Przędzalniana 91 w Łodzi to adres nietypowy. Pod tym adresem stoi bowiem zespół czterech budynków z charakterystycznym drewniakiem. Kompleks powstały w 1895 roku przez lata popadał w ruinę. Zniszczony dach zapadł się do środka, popękane ściany stwarzały realne zagrożenie, a spróchniałe drewno z dnia na dzień znikało w oczach. Budynek przed lat był też miejscem spotkań wandali, którzy wynieśli z niego dosłownie wszystko. Budynek uległ całkowitej degradacji w 2015 roku, gdy we wnętrzu wybuchł pożar. W latach 2016-2017 budynki przeszły gruntowny remont, w efekcie którego drewniak z 1895 roku znów jest piękny i cieszy oko.
Architektem budynku był znany łódzki architekt Piotr Brukalski. Studiował w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Pod koniec lat 80. XIX wieku przeprowadzi się do Łodzi. W Łodzi zaprojektował między innymi Lecznicę ‘Pod koniem’ przy ówczesnej ul. Milscha (obecnie ul. Kopernika), zaprojektował kamienicę przy Piotrkowskiej 100, w którym mieściła się Esplanada, był autorem przebudowy Grand Hotelu i budynku Szkoły Przemysłowo-Rękodzielniczej, później znanej jako Technikum Włókiennicze na ulicy Żeromskiego. Zaprojektował też kilkanaście kamienic.
W 2015 roku, gdy podejmowano decyzję o remoncie, Przędzalniana 91 w Łodzi była jedną wielką ruiną, a najcenniejszy obiekt – drewniany dom z 1895 roku – został uszkodzony w pożarze. Nieruchomość, mimo fatalnego stanu, została włączona do programu rewitalizacji Księżego Młyna, dzięki czemu udało się uratować cenny zabytek. Co prawda budynki przy ul. Przędzalnianej nie leżą na terenie samego Księżego Młyna, lecz w sąsiadującej historycznej dzielnicy Ślązaki, ale to właśnie tu zamieszkają łodzianie przeprowadzani z wytypowanych do remontu famuł.
Wartość inwestycji przy ul. Przędzalnianej 91 wyniosła 4,65 mln zł. Budynek drewniany został konserwatorsko rozebrany. Na każdy element została nabita blaszka z numerem. Następnie elementy drewniane zostały przewiezione do konserwacji, a brakujące części budynku zostały wykonane na wzór elementów historycznych. W międzyczasie budynek uzyskiwał nowe fundamenty i murowane ściany. Po wykonaniu fundamentów cieśle montowali budynek z powrotem. W trakcie prac udało się zachować aż 80 proc. historycznej konstrukcji. Na koniec robót pojawiły się elementy wykończeniowe: deski szalunkowe i elementy dekoracyjne. Skrzydła okienne zewnętrzne zostały wykonane na wzór zachowanych skrzydeł historycznych. Równolegle trwały remonty budynków murowanych od strony ul. Łęczyckiej i w głębi podwórza oraz budowa trzypiętrowej kamienicy od frontu.
W ramach remontu odrestaurowano cały zespół składający się z trzech budynków murowanych i drewniaka. Powstało w nich 21 lokali mieszkalnych o średniej powierzchni 47 m2 i 4 miejsca garażowe. Posesja znajduje się 700 m od Księżego Młyna. Lokale pełnił funkcję lokali zamiennych dla lokatorów z remontowanych budynków na osiedlu Księży Młyn, spośród których część mieszkańców zamieszkała na Przędzalnianej 91 już na stałe. Inwestycja zrealizowana została z udziałem środków Banku Gospodarstwa Krajowego.
źródło: um.lodz.pl / Łódź Wyborcza / zdjęcia: um.lodz.pl
