Brewińska — są współczesne zjawiska społeczne, wywołujące poczucie wyobcowania i wykluczenia, będące efektem działań człowieka, a mające destrukcyjny wpływ zarówno na niego, jak i otaczającą go rzeczywistość.
Pawilon Polski na 58 Międzynarodowej Wystawie Sztuki — La Biennale di Venezia:
Wenecja, 11 maja–24 listopada 2019
Lot:
artysta: Roman Stańczak
kuratorzy: Łukasz Mojsak, Łukasz Ronduda
komisarz Pawilonu Polskiego: Hanna Wróblewska
zastępca komisarza Pawilonu Polskiego: Ewa Mielczarek
organizator: Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki
Kościół świętego Dominika w Warszawie zaprojektował Władysław Pieńkowski. Jego surowe wnętrze jest charakterystycznym przykładem twórczości…
Daniel Kołodziejczak założył swoją firmę projektową StudioDanielK. Antechamber to jego premierowa kolekcja, którą zaprezentował podczas…
Dobrze zaprojektowany ogród nie tylko koi oczy zielenią czy oferuje miejsce do odpoczynku. Dobrze zaprojektowany…
Zespół budynków mieszkalnych zaprojektował Martin Cenek. Zbudowane zostały w 2022 r. w Pradze w Czechach.…
Penthouse znajduje się w inwestycji Deo Plaza przy ulicy Chmielnej w Gdańsku. To dwupoziomowa przestrzeń…
Ten neoklasycystyczny hotel skrywa w sobie zachwycające secesyjne wnętrze. Wybudowany pod koniec XIX wieku Gran…
Ta strona korzysta z pliki cookie, dzięki którym informacje są przechowywane na Twoim komputerze. Pozostawanie na tej stronie oznacza wyrażenie zgody na wykorzystywanie plików cookie.
Dowiedz się więcej