Teatr Wybrzeże w Gdańsku w przebudowie. Co się zmieni na Targu Węglowym?

Teatr Wybrzeże w Gdańsku od kilku lat przechodzi remont i modernizację według projektu WAPA Architekci. Wielka inwestycja przy Targu Węglowym całkowicie odmieni nie tylko sam teatr, ale także jego otoczenie, które stanie się bardziej estetyczne, zielone i funkcjonalne. Już niedługo na deskach teatru pojawią się pierwsi aktorzy. 

Duża Scena Teatru Wybrzeże to modernistyczny budynek pochodzący z 1967 roku, który powstał na miejscu gdańskiego Teatru Miejskiego z 1801 roku. Właśnie dobiegła końca gruntowna modernizacja budynku Dużej Sceny i już wkrótce odbędzie się na niej premiera nowego spektaklu. Pod koniec lipca 2020 roku rozpoczął się gruntowny remont budynku Dużej Sceny Teatru Wybrzeże na Targu Węglowym. Pierwotnie harmonogram inwestycji zakładał realizację zadania w ciągu dwóch lat, jednak data zakończenia prac przesunęła się o prawie rok.

Aby mogła powstać nowa konstrukcja widowni, starą w całości wyburzono. Powstał nowy układ sceny obrotowej. Obecnie każdy element sceny przemieszcza się teraz w górę i w dół. Mogą przemieszczać się wszystkie naraz, a scena może się w tym czasie obracać. Teatr może pochwalić się nowym wystrojem foyer i szatni, która będzie w kolorze krwistej czerwieni okalana złotą ścianą. Na piętrze budynku mieści się główne foyer.

Główna fasada Teatru Wybrzeże jest w całości przeszklona, co jest powrotem do pierwotnych założeń projektu z lat 60, kiedy to słupy z piętra schodziły do parteru i były w fasadzie na zewnątrz obiektu. Ponadto w ramach inwestycji wymieniona została instalacja ogrzewania, wentylacja i klimatyzacja oraz wymiana urządzeń mechaniki sceny. Koszt realizacji inwestycji wyniósł 50,6 mln zł brutto. Premiera nowego spektaklu “Wyzwolenie” Stanisława Wyspiańskiego w reż. Jana Klaty odbędzie się 14 października 2023 roku.

Teatr Wybrzeże – historia

Nieprzypadkowo powstaje teatr właśnie na Targu Węglowym. Okolice tego placu od wieków były miejscem, gdzie gdańszczanie spotykali się z kulturą i rozrywką. Już w wieku XVI istniały budynki służące sztuce teatralnej, a powstały w 1600 roku drewniany teatr przypominał swoim układem funkcjonalnym znane teatry angielskie, jak Globe Theatre w Londynie czy Swan-Theatre, i znajdował się w rejonie skrzyżowania obecnych ulic Bogusławskiego i Podwala Przedmiejskiego. Joanna Schopenhauer pisała w swoich wspomnieniach o drewnianym teatrze jako o starej drewnianej budzie, która przypomina bardziej stajnię niż świątynię sztuki. Istotnie, w końcu XVIII wieku zaniechano przedstawień w “drewnianej budzie”, zamieniając ją na ujeżdżalnię i postanowiono zająć się budową nowego, z prawdziwego zdarzenia teatru.

Zadania tego podjął się architekt miejski Samuel Held, na zlecenie powstałego towarzystwa akcyjnego “dla budowy i eksploatacji teatru”. Held wykonał trzy kolejno odrzucone projekty, z których pierwszy zasłaniał całkowicie elewację Zbrojowni, a trzeci przewidywał budowę teatru na samym Targu Węglowym. Dopiero czwarty, zlokalizowany w miejscu obecnego teatru, został zaakceptowany przez zleceniodawców. W roku 1799 przystąpiono do budowy, a oficjalne otwarcie gdańskiego teatru nastąpiło dwa lata później, 3 sierpnia 1801 roku.

Nazywany przez gdańszczan “młynkiem do kawy” Teatr Miejski (od 1933 Teatr Państwowy – własność Senatu Wolnego Miasta Gdańska) doczekał się w 1935 roku gruntownej przebudowy gmachu głównego – radykalnie unowocześniono wówczas scenę, foyer i widownię.

Ostatni spektakl w teatrze według projektu Helda odbył się w lipcu 1944 roku. Spalony w 1945 budynek aż do lat sześćdziesiątych pozostawał w ruinie. Spektakle wystawiano wówczas w gdyńskiej “stodole” (w miejscu obecnego Teatru Muzycznego) oraz w Teatrze Wielkim we Wrzeszczu – dzisiejszej Operze Bałtyckiej. W 1966 oddano do użytku nową siedzibę, zrealizowaną według projektu autorstwa Lecha Kadłubowskiego i Daniela Olędzkiego. Uroczyste otwarcie miało miejsce 7 stycznia 1967 roku. Modernistyczna bryła z ogromnymi powierzchniami przeszkleń doczekała się nowego przezwiska – “akwarium”.

Obecnie Teatr Wybrzeże dysponuje aż sześcioma scenami: Dużą Sceną, Starą Apteką, Czarną Salą, Sceną Malarnia, Sceną Kameralną w Sopocie oraz Sceną Letnią usytuowaną w Pruszczu Gdańskim.

O pracowni: 
Warsztat Architektury Pracownia Autorska (WAPA) jest firmą projektową kierowaną przez dra inż. architekta Krzysztofa Kozłowskiego. Działalność biura obejmuje projektowanie architektoniczne i urbanistyczne, jak również kształtowanie krajobrazu, projekty wnętrz oraz wzornictwo. Firma współpracuje z wiodącymi, specjalistycznymi biurami branżowymi oraz z dużymi, międzynarodowymi firmami konsultingowymi, w tym, w zakresie prowadzenia inwestycji i kontroli kosztów. Prace wykonywane przez firmę charakteryzują się indywidualnością, wysoką jakością rozwiązań przestrzennych i materiałowych oraz dbałością o detal, będących wyrazem profesjonalnego podejścia do zagadnień współczesnego projektowania.

źródło: https://wapa.pl / https://www.teatrwybrzeze.pl /
zdjęcia: https://www.teatrwybrzeze.pl
wizualizacje: https://wapa.pl

Czytaj też: Architektura w Polsce | Gdańsk | Muzeum | Renowacja | Metamorfoza | Elewacja

Tak Teatr Wybrzeże w Gdańsku prezentował się przed przebudową: 

Tak Teatr Wybrzeże w Gdańsku będzie wyglądał po przebudowie: