Budynek Główny SGH w Warszawie – charakterystyczny gmach znany jako symbol uczelni

Kampus Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie został zaprojektowany przez Jana Witkiewicza-Koszczyca jako duże, iście pałacowe założenie. Plany nigdy jednak nie zostały w pełni zrealizowane. Pierwszy obiekt wchodzący w skład kampusu oddano do użytku w latach 20. Najbardziej okazałym i charakterystycznym gmachem jest Budynek Główny SGH z górującą nad nim piramidą. To właśnie ten budynek wzniesiony w latach 50. XX w. jest symbolem najstarszej polskiej uczelni ekonomicznej.

Pierwszy budynek pawilonu Zakładów Doświadczalnych – dziś znany jako budynek A, stojący wzdłuż ulicy Rakowieckiej – powstał w 1926 r. Charakteryzował się niezwykłą jak na tamte czasy konstrukcją – żelbetem wypełnionym cegłą kratówką. Po powstaniu warszawskim został spalony i odbudowany dużym wysiłkiem społeczności akademickiej w 1947 r.

Następnie wzniesiono budynek biblioteki, który oddano w 1930 r. Ogromna czytelnia o kubaturze prawie 10000 metrów sześciennych budzi podziw nie tylko swoją wielkością, ale rozwiązaniem oświetlenia. Opracowywanie, przechowywanie i dostarczanie zbiorów zostało zorganizowane w innowacyjny wówczas sposób.

Budynek Główny SGH powstał w latach 1950–1955. Wzniesiono go w podobnej stylistyce co przedwojenne gmachy kampusu, lecz zastosowano mniej wystawną dekorację. Zaprojektował go również Jan Witkiewicz-Koszczyc przy współpracy inż. Arch. Stefana Putowskiego i kierowanej przez niego pracowni P-110 (Miastoprojekt-Stolica). W rezultacie powstał obszerny, czterokondygnacyjny gmach, swoją kubaturą znacznie przewyższający wzniesione w latach międzywojennych budynki. Ponieważ jego architektura miała być spójna z istniejącymi już obiektami, zastosowano ten sam moduł. Narożniki obiektu zwieńczyły podobnie jak w przypadku pawilonu Zakładów Doświadczalnych oraz biblioteki, trójkątne wyskoki. Centralne podcienia wejściowe również nawiązywać miały do swoich pierwowzorów.

Zasadniczą częścią budynku jest hol rekreacyjny otoczony galeriami komunikacyjnymi, przykryty potężną, oszkloną kopułą w kształcie ostrosłupa. Wokół holu rozmieszczono amfiteatralne audytoria, obliczone na kilkaset miejsc. Poza salami wykładowymi w budynku zaplanowano rektorat, pracownie i pokoje naukowe, a w podziemiach miała mieścić się sala gimnastyczna, basen pływacki oraz pokoje socjalne. Do wykończenia wnętrz korytarzy i klatek schodowych użyto lastryka. Parter holu oraz kawiarnię w pseudobarokowym ryzalicie wyłożono marmurem. Audytoria otrzymały boazerię w celu zapewnienia dobrej akustyki. W budynku zaprojektowano również wentylację, klimatyzację oraz centralne ogrzewanie.

W 1951 roku, inżynier Jan Witkiewicz-Koszyc za projekt architektoniczny Gmachu Głównego ówczesnej Szkoły Głównej Planowania i Statystyki otrzymał prestiżową w PRL-u Państwową Nagrodę Artystyczną I Stopnia.

Gmach Główny miał uzupełnić zabudowę kompleksu Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie i stać się należytą oprawą architektoniczną dla planowanej wówczas trasy N-S. Wszystkie budynki akademickie stanowić miały jeden, całkowicie zharmonizowany architektonicznie zespół. Ich styl architektoniczny bywa określany jest jako art déco, umiarkowany modernizm lub połączenie klasycyzmu i narodowego historyzmu z funkcjonalizmem. W rezultacie budynek wysunięty w stronę alei Niepodległości stał się dominantą w krajobrazie kampusu, przyćmiewając przedwojenne obiekty. Dzięki swojej majestatyczności oraz charakterystycznej szklanej piramidzie stał się symbolem współczesnej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Kompleks budynków stanowi dziś jedną z najciekawszych realizacji w architekturze polskiej, która ma swoje początki jeszcze w 20-leciu międzywojennym.

Kampus SGH został wpisany na listę zabytków, zarówno ze względu na unikalne walory architektoniczne budynków, jak i założenia urbanistyczne.

Źródło: sgh.waw.pl, sekretywarszawy.pl

Czytaj też: Modernizm | Warszawa | Architektura w Polsce | Urbanistyka | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie