SKAŁY, LÓD I KOLEJ – Praca Dyplomowa Radosława Lipińskiego

AUTOR: Radosław Lipiński – Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, Pracownia Projektowania Struktur krajobrazu Regionalnego.

PROMOTOR:  dr hab. Piotr Szwiec, prof ndzw. UAP / asystent: mgr Patrycja mikołajczak

NAZWA:  SKAŁY, LÓD I KOLEJ.

ROK: 2015– Praca Dyplomowa

Szklarska Poręba jako małe miasto powstałe z 6 osobnych wsi. Miejscowość o tradycjach Hutniczych. Społeczeństwo lokalne zamknięte i odosobnione do poł. XIXw. Kult sił natury zwłaszcza Górskie Szczyty, źródła Łaby. Wiara w Ducha Gór jako górskiego demona o dualistycznej osobowości, który strzeże mieszkańców górskich lasów i skarbów ziemi.

Przekształcenia środowiska naturalnego przez człowieka:

Pierwsza Huta szkła XIV wiek. Wycinka drzew pod ogrzewanie kotłów do wytapiania szkła. Zmiany  koryta rzeki Kamiennej.Po chrystjanizacji regionu budowa kościołów i kaplic na górskich Szczytach, które były miejscem kultu Ducha Gór. Później kościoły i kaplice przekształcano w schroniska turystyczne Przełom w produkcji wyrobów szklanych na szeroką skalę: budowa lini kolejowej 311. Data otwarcia 1902 r. Rozwój turystyki i uzdrowisk ze względu na walory naturalne klimatu subalpejskiego Karkonoszy.

Założenia projektowe:

Linia kolejowa 311 wdziera się w sam środek niegdyś  nieprzeniknionych górskich przestrzeni. Cała infrastruktura kolejowa odcisnęła piętno widoczne w unikatowym krajobrazie.Stacja kolejowa Szklarska Poręba Górna jest główną stacją,  gdzie słowo centrum odnosi się zarówno do Centrum miasta i jak i samego serca Karkonszy. Perony wykute na  stromych zboczach Góry Połom pozostawiły pionową granitową wyrwę, która stanowi wyraźną granicę w ciągłości ukształtowania terenu. Jest także przerwą szaty roślinnej. Nacieki ze skalnej ściany w zimowej porze tworzą intrygujące lodowe formacje. W porze letniej pionowa przestrzeń pozostaje  zimna i niewzruszona. Ścian Jest bardzo obca w stosunku do naturalnego leśnego terenu i skalnych  ostańcowych powyżej stacji. Celem projektu jest połączenie odległych dzielnic ścieżkami rowerowo-pieszymi biegnącymi wzdłóż infrastruktury kolejowej. Ten zabieg ma zachęcić podróżnych  do eksploracji gór i poznawania regionu.Założeniem projektu jest także stworzenie obiektów, które  podniosą walory estetyczne miasta i zarówno będą stanowiły pewnego rodzaju kompensacje utraconej roślinności górskiej na stokach Połomu.

System zielonych struktur na ścianie skalnej przy 2. peronie stacji  Szklarska Poręba Górna stanowi centralny punkt szlaku pieszo-rowerowego. Plac dworcowy jest także centralnym punktem panoramy widokowej na Karkonosze i Góry Izerskie.W założeniu projektu struktura ma dwie odsłony: letnią i zimową. W porze letniej jest porośnięta lokalnymi endemicznymi gatunkami krzewinek. Zimą umożliwa naciekanie wody, co pozwala na podkreślenie walorów lodowych formacji.

Forma:

Pojedynczy moduł doniczki jest prostopadłościanem prawidłowym o podstawie trójkąta równobocznego. Bryła jest ścięta pod kątem 22.5 stopnia co w geometryczny sposób pozwala na obiżanie struktury. Jest kilka sposobów multiplikacji.W widoku z góry zielona ściana tworzy heksagonalne układy. Forma jest inspirowana układem liści  gatunku – Dziewięćsił Bezłodygowy (Carlina acaulis L.). Kwiat występuje także jako detal w stroju ludowym sudeckich  górali( do 1945 )i jako motyw ornamentu w architekturze sudeckiej, zwłaszcza ludowej. Moduły oparte na stelażu.

Materiały:

doniczki-moduły : siatkobeton polerowany
stelaż : stal nierdzewna matowa