Czar dawnej Warszawy – kamienica przy Trębackiej 4

Przy Trębackiej 4 w Warszawie, pomiędzy Krakowskim Przedmieściem a Teatrem Wielkim, stoi dość prosty architektonicznie budynek. Nic dziś nie świadczy o tym, jaką był wspaniałą budowlą przed II wojną światową. Do miana “Paryża Północy”, jak jest czasem nazywana przedwojenna Warszawa, przyczyniły się właśnie takie obiekty.

W 1886 r. na placu po wyburzonych oficynach pałacu Andrzeja przy Trębackiej powstał dom należący do rodziny Scheiblerów – krewnych słynnego przemysłowca łódzkiego Karola Scheiblera.

Kamienica przy Trębackiej 4 obecnie. Autor zdjęcia: Rado-NDM/fotopolska.eu, Licencja: CC-BY-SA 3.0

Kamienica, zaprojektowana przez wybitnych ówcześnie architektów: Edwarda Lilpopa i Józefa Piusa Dziekońskiego, była ogromna, bo miała ponad 20-osiową fasadę, co przy jej trzech piętrach i poddaszu robiło niemałe, wręcz pałacowe wrażenie. Architekci nadali jej eklektyczny kostium, wykorzystując różne motywy renesansu włoskiego oraz niemieckiego. Bogate dekoracje architektoniczne wykonane w jasnym tynku odcinały się od ścian licowanych kolorową cegłą. Całość wieńczył imponujący, łamany dach, ozdobiony lukarnami, żeliwnym grzebieniem oraz trzema kopułkami. Zdjęcia, choć nie oddają kolorystyki i pełni splendoru, potwierdzają, że budowla była olśniewająca. Tym bardziej, że zadbano o każdy detal. Nad dekoracjami rzeźbiarskimi w postaci sztukaterii w bramie, czy kariatyd zdobiących skrajne ryzality, czuwał Władysław Wojtasiewicz. Zachwyt budziły nawet elementy żeliwne zdobiące balkony.

Kamienica w 1895 i obecnie. Źródło:  bonczek_hydroforgroup/fotopolska.eu i Google Maps

W kamienicy na parterze znajdowało się sporo sklepów, z których największy był oczywiście sklep z towarami firmy Scheibler. Obok niego mieścił się sklep z konfekcją Riedla, skład papieru Wattsona oraz Bank Międzynarodowy. Kamienica, choć poważnie uszkodzona i spalona w 1939 r., przetrwała w stanie częściowej ruiny do lat 50. XX w. Wtedy przebudowano ją na dwupiętrowy obiekt mieszczący biura. Bogaty wystrój fasady został jednak zastąpiony monotonną elewacją, przez co dziś trudno uwierzyć, że jest to dawny dom Scheiblerów. W 1994 r. gmach nadbudowano o piętro i w ten sposób osiągnął prawie pierwotną wysokość. Obecnie mieści się tam Krajowa Izba Gospodarcza.

Źródło: Warszawa bez tajemnic

Czytaj też: Architektura w Polsce | Zabytek | Historia | whiteMAD na Instagramie  | Warszawa