Powstanie Warszawskie zapisało się nie tylko w naszej pamięci. Po siedemdziesięciu dziewięciu latach od jego wybuchu wciąż natykamy się na ślady bohaterskiej walki w przestrzeni miejskiej. Dlatego Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków opracował szlak „Śladami Powstania”. Obejmuje sześćdziesiąt trzy miejsca związane z sześćdziesięcioma trzema dniami trwania Powstania Warszawskiego. Szlak jest dostępny w MonumentApp, pierwszej bezpłatnej aplikacji poświęconej zabytkom.
Warszawa powstawała co najmniej dwa razy. Raz – podczas walki, a potem – z gruzów. Mimo gigantycznego wysiłku odbudowy po wojnie, mimo wielkich inwestycji po odzyskaniu niepodległości w roku 1989, mimo upływu niemal ośmiu dekad niektóre rany po wydarzeniach roku 1944 wciąż są otwarte. Spacerując po mieście, nadal natykamy się na ślady kul na murach i uszkodzone budynki. Eksperci Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków wybrali sześćdziesiąt trzy miejsca – na ulicach i podwórkach, w pałacach i kanałach – gdzie śladów Powstania można wręcz dotknąć.
Użytkownicy aplikacji MonumentApp idąc „Śladami Powstania”, obejrzą zabytkowe obiekty związane z sierpniowym zrywem. Poznają miejsca, w których od 1 sierpnia do 2 października 1944 roku toczyły się walki. Wędrując tropem powstańczych pamiątek, będą mogli zobaczyć m.in. autentyczną kotwicę Polski Walczącej na dziedzińcu Liceum im. Stefana Batorego, gąsienicę niemieckiego czołgu w murze katedry św. Jana, nadpalony XVII-wieczny krucyfiks w kościele św. Marcina czy relikty zniszczonego w 1944 roku pasażu Simonsa.
Postrzeliny na ścianie szkoły przy ulicy Stefana Czarnieckiego na Żoliborzu. Fot. Darwinek, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Aplikacja MonumentApp nie tylko dostarcza informacji o konkretnych zabytkach, ale pełni również funkcję społecznościową. Odbiorcy mogą współtworzyć opisy, dzielić się swoimi odkryciami, pokazywać nieznane atrakcje, tworzyć własne mapy i plany wycieczek. MonumentApp oferuje też gotowe propozycje tras, wskazując np. miejsca związane z konkretnymi okresami historii, postaciami literackimi czy, po prostu, najpiękniejsze widoki. Aplikacja zawiera nie tylko opisy architektury. MonumentApp opowiada o zabytkach poprzez biografie historycznych postaci, którymi przepełnione są dzieje Polski.
Wymarsz patrolu sanitarnego Wojskowej Służby Kobiet AK na ulicy Moniuszki 9, dnia 5 sierpnia 1944. Fot. Domena publiczna via Wikimedia Commons
“1 sierpnia o godzinie 17.00, jak co roku, cała Polska zatrzyma się, by oddać hołd uczestnikom i uczestniczkom Powstania Warszawskiego. Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków chce przypomnieć, że bohaterski zryw trwał aż sześćdziesiąt trzy dni, a jego śladami są nie tylko pamiątkowe tablice. To też m.in. pozostałości po wybuchu przy ulicy Rakowieckiej 4, rzeźby z wysadzonego przez Niemców Pałacu Brühla czy postrzeliny w dawnym budynku Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, czyli Pasty. Budynek został zdobyty przez Powstańców 20 sierpnia i aż do dnia kapitulacji pozostał w ich rękach, stając się jednym z najważniejszych symboli walczącej Warszawy. Zachęcamy do spacerów „Śladami Powstawania Warszawskiego” i odkrywania tych miejsc” – mówi dr Michał Laszczkowski, dyrektor Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków.
Bezpłatną aplikację można pobrać tutaj: https://nikz.pl/aplikacja/
Źródło: Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków
Czytaj też: Miasto | Historia | Edukacja | Warszawa | Ciekawostki
