To budynek z dwudziestolecia międzywojennego. Dom Bawełny w Gdyni zbudowano w latach 30. XX w. Jego projekt wykonał warszawski architekt Wacław Tomaszewski.
Dom Bawełny w Gdyni otwarto w 1938 r. W środku siedzibę miało Zrzeszenie Interesantów Handlu Bawełną, które dziś działa pod nazwą Izba Bawełny w Gdyni. Była to jedna z kilkunastu tego typu instytucji działających na świecie. Gmach stanął na działce, które inwestorom przekazało Ministerstwo Przemysłu i Handlu. Transakcję dokonano na dogodnych warunkach, a państwo obiecało wsparcie finansowe w proces budowy.
Wykonanie projektu budynku powierzono architektowi Wacławowi Tomaszewskiemu, który miał już spore doświadczenie, to on zaprojektował między innymi Szkołę Morską w Gdyni. Nowy budynek zaprojektował w stylu umiarkowanego modernizmu, zwanego też monumentalizmem modernistycznym.
Opracowana koncepcja zakładała, że I, II i III piętro będzie pełnić funkcje biurowe. Powierzchnie te będą mogły wynajmować zewnętrzne firmy. IV piętro zajęła sala arbitrażowa, podręczny magazyn prób i pokój klasyfikatorów. V piętro zaprojektowano dla przedstawicieli Zrzeszenia z sekretariatem i gabinetem dyrektora. Cały gmach zbudowano w zaledwie 11 miesięcy.
Otwarcie gmachu odnotował branżowy tygodnik “The Cotton Trade Journal – Weekly Newspaper”, który wydawany był w Nowym Orleanie. W Roczniku Gdyńskim (2003) znalazła się publikacja “Dom Bawełny w Gdyni” Jerzego Kuplińskiego, której autor przytoczył fragment artykułu z amerykańskiego tygodnika:
“Nowy gdyński Dom Bawełny jest interesującym przykładem unowocześnionego polskiego renesansu. […] Z praktycznego punktu widzenia kupca i przędzalnika bardzo interesujące są sale arbitrażowe. […] Z punktu widzenia dekoracyjnego, gabinet dyrektora […] wzbudza największe zainteresowanie. Jest pełen dekoracji. Na ścianie są dwa włoskie scrafitto, obrazujące dwie półkule ziemskie. […] Projekt tych “obrazów” wykonał F. Kowalski – wybitny polski malarz. Przy gabinecie dyrektora jest zamknięty taras z pięknym widokiem na port, a obok gabinetu pokój wypoczynkowy komfortowo umeblowany. Wnętrze posiada dużo marmurów i brązów. Użyto grubej okładziny z polskiego marmuru, który niedawno zaczęto eksploatować. O jedną kondygnację wyżej znajduje się atrakcyjny bar. Budowla jest dziełem architektury, z którego inż. arch. Tomaszewski i Gdynia słusznie mogą być dumni.”
Nowoczesny budynek wyróżnia wertykalna kompozycja ze szkieletową konstrukcją, która podkreśla rzędy lizen i filarów. Gmach jest mocno przeszklony, co zapewnia dotarcie dużej ilości dziennego światła. Jasną elewację zdobi napis “Dom Bawełny”. Gmach został uszkodzony podczas II wojny światowej, ale już w 1948 r. zakończyła się jego naprawa i działa do dziś. Dom Bawełny położony jest przy ulicy Derdowskiego 26, na rogu ulicy Żeromskiego w Gdyni.
PS lubisz gdyński modernizm? Sprawdź nasz przewodnik po Gdyni i Gdańsku TUTAJ
źródło: Dom Bawełny w Gdyni, autor: Jerzy Kupliński, UM Gdynia
Czytaj też: Gdynia | Modernizm | Historia | Ciekawostki | Elewacja | Detal | whiteMAD na Instagramie
