Dom Stu Balkonów w Krakowie. Czołowy przykład powojennego modernizmu

Jego budowa rozpoczęła się w 1959 r. i trwała dwa lata. Dom Stu Balkonów znajduje się przy ulicy Retoryka 4 w Krakowie. Jego projekt przygotował architekt Bohdan Lisowski. Podczas przeprowadzonego remontu konserwatorskiego z szacunkiem odniesiono się do wizji architekta, dzięki czemu budynek zachował swoje pierwotne cechy.

Dom stu balkonów jest przykładem architektury powojennego modernizmu. Bohdan Lisowski pracował nad projektem dwa lata. Również tyle trwała budowa, która zakończyła się w 1961 r. Dom zbudowany został w pierzei historycznej ulicy i sąsiaduje z kamienicami z XIX wieku oraz okresu międzywojennego. Jego architektoniczna forma znacznie odbiega od wielorodzinnych bloków, które budowano w Polsce w latach 50. Już w chwili powstania wielorodzinny dom wyróżniał się podwyższonym standardem wykonania i estetyką.

Fasadę od strony ulicy wyróżnia naprzemienne ułożenie balkonów. Ich równy rytm, wcięcia oraz przeszklenia nadają budynkowi elegancji. Fasada utrzymana jest w żółto-niebieskiej kolorystyce. Takie kolory budynek miał w chwili powstania i taką kolorystykę przywrócono podczas remontu. Co ciekawe, widocznych balkonów od strony ulicy Retoryka jest mniej niż sto, jednak ich symetryczne rozmieszczenie i wysunięcie sprawiło, że budynek zyskał nazwę “Domu stu balkonów”.

Druga elewacja jest od strony dziedzińca i jest znacznie skromniejsza. Balkony tam nie są tak głębokie, ale za to szersze i regularnie rozmieszczone.

Budynek zbudowany został na palach z wykorzystaniem konstrukcji szkieletowej oraz konstrukcji ceglanej od zewnętrznej strony. W sumie do wnętrza prowadzą trzy wejścia. Na poziomie każdego z tych “segmentów” są po trzy mieszkania.

Historię budynku opisano w książce pt. „Modernizm, socrealizm, socmodernizm, postmodernizm. Przewodnik po architekturze Krakowa XX wieku”. Przewodnik wydano w 2023 r. i opracowano w oparciu o projekt Krakowski Szlak Modernizmu prowadzonego przez fundację Instytut Architektury. Praca zbiorowa wydana została przez Instytut Architektury, współwydawcą był Ośrodek Kultury Norwida.

źródło: Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida, Szlak Modernizmu

Czytaj też: Modernizm | Kraków | Blok | Osiedle | Miasto | whiteMAD na Instagramie