Anglia: bezprecedensowy nakaz rekonstrukcji nielegalnie wyburzonego pubu

Carlton Tavern to historyczny obiekt zlokalizowany w londyńskiej dzielnicy Kilburn, który wybudowano w latach 20. XX w. Ceglana tawerna jako jedyna na całej ulicy szczęśliwie przetrwała zmasowane naloty na miasto podczas II wojny światowej. W 2015 roku brytyjskie media obiegła szokująca wiadomość: niemal stuletnia Carlton Tavern została wyburzona! Nielegalna rozbiórka wzbudziła powszechne oburzenie. Cała sprawa zakończyła się nałożeniem na właściciela nieruchomości nakazu rekonstrukcji budynku „do stanu, w jakim znajdował się bezpośrednio przed rozbiórką”.

Budynek Carlton Tavern wybudowano dla Charrington Brewery w latach 1920-1921. Stanął na miejscu innego pubu, który został zniszczony przez niemiecką bombę podczas nalotu z maja 1918 r. Budynek słynął z niezmienionych, oryginalnych wnętrz oraz wyposażenia z okresu jego powstania, a także elewacji wyłożonej fajansowymi płytkami. Pub stanowił wyjątkowe i oryginalne świadectwo dawnej zabudowy okolicy, która zniknęła od gradu bomb lotniczych i pożarów. Wkrótce po tym, gdy do publicznej wiadomości podano informację, że ze względu na swoją wartość historyczną i architektoniczną Historic England zalecił objęcie budynku ochroną konserwatorską II stopnia, 8 kwietnia 2015 roku został on niespodziewanie wyburzony. Nowy właściciel obiektu, deweloperska firma CLTX Limited z siedzibą w Tel Awiwie, zaplanowała wybudowanie w miejscu po tawernie kilkupiętrowego bloku mieszkalnego.

Pub w 2013 roku, przed rozbiórką. Fot. Ewan Munro from London, UK, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons

Bezprawne działania dewelopera wywołały protesty mieszkańców i powszechne oburzenie. Jeden z radnych Westminster City Council nazwał działania dewelopera „bezprawnym niszczeniem dziedzictwa Westminsteru”, inny zaś powiedział: „Westminster to serce West Endu, nie Dziki Zachód”. Zaledwie miesiąc od kontrowersyjnej rozbiórki, 5 maja 2015 r. rada miejska wydała bezprecedensowy nakaz rekonstrukcji budynku „do stanu, w jakim znajdował się bezpośrednio przed rozbiórką – cegła po cegle”, w ciągu 18 miesięcy. Na szczęście organ publiczny brytyjskiego rządu, Historic England, przy okazji prac przeprowadzonych w celu ochrony konserwatorskiej zabytku, wykonał inwentaryzację pubu. Poza dokumentacją fotograficzną sporządzono wnikliwe i dokładne szkice układu wnętrz, wyposażenia, wystroju, wyglądu fajansowych płytek i innych oryginalnych detali, dzięki czemu dostępna była pełna wiedza dotycząca architektury zburzonego obiektu.

Carlton Cavern po rozbiórce i po odbudowie. Fot. Martin Hearn, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons i Stephen McKay / The Carlton Tavern, Maida Vale

Jednocześnie urzędnicy uniemożliwili deweloperowi możliwość sprzedaży działki przed ukończeniem rekonstrukcji. Deweloper odwołał się zarówno od odmowy wydania pozwolenia na budowę bloku, jak i nakazu rekonstrukcji tawerny. Sprawa trafiła do Inspektoratu Planowania, który oba odwołania dewelopera odrzucił, przedłużając jednocześnie czas dany na odbudowę do 24 miesięcy. W październiku 2016 roku poinformowano, że doszło do spotkania dewelopera z Radą Miasta, w celu omówienia odbudowy zabytku. Prace budowlane rozpoczęto w marcu 2017 roku. W październiku deweloper złożył jednak kolejny wniosek, tym razem o możliwość zmiany projektu tak, by odbudowana tawerna mogła pomieścić trzy mieszkania. Ten wniosek również został odrzucony. W kwietniu 2019 r. większa część budynku już stała, lecz mimo to jeszcze miesiącami pozostawał nieukończony. Próbując ponaglić dewelopera, Rada Miejska Westminsteru zagroziła mu podjęciem kolejnych działań prawnych. Ostatecznie zrekonstruowany budynek otwarto 12 kwietnia 2021 r., sto lat po rozpoczęciu budowy tawerny.

Źródło: Rekonstrukcje i Odbudowy, carltontavern.co.uk

Czytaj też: Architektura | Zabytek | Historia | Londyn | Wielka Brytania | Ciekawostki