Publikujemy projekt całorocznego pawilonu rekreacyjnego, który mógłby powstać w Poznaniu. To dyplom inżynierski, który przygotowała Agata Nowakowska. Projekt powstał we współpracy z dr inż. arch. Michałem Ankiersztajnem na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu.
Zieleń, jako jeden z wielu członów układu przestrzennego miasta łączyła się zazwyczaj z podstawowymi funkcjami: ekologicznymi, zdrowotnymi czy wypoczynkowymi realizowanymi za pomocą zieleni parków, skwerów czy zadrzewionych alei.
Zieleń miejska wpływa nie tylko na estetykę przestrzeni czy też zdrowie mieszkańców, ale ma też pozytywny wpływ na życie społeczne człowieka w mieście. Rekreacja i wypoczynek na świeżym powietrzu stanowią jedną z najtrwalszych form dziedzictwa kulturowego. Proces tworzenia dedykowanych miejsc, jak i korzystanie z nich jest elementem ewolucji kulturowej rozwijającej się wraz z poziomem świadomości człowieka.
Pragnienie przebywania wśród przyrody jest nadal aktualnym dezyderatem w kontekście projektowania architektury i przestrzeni publicznych.
Dębina znajduje się na terenie dzielnicy Wilda w lewobrzeżnej części Poznania. Ekosystem leśny o powierzchni ponad 200 ha, ciągnący się wzdłuż lewego brzegu Warty od ul. Hetmańskiej do granicy miasta w kierunku południowym, wchodzi w część południowego klina zieleni miasta. Teren opracowania to najatrakcyjniejszy pod względem krajobrazowym teren Dębiny. Jest to obszar 4 stawów – starorzeczy, które uformowały się podczas wzmożonej aktywności rzeki Warty. Las Dębiński jest uważany za najbardziej porównywalny, pod względem gatunkowym, do naturalnego lasu występującego na terenach nadwarciańskich w Poznaniu. Jest to pozostałość po dawnych lasach łęgowych.
Teren rekreacyjny Dębina posiada ogromny potencjał przyrodniczy. Fragment ten w płynny sposób przechodzi w południowy klin zieleni. Otaczająca flora zdaje się płynąć, współtworzyć naturalny krajobraz wraz z wszechobecną wodą i kilkoma zabudowaniami. Obszar sprawia wrażenie rustykalnego, sielankowego miejsca, gdzie można odpocząć, mimo iż znajduje się około 4,5 km od ścisłego centrum Poznania. Będąc tam, nie czujemy, że jesteśmy w mieście, nie czujemy bezpośrednio jego charakteru, hałasów. Miejsce to daje poczucie wyizolowania, odprężenia, chwilowej ucieczki od zgiełku miasta.
Teren opracowania częściowo pokrywa się z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego. Według opracowania są to tereny lasu, cenne przyrodniczo, zagrożone powodzią. Miejscowy plan wydziela dwa obszary, które wchodzą w skład opracowania.
Plan nie zakłada żadnych elementów architektury stałej, dopuszcza lokalizację ścieżek rekreacyjnych i rowerowych oraz obiektów małej architektury, służącej rekreacji lub utrzymaniu porządku. Ustawa podkreśla, że teren objęty opracowaniem, to teren cenny przyrodniczo, należy o niego dbać, ingerować tylko w niewielkim stopniu. Postuluje o zachowanie i ochronę pomników przyrody, zachowanie naturalnych zbiorowisk roślinnych z dopuszczeniem nowych nasadzeń, zachowania krajobrazowego charakteru Dębiny wraz z historycznym układem alejek.
Analiza miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu częściowo objętego opracowaniem nie uwzględnia koncepcji zaprojektowania infrastruktury niezbędnej do ożywienia terenu rekreacyjnego, wyodrębnienia części parkingowej oraz pieszo-rowerowej niezbędnej do uporządkowania tego miejsca. MPZP nie uwzględnia elementów mogących podnieść walory oraz potencjał otoczenia jakim jest Las Dębiński.
Ponadto, obecna strefa parkingowa, usługowo- handlowa oraz wypoczynkowa stanowią marny pokaz architektonicznych możliwości i rozwiązań.
Ponieważ teren opracowania jest cenny przyrodniczo, celem projektu powinno być zachowanie istniejącej zieleni oraz jej charakteru. Ze względu na występowanie naturalnych zbiorników wód powierzchniowych (stawy, rzeka), obszar jest zagrożony powodzią. Z tego względu obiekt architektoniczny powinien być lokowany powyżej najwyższego, krytycznego poziomu wód powierzchniowych aby zapobiec okresowemu zalewaniu.
Przedmiotem opracowania jest zagospodarowanie terenu pomiędzy Stawami Słonecznym, a Borusa na poznańskiej Dębinie oraz koncepcję architektoniczną budynku.
Pawilon:
Lokalizacja na styku dwóch stawów nadaje budynkowi nowej wymiarowości. System dojść i wejść do zasadniczej części budynku ma usprawnić poruszanie się wewnątrz i na zewnątrz pawilonu. Rampa jest rozwiązaniem nie tylko czysto formalnym. Ma wymiar symboliczny. Wejście do budynku jest traktem w korytarzu przyrodniczym.
Silne osadzenie budynku w kontekście zieleni skłoniło mnie do poszukiwań formy, która będzie budowała silne relacje między człowiekiem a przyrodą – budynek na planie koła symbolizuje cykl życia ludzkiego, życia przyrodniczego oraz cykliczności pór roku.
Projektowany pawilon został zlokalizowany na granicy dwóch stawów- Słonecznego i Borusa. Budynek usytuowany nad samym brzegiem zbiorników z możliwością cumowania łodzi na Stawie Słonecznym do pomostu łączącego stawy. Przystań dla łodzi jest integralną częścią założenia. Z uwagi na możliwość wystąpienia powodzi – jest to teren zalewowy, wszystkie pomieszczenia ogólnodostępne zostały zlokalizowane 2,5 m nad poziomem terenu, na kondygnacji drugiej. Parter stanowi wolny plan z kładką i pomostem oraz schodami i pochylnią prowadzącą do wnętrza budynku. Piętro stanowi pierścień o promieniu wewnętrznym 7,9 m, zewnętrznym 17,5 m, w którym zlokalizowane są po kolei część ogólnodostępna: kawiarenka, wypożyczalnia sprzętu wraz z szatnią i przebieralnią, toalety publiczne oraz część prywatna: mieszkanie dozorcy.
