Na skrzyżowaniu al. Marcinkowskiego i ul. Św Marcin, przy świątyni pw. tego samego patrona można od niedawna oglądać makietę budynku w jego przedwojennej formie. Świetlny obraz na chodniku pokazuje obrys dawnej kościelnej wieży, jaką dawniej posiadał kościół świętego Marcina w Poznaniu.
Pierwszą niewielką świątynię pw. św Marcina wzniósł prawdopodobnie książę Przemysł I w 1240. Prace nad nowym kościołem ukończono w 1517 roku. W 1657 roku świątynia została spalona podczas najazdu brandenburskiego. Odbudowana w ciągu następnych lat w stylu barokowym. Gruntowny remont kościół przeszedł w latach 1834–1840. W 1859 roku w ogrodzie przy kościele stanął pierwszy na ziemiach polskich pomnik Adama Mickiewicza, zniszczony podczas okupacji hitlerowskiej.
Kościół świętego Marcina w swojej przedwojennej formie. Fot. Andrzej Rataj
W 1925 roku przystąpiono do przebudowy kościoła, której zwieńczeniem była budowa 45-metrowej wieży. Stanęła w 1929 roku od strony ul. św. Marcin przy bocznym wejściu do świątyni. Zaprojektował ją Stefan Cybichowski. Na wysokości 25 metrów umieszczono zegar, a nad nim dzwonnicę przykrytą barokową kopułą opartą na kolumnach. Na wieży umieszczono cztery trzymetrowej wysokości postacie: św. Wojciecha, św. Stanisława biskupa oraz apostołów św. Piotra i św. Pawła. W 1941 roku kościół został zamknięty przez okupantów i zamieniony na magazyn zrabowanych dzieł sztuki sakralnej.
Kościół świętego Marcina w 1928 i 2019 roku. Źródło: NAC – Narodowe Archiwum Cyfrowe (sygn. 1-U-5045-1) i praca własna
Widok na kościół w latach 30. XX w. i 2019 roku. Źródło: poznanmojemiasto.com i praca własna
W styczniu 1945 roku budynek podpalono wraz ze zgromadzoną cenną zawartością, a 45-metrowa wieża kościoła została wysadzona w powietrze. Z kościoła zostały tylko mocno uszkodzone i wypalone mury (świątynia uległa zniszczeniu w 90%). Odbudowa trwała do roku 1955 i przywróciła budowli średniowieczną szatę z 1519 roku, sprzed wielu późniejszych modyfikacji.
Teraz przy okazji zakończenia remontu przy kościele powstała wyjątkowa instalacja. Ukryta w gablocie makieta światyni pokazuje, jak wyglądała przed wybuchem II wojny światowej. Uwagę zwraca efektowna wieża z dzwonnicą. Jej zarys możemy zobaczyć po zmroku – wyznacza go świetlna instalacja.
Źródło: swmarcin.archpoznan.pl
Czytaj też: Architektura | Zabytek | Historia | Architektura sakralna | Poznań
