Warszawa: stary budynek stacji pomp stał się częścią nowej szkoły

Szkoła Podstawowa nr 65 w Warszawie została rozbudowana o nowy pawilon. Na działce znajdował się stary budynek stacji pomp, został dokładnie wyremontowany i wkomponowany w pawilon szkoły.

Budynek Stacji Pomp Kanałowych “Żoliborz” zbudowany został przy ulicy Potockiej 3 w latach 1929-1930. Był to element przedwojennej infrastruktury pompowni kanalizacyjnych wznoszonych w skrajnych dzielnicach Warszawy. Na terenie Dolnego Żoliborza kwartały zabudowy rozwijały się niezwykle szybko, jednakże infrastruktura drogowa, wodociągowa i m.in. kanalizacyjna opóźniała się. Ze względów higienicznych i zdrowotnych konieczna była budowa lokalnej sieci kanalizacyjnej i prowizorycznej przepompowni ścieków. Jej funkcjonowanie było przewidziane na 10-15 lat, do czasu budowy docelowej kanalizacji. Na działce wzdłuż ul. Potockiej, na styku z osadą Marymont, usytuowano zespół budynków stacji pomp, wg projektu inżyniera Włodzimierza Świderskiego.

Kompleks składał się z trzech budynków: murowanej studni zbiorczej ścieków, pompowni przetłaczającej ścieki ze studni do kolektora bielańskiego oraz domu mieszkalnego dla dozorcy. Zespół pod względem wielkości dostosowany do zabudowy Dolnego Żoliborza, stał się integralnym elementem zabytkowego układu urbanistycznego.

Prowizoryczna stacja warszawskich wodociągów funkcjonowała przez cały PRL do lat 80. XX w. Całkowitą eksploatację zakończono na początku XXI w. Zatem rozwiązania prowizoryczne okazały się tradycyjnie najbardziej trwałymi!

Dawna stacja pomp w 2017 r. formalnie nie była zabytkiem. To oznaczało, że na działce przy ul. Potockiej 3 można było realizować dowolny projekt nowego budynku szkoły, bez uzgodnień z konserwatorem zabytków. Jedynym ograniczeniem dla planowanej inwestycji były ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego.

Władze Żoliborza świadome historycznej wartości obiektów znajdujących się na działce przy ul. Potockiej podjęły współpracę ze Stołecznym Konserwatorem Zabytków. Efektem tego było ujęcie w 2018 r. Stacji Pomp Kanałowych „Żoliborz” w gminnej ewidencji zabytków. Dzięki temu inwestor musiał uzgadniać koncepcję rozbudowy szkoły z konserwatorem zabytków.

Kompromisowy projekt rozbudowy szkoły uwzględniał zabytek. Wspomniane budynki murowanej studni zbiorczej ścieków, pompowni przetłaczającej ścieki zostały wkomponowane i zaadaptowane w nową kubaturę szkoły. Dawna pompownia stanowi dzisiaj reprezentacyjne wejście do szkoły, a studnia jest częścią korytarza. W wolno stojącym na obrzeżach działki budynku dozorcy, umieszczono węzeł cieplny i hydrofornię.

Budynki dawnej stacji pomp przeszły gruntowny remont i stanowią dzisiaj świadectwo inżynierii miejskiej i rozwoju urbanistycznego Żoliborza z czasów II RP. Projekt wykonawczy nowej części budynku przygotowali Branżowe Biuro Projektów Konsorcjum: Nea Anna Kula-Żochowska oraz Piotr Żochowski – Architekt.

Czytaj też: Warszawa | Zabytek | Edukacja | whiteMAD na Instagramie

źródło: Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków