Kamienica pod Zegarem w Warszawie. Historia zabytkowej perełki z ulicy Chłodnej.

Kamienica pod Zegarem w Warszawie (a właściwie kamienica Zygmunta Lewina) została wzniesiona przy ulicy Chłodnej w latach 1912–1913 w stylu wczesnomodernistycznym, według projektu Józefa Czerwińskiego i Juliusza Heppena. Została zaprojektowana w układzie dwupodwórzowym zamkniętym. Wcześniej stała tam wybudowana w latach 1819-1820 nieduża kamienica, gdzie nad przejazdem bramnym, na wysokości ostatniej kondygnacji został umieszczony zegar.

Kamienica Lewina również posiada zegar, cytujący niejako zegar z istniejącego tu wcześniej budynku. Budynek został bardzo bogato ozdobiony elementami dekoratorsko-sztukatorskimi, które nadały mu eleganckiego sznytu. W przyziemiu ulokowano lokale usługowo-użytkowe, które do dziś spełniają swoją funkcję.

Na pierwsze podwórze prowadzą ciężkie, częściowo przeszklone drzwi. Tuż za nimi znajduje się dekoracyjne wejście do głównej klatki schodowej. Podwórza kamienicy robią mniejsze wrażenie niż jej front, lecz ich układ i wysokość również oddziałują na wyobraźnię. Podczas II wojny światowej kamienica znalazła się na terenie warszawskiego getta. Niedaleko budynku znajdowała się, wybudowana w styczniu 1942 roku, drewniana kładka łącząca małe i duże getto, o której pisaliśmy tutaj: KŁADKA NAD ULICĄ CHŁODNĄ – NAJWAŻNIEJSZY SYMBOL WARSZAWSKIEGO GETTA.

Kamienica pod Zegarem w Warszawie w latach powojennych i obecnie.

Widok na okolicę kamienicy Pod Zegarem w roku 1945 i 2021.

Od 13 grudnia 1941 roku do dnia swego samobójstwa (popełnionego 23 lipca 1942 w siedzibie Gminy Żydowskiej przy ul. Grzybowskiej 26/28) w mieszkaniu na pierwszym piętrze mieszkał prezes warszawskiego Judenratu Adam Czerniaków. Kamienica została uszkodzona i częściowo wypalona podczas powstania warszawskiego. Po wojnie rozebrano ostatnią kondygnację oraz spalone w 1944 półokrągłe zwieńczenie. Przed wojną w budynku frontowym znajdowała się winda, którą po wojnie zlikwidowano. W drugim podwórzu zachowała się żeliwna obudowa ujęcia wody z głową lwa. Kamienica w 2005 roku została wpisana do rejestru zabytków.

Spodobał Ci się ten temat? Znajdziesz u nas więcej historii związanych z warszawskimi zabytkami! To może Cię zainteresować: 

– PERŁA WARSZAWSKIEGO KLASYCYZMU – PAŁAC NA WYSPIE W ŁAZIENKACH KRÓLEWSKICH
– PAŁAC BLANKA W WARSZAWIE – REZYDENCJA STOŁECZNEJ BURŻUAZJI
– UTRACONE ZABYTKI: KOŚCIÓŁ PW. ŚW. ALEKSANDRA NA PLACU TRZECH KRZYŻY W WARSZAWIE

Czytaj też: Warszawa | Zabytek | Architektura

Temat: Kamienica pod Zegarem w Warszawie. Historia zabytkowej perełki z ulicy Chłodnej.

Źródła: warszemuzik.org, fotopolska.eu, mapa.um.warszawa.pl, domena publiczna