ARCHITEKTURA

Kamienica Johna przy Krakowskim Przedmieściu i najstarsze schody ruchome w Warszawie

Pomimo ogromnych zniszczeń Warszawy podczas długich i ciężkich lat II wojny światowej w mieście można nadal spotkać wiele pięknych kamienic. Duża część z nich to rekonstrukcje, zwłaszcza na obszarze Nowego i Starego Miasta, a także na Nowym Świecie czy Krakowskim Przedmieściu. Budynki te kryją wiele tajemnic, np. kamienica Johna przy Krakowskim Przedmieściu mieści najstarsze ruchome schody w stolicy.

Kamienica Johna, nazywana też kamienicą Ignacego Nowickiego, stoi pod adresem Krakowskie Przedmieście 89, tuż przy Placu Zamkowym. Pierwsza kamienica powstała tam w 1654 roku dla muzyka Adameckiego. Później została przebudowana dla Ignacego Nowickiego, sekretarza królewskiego według projektu Jana Deybla w stylu rokokowym. W 1864 roku ją nadbudowano, otrzymała wtedy wystrój eklektyczny. W 1909 roku właścicielem kamienicy został Adwokat Aleksander John (stąd jej obecna nazwa). W 1911 roku przywrócono jej rokokowy charakter, zachowując jednak dodatkowe, trzecie piętro. Budynek został spalony w 1939 roku, a zburzony niemal zupełnie w 1944.

Plac Zamkowy z Kolumną Zygmunta i Krakowskim Przedmieściem za nią. Po prawej kamienica Johna. Przełom XIX i XX w. (Zdj. z United States Library of Congress) 


W 1947 roku resztki kamienicy zostały rozebrane z powodu budowy tunelu Trasy W-Z. Odbudowano ją w 1949 roku według projektu Włodzimierza Wapińskiego i Kazimierza Thora. Wewnętrznie została połączona z sąsiednią kamienicą Prażmowskich. Fasadę z 1768 roku odtworzono na podstawie obrazu Canaletta. W podziemiach i na parterze kamienicy znajdują się ruchome schody będące niegdyś wielką atrakcją turystyczną w Warszawie. Były to jedne z pierwszych w Polsce schodów ruchomych, zbudowane razem z trasą W-Z. Ze względu na umieszczenie w parterze maszynowni i wylotu schodów konieczne było powiększenie kamienicy o 80 cm w kierunku placu. Maszynownia (radziecka) ważyła blisko 160 ton. W 2005 roku została wymieniona na nową, spełniającą obecne wymogi bezpieczeństwa użytkowników i ważącą zaledwie 16 ton.
Obecnie kamienica jest siedzibą Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN Clubu i Związku Literatów Polskich.

Spodobał Ci się ten temat? Znajdziesz u nas więcej historii związanych z warszawskimi kamienicami! To może Cię zainteresować: 

Czytaj też: Zabytek | Architektura

Kamienice przy Krakowskim Przedmieściu przed i po wojnie.

Wojenne zniszczenia i to samo miejsce obecnie.

Lata 70. XX w. i rok 2022.

Obraz Canaletta, na podstawie którego odtworzono fasadę kamienicy po II wojnie światowej.
Wypalone kamienice, początek okupacji,
Wypalone kamienice, rok 1940,
Widok z Krakowskiego Przedmieścia na Plac Zamkowy. Po lewej kamienica Prażmowskich.
Budowa tunelu trasy W-Z, koniec lat 40. Widać rozebrane budynki pod budowę tunelu.
Lata 50., odbudowana już kamienica Johna, w tle ruiny Starówki.
Pocz. lat 50. - schody jako atrakcja.
Pierwsi pasażerowie, przełom lat 40. i 50. XX w.
Kamienica Johna obecnie.
Kamienica Johna obecnie.
Pamiątkowa tablica na fasadzie.
Wnętrze parteru ze schodami - nadal budzą zaciekawienie :)
Pierwsze ruchome schody w stolicy dziś.
Wyjście do trasy W-Z.
Zabytkowa tablica rozdzielcza schodów ruchomych.
Zabytkowa tablica rozdzielcza schodów ruchomych.
Zabytkowa tablica rozdzielcza schodów ruchomych.

Temat: Kamienica Johna przy Krakowskim Przedmieściu i najstarsze schody ruchome w Warszawie.

Źródła: fotopolska.euwarszawska.infomwkz.pl, NAC, domena publiczna

Recent Posts

Chromatic, czyli mieszkanie w Warszawie, w którym królują barwy!

Chromatic, a po polsku "chromatyczność", to przedziwne słowo, które większości niewiele mówi. Miłośnikom muzyki kojarzy…

6 maja 2024

Rozważna i romantyczna: wygodne sukienki na lato

Kto powiedział, że praktyczne ubrania muszą koniecznie być minimalistyczne aż do bólu? Letnie sukienki mogą…

6 maja 2024

Pierwszy wieżowiec z wertykalnym ogrodem w Warszawie ma stanąć przy Żelaznej!

Pierwszy wieżowiec z wertykalnym ogrodem w Warszawie miałby powstać przy ulicy Żelaznej 87. Pod tym…

6 maja 2024

Co za odkrycie! Zeszyty Magdaleny Samozwaniec znalezione w stropie Kossakówki

Zeszyty Magdaleny Samozwaniec odnaleziono w stropie słynnej Kossakówki, która właśnie przechodzi gruntowny remont. Robotnicy remontujący…

6 maja 2024

Zagadka rozwiązana! W pawilonie Cepelii działać będzie Empik!

Na początku roku informowaliśmy o rozpoczęciu prac związanych z renowacją słynnego budynku w centrum Warszawy.…

6 maja 2024

Dom tekstylny Weichmanna – kultowa architektoniczna wizytówka Gliwic

Dom tekstylny Weichmanna (Seidenhaus Weichamann) to jeden z najważniejszych na Górnym Śląsku obiektów architektury modernistycznej.…

6 maja 2024

Ta strona korzysta z pliki cookie, dzięki którym informacje są przechowywane na Twoim komputerze. Pozostawanie na tej stronie oznacza wyrażenie zgody na wykorzystywanie plików cookie.

Dowiedz się więcej