Dwory to dzielnica Oświęcimia znajdująca się w przemysłowej części miasta. Kiedyś była to wioska, której właścicielami była rodzina Hallerów. Należący do niej zespół dworski przecina dziś ulica, a większość budynków jest całkowicie zniszczona, jednak po jego północnej stronie zachował się park. Jego częścią jest piękna kaplica Hallerów z XIX w. z kaplicą i epitafiami poświęconymi bohaterskim członkom rodu.
Kaplica Hallerów w Oświęcimiu-Dworach (gdzie znajdują się również zakłady chemiczne, przez dekady największy pracodawca w mieście) jest częścią zespołu dworskiego wybudowanego w pierwszej połowie XIX wieku. Został on założony właśnie przez rodzinę Hallerów, która stworzyła tu park, a także wybudowała reprezentacyjne budynki, zabudowania gospodarcze i klasycystyczną kaplicę-mauzoleum. Pod koniec XIX w. naprzeciwko parku powstał folwark. W latach 20. XX w. w północnej części zespołu założono sad i szklarnie. W czasie II wojny światowej niemieccy naziści rozbudowali folwark, a na polach dworskich powstały zakłady chemiczne Buna Werke, gdzie wykorzystywano do pracy więźniów obozu koncentracyjnego. W czasach PRL-u działał tu natomiast PGR, a do dziś spośród wszystkich budynków dworskich w dobrym stanie zachowała się wyłącznie kaplica.
-Od 1964 r. zespół podworski użytkowany był przez Ośrodek Hodowli Zarodowej w Osieku. Zaniedbany park ulegał powolnej degradacji. Zniknęły krzewy ozdobne, częściowemu zatarciu uległy ścieżki parkowe. Budynki otrzymali w użytkowanie pracownicy ośrodka. W dawnym spichlerzu zorganizowano przedszkole – opisuje historię Agnieszka Żydzik-Białek z Muzeum Zamek w Oświęcimiu zajmującego się upowszechnianiem dziejów miasta. Jak dodaje, obecnie teren jest wpisany do rejestru zabytków i należy do miasta Oświęcim, a mieszkania w budynku dawnego dworu do osób prywatnych.
Kaplica została odrestaurowana kilkanaście lat temu przez miejski samorząd. Z historią obiektu i całej dzielnicy od ubiegłego roku mogą zapoznać się miłośnicy turystyki rowerowej. Z myślą o nich miasto przygotowało przystanek z tablicą informującą o dziejach tego miejsca. Tu krzyżują się bowiem dwie ścieżki rowerowe: jedna miejska, a druga międzynarodowa Greenways prowadząca z Wiednia do Krakowa. – Mieszkańcy Dworów chcieli, aby historia dzielnicy i parku Hallera została opisana i odpowiednio wyeksponowana – mówi Marek Tarnowski z oświęcimskiego ratusza.
Budowę kaplicy-mauzoleum rozpoczęto po śmierci jednej z właścicielek majątku w Dworach. Konkretnie: Barbary z Hallerów Romanowej, która zmarła w 1805 r. Kaplica jest obiektem murowanym i tynkowanym. Wzniesiono ją na planie okręgu. Wewnątrz znajduje się klasycystyczny ołtarz, po obu stronach którego wmurowano dwa epitafia. Są poświęcone pamięci przedstawicieli rodu Hallerów. Pierwsze upamiętnia mjr Cezarego Hallera de Hallenburg i zostały ufundowane 26 czerwca 1920 r. przez „cieszyniaków” w dowód pamięci i czci za jego bohaterską śmierć poniesioną w obronie Śląska Cieszyńskiego przed czeską agresją. Drugie epitafium upamiętnia ostatniego pochowanego tutaj przedstawiciela rodu, Cezarego Antoniego Hallera, który zmarł 8 lipca 1972 r.
Więcej informacji na temat historii miasta i miejsc wartych odwiedzenia podczas wizyty w Oświęcimiu można znaleźć w naszym artykule pt. “Oświęcim na weekend…” dostępnym w tym miejscu.
Tekst: Tomasz Kobylański
Zdjęcia: materiały UM Oświęcim / Muzeum Zamek w Oświęcimiu / Wikimedia Commons / Sakralne Dziedzictwo Małopolski
Dziękujemy za przekazanie szczegółowych informacji na temat historii miejsca Wydziałowi Promocji Miasta Urzędu Miasta Oświęcim oraz Muzeum Zamek w Oświęcimiu.
Czytaj też: Architektura w Polsce | Zabytek | Historia | Kościół | Oświęcim
Jego projekt przygotował architekt Welton Becket z zespołem. Xerox Tower zbudowany został w Rochester w…
Starostwo Powiatowe w Toruniu powstanie według projektu pracowni Toprojekt.Platforma z cegły klinkierowej stanowiąca podstawę „Zespołu Starostwa”,…
Magdalenka Collection to nowa inwestycja firmy Selva Development. W podwarszawskiej Magdalence powstaną cztery wille, których…
Kościół świętego Dominika w Warszawie zaprojektował Władysław Pieńkowski. Jego surowe wnętrze jest charakterystycznym przykładem twórczości…
Daniel Kołodziejczak założył swoją firmę projektową StudioDanielK. Antechamber to jego premierowa kolekcja, którą zaprezentował podczas…
Dobrze zaprojektowany ogród nie tylko koi oczy zielenią czy oferuje miejsce do odpoczynku. Dobrze zaprojektowany…
Ta strona korzysta z pliki cookie, dzięki którym informacje są przechowywane na Twoim komputerze. Pozostawanie na tej stronie oznacza wyrażenie zgody na wykorzystywanie plików cookie.
Dowiedz się więcej