Przystań dla rowerzystów we Wrocławiu. Praca dyplomowa studenta Politechniki Wrocławskiej

·1 kwietnia 2021

Przystań dla rowerzystów we Wrocławiu jest odpowiedzią na dynamiczny rozwój transportu rowerowego i turystyki w Polsce. Poprzez zaproponowany budynek hostelu z ogólnodostępnymi przestrzeniami powstał charakterystyczny punkt na mapie Wrocławia – miejsce dostosowane do potrzeb cyklistów, pozwalające na odpoczynek, ucieczkę od zgiełku miasta i integrację między różnymi grupami społecznymi.

Celem projektu jest stworzenie „przystani”, odpowiadającej potrzebom i oczekiwaniom turystów podróżujących rowerami i będącego jednocześnie atrakcyjną przestrzenią publiczną dla mieszkańców Wrocławia. Przystań dla rowerzystów we Wrocławiu stałaby się impulsem do dalszych zmianw polityce rowerowej miasta, a przez dodatkowe funkcje publiczne wpływał pozytywnie na integrację mieszkańców i turystów.

Lokalizacja obiektu we Wrocławiu uwarunkowana była przede wszystkim przechodzącą niedaleko międzynarodową trasą rowerową EuroVelo. Cypel Na Grobli okazał się idealnym miejscem ze względu na dostępność trzech głównych szlaków rowerowych przebiegających przez miasto i bliskość powiązania z ważnymi punktami miasta. Dodatkowym aspektem jest potrzeba rewitalizacji zapomnianego fragmentu miasta.

Teren ma kształt cypla o szerokości 30 m i długości 180 m. Istniejąca topografia jest wynikiem wieloletniej i niszczycielskiej działalności człowieka. Historia portu „Ujście Oławy” sięga roku 1842. Początkowo wykorzystywany jako zimowisko dla parostatków, w czasie budowy MPWiK służył do dostarczania materiałów budowlanych na potrzeby budowy obiektów MPWiK. Od lat 70. XX-wieku przestał być wykorzystywany przez MPWiK, a niszczycielska działalność kolejnych dzierżawców spowodowała znaczną degradację terenu i zanik jego pierwotnego charakteru.

Hostel skierowany jest przede wszystkim do turystów podróżujących długimi trasami, często międzynarodowymi oraz rowerzystów. Na szklaku często są oni pozbawieni odpowiednio przystosowanych i wyposażonych punktów postojowych. Obiekt w swoim wyrazie ma przeczyć stereotypom dotyczącym architektury rowerowej – banalnej, prowizorycznej i powtarzalnej. Założeniem jest stworzenie minimalistycznej, prostej w wyrazie, formie i funkcji bryły, stanowiącej tło dla odbywających się wewnątrz wydarzeń i pozbawionej tanich, infantylnych ozdobników, banalizujących odbiór całości. W założeniu natura budynku powinna współgrać z intrygującym terenem, przyjąć jak najmniej inwazyjny kształt i jedynie uwydatnić, to co piękne w zastanym miejscu.

Zaprojektowana parterowa, horyzontalna bryła jest integralną częścią terenu i pozwala na łatwy dostęp z rowerem. Budynek czerpie z kontekstu, a przez swoje proporcje i wymiary podkreśla osiowość terenu. Zaplanowanie tylko jednej kondygnacji powiązane jest ściśle z funkcjonalnością i umożliwia poruszanie się na dwóch kółkach praktycznie po całym obiekcie. Sam budynek częściowo przykryto nasypem ziemnym, przez co staje się ledwo widoczny od strony wjazdu. Wraz ze spadkiem terenu stopniowo wyłania się on, zapewniając pokojom hostelowym odpowiednie doświetlenie i przybliżając, najczęściej niedostępną w miejskich hotelach, naturę. Strefa wspólna znajduje się na końcu i otwiera się z trzech stron na otaczający teren, w tym na rzekę. Istotnym elementem całości jest dach – będący przedłużeniem zielonego terenu i jednocześnie zapewniający intrygujący widok na okolicę. Biorąc pod uwagę planowaną wysoką i zwartą zabudowę Placu Społecznego, postanowiłem stworzyć obiekt z jednej strony kontrastujący z sąsiednią zabudową, a z drugiej harmonizujący z bezpośrednim otoczeniem.

Pierwsza część, recepcyjno–warsztatowa, to ogólnodostępnym punkt informacyjny. Warsztat nie został wydzielony osobnym pomieszczeniem, a przenika się z recepcją. Jest to zaopatrzona w odpowiednie narzędzia przestrzeń, zarówno dla zatrzymujących się w trasie cyklistów, ale również dla mieszkańców Wrocławia. Często zdarza się, iż ludzie mieszkający w budynkach wielorodzinnych i małych domach nie mają wystarczającego miejsca, by dokonać naprawy, bądź złożyć samodzielnie rower. W zaprojektowanej przeze mnie przestrzeni przewiduję dostępne dla wszystkich narzędzia i powierzchnie do pracy.

W hostelu zaplanowano 6 trzyosobowych pokoi sypialnianych. Na każde dwa pokoje przypada jeden przedsionek będący również parkingiem rowerowym. Jest on dostępny jedynie dla gości i zamykany na kartę. W celu uniknięcia typowego budżetowego układu hostelu, gdzie piętrowe łóżka zajmują prawie całą powierzchnię, a zawsze niewystarczająca łazienka znajduje się na końcu korytarza, zaprojektowałem układ z 3 pojedynczymi łózkami i minimalną toaletą. Pozwala to na odpoczynek w nieprzytłaczających warunkach i jednocześnie sprzyja nawiązywaniu relacji między ludźmi o podobnych zainteresowaniach i pasjach. W celu zapewnienia odpowiedniej intymności, przy jednoczesnym otwarciu na otaczającą naturę, budynek posiada szereg rozwiązań zapewniających prywatność. Szyby wykonane są ze szkła refleksyjnego, a w fasadę wbudowane są zewnętrzne żaluzje, mechanicznie sterowane z wewnątrz budynku.

Kawiarnia to miejsce, gdzie nawet niezainteresowani dwoma kółkami, zabiegani codziennym pędem mogą spędzić czas, a przy okazji poznać osobę podróżującą tysiące kilometrów na rowerze. Jest ona otwarta dla wszystkich, jednak model funkcjonowania jest dosyć nietypowy. Inspirując się siecią angielskich kawiarni Zifferblat, zaplanowałem miejsce, w którym płacimy za spędzony czas, a nie za zakupione artykuły. Płacąc kilkadziesiąt groszy za minutę otrzymujemy najprostsze produkty – kawę, herbatę, herbatniki, tosty. Wszystko jest samoobsługowe, a do obowiązków gości należy jedynie posprzątanie po sobie. Umożliwia to wytworzenie unikalnego, swobodnego i domowego klimatu, a także sprawia, że całość staje się bardziej atrakcyjna dla okolicznych mieszkańców.

O autorze:
Łukasz Modrzejewski – architekt, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej (dyplom 2020). Doświadczenie zdobywa poprzez pracę zawodową i uczestnictwo w licznych warsztatach projektowych. Laureat nagród w krajowych i międzynarodowych konkursach architektonicznych.

temat: Przystań dla rowerzystów we Wrocławiu
promotor: dr inż. arch. Tomasz Głowacki