Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. Wiemy, jak będzie wyglądać!

Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 ma być gotowe w 2026 roku, a jego budowa będzie kosztować ponad 200 mln zł. We wtorek, 25 sierpnia, w Muzeum II Wojny Światowej przedstawiono koncepcję zagospodarowania terenu dawnej Wojskowej Składnicy Tranzytowej.  

Ma to być muzeum plenerowe z odtworzeniem – na ile to możliwe – realiów z sierpnia 1939 r., tuż przed porankiem 1 września, gdy Westerplatte zostało zaatakowane przez Niemców i stało się polem bitwy. Centralnym punktem przyszłego Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 ma być nowy cmentarz obrońców, którzy polegli we wrześniu 1939 roku. Na jego terenie zostaną złożone zarówno szczątki spoczywające na istniejącej obecnie nekropolii, jak i szczątki dziewięciu kolejnych obrońców, które odnaleziono podczas badań archeologicznych w ubiegłym roku. Nowy cmentarz będzie zlokalizowany tuż obok obecnie istniejącego.

Realizację prac zaplanowano w trzech etapach:

• Do roku 2022 powstanie nowy cmentarz obrońców Westerplatte; do tego czasu przewidywany jest też koniec remontu dawnej elektrowni.
• Do roku 2024 zaplanowano m.in. odbudowę placówki fort, magazynów amunicyjnych, budynku zawiadowcy stacji.
• Do roku 2026 gotowy ma być nowy budynek muzealny o powierzchni 3500 m kw., zlokalizowany na wolnym terenie pomiędzy kopcem z pomnikiem Westerplatte i napisem “Nigdy Więcej Wojny”.  W tej dacie ma być też zakończona m.in. odbudowa kasyna oficerskiego, starych koszar, wartowni nr 3.

Teren Westerplatte ma być – podobnie jak dotąd – ogólnodostępny, co oznacza, że osoby, które wybiorą się jedynie na spacer, nie będą musiały płacić za wejście. Odpłatnie ma być zwiedzanie obiektów muzealnych z koncesjonowanymi przewodnikami. 

Szlak muzealny ma zaczynać się tuż za murem, który w 1939 r. otaczał teren Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Ostatnim obiektem do zwiedzania będzie budynek dawnej elektrowni, gdzie znajdzie się ekspozycja najciekawszych znalezisk związanych z obroną półwyspu, na które natrafiono w ostatnich latach, podczas badań archeologicznych. Po drodze do zwiedzenia będzie siedem zrekonstruowanych budynków – w tym magazyny amunicyjne, kasyno oficerskie, gdzie znajdą się inne części wystawy. Obrysy tych budynków, które nie zostaną odbudowane, mają być oznaczone na powierzchni ziemi.Na Westerplatte planowane jest odtworzenie oryginalnych ciągów komunikacyjnych z 1939 r..

Według Jarosława Sellina – wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego, który uczestniczył w prezentacji projektu – koncepcję nowej placówki stworzono m.in. w oparciu o światowe doświadczenia muzealne, związane z zagospodarowaniem pól bitewnych Gettysburga i Pearl Harbour w Stanach Zjednoczonych, Maratonu w Grecji, Waterloo w Belgii, Verdun we Francji czy Gallipoli w Turcji.“Nie wszędzie na świecie jest uświadomione to, że najokrutniejsza wojna w dziejach świata wybuchła 1 września 1939 roku, a pierwszy opór żołnierski postawiono właśnie tu, na WesterplatteW wielu miejscach świata uważa się, że ta wojna wybuchła w czerwcu 1941 roku albo z innej perspektywy w grudniu 1941 roku. Musimy przypominać, również instytucjonalnie, że to tu na Westerplatte wszystko się zaczęło.” – stwierdził Jarosław Sellin

Powyższe słowa wiceministra Sellina odnosiły się głównie do świadomości historycznej Rosjan, którzy nauczani są w szkołach, że II wojna światowa w czerwcu 1941 roku, gdy Hitler napadł na ZSRR, a także Amerykanów, dla których ten największy konflikt zbrojny w historii rozpoczął się w grudniu 1941, z chwilą ataku Japończyków na amerykańską bazę Pearl Harbour.

Pełną prezentację założeń programowych znajdziecie poniżej: