Projekt brał udział w konkursie „Innowacyjne rozwiązania wnętrz wagonów kolejowych wspierające mobilność osób niepełnosprawnych” skierowanym do studentów i studentek Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej. Wnętrze wagonu sypialnego zaprojektowali Nina Zdanowicz i Piotr Marciniak. Ich koncepcja została najlepiej oceniona spośród przesłanych propozycji.
Nasz pierwszy kontakt z projektem „Innowacyjne rozwiązania wnętrz wagonów kolejowych wspierające mobilność osób niepełnosprawnych” pojawił się na zajęciach z Wzornictwa, które były prowadzone przez profesora Jakuba Owsiana. Temat zainteresował nas od razu, ponieważ projektujemy w przestrzeni, którą znamy, z której korzystamy. Pierwsze zajęcia przypominały burzę mózgów, rzucanie przeróżnych skojarzeń, dzielenie się licznymi doświadczeniami z podróży. Padały opinie, które sugerowały, że wnętrza należałoby odświeżyć i dostosować do obecnych potrzeb, nawet tak oczywistych, jak dostęp do punktu zasilania, aby podczas dłuższej trasy mieć możliwość naładowania telefonu czy laptopa. Spora część osób z naszej grupy projektowej na studiach to osoby, które dojeżdżają ze swoich domów rodzinnych na uczelnię, w związku z tym ich zdanie miało dla nas kluczowe znaczenie, które wynikało z częstotliwości korzystania z pociągów – tłumaczą laureaci konkursu.
Prace projektowe poprzedziły badania i analiza istniejących już rozwiązań. Nina Zdanowicz i Piotr Marciniak przeglądali koncepcje pociągów przyszłości, których projekty powstały w Austrii i Japonii. Inspirowali się też designem polskich mebli. Ich myślą przewodnią było stworzenie przestrzeni, która będzie komfortowa, sprzyjająca odpoczynkowi, będzie pozbawiona wszelkich granic dla osób z niepełnosprawnościami nie tylko ruchowymi. Początkowo myśleli o zaproponowaniu zupełnie nowego modułu łóżek i siedzeń, aby stworzyć eleganckie wnętrze przypominające bardziej „jeżdżące salony” niż kuszetki. Odrzucili ten wariant, ze względu na to, że jej efektem byłoby znacznie zmniejszenie się miejsc dla podróżujących.
W projekcie pojawiają się liczne obłości, łuki i zaokrąglenia, które zapewniają większą wygodę i bezpieczeństwo dla użytkownika, niż ostre kąty, ale też oddziałują estetycznie. Formy płynnie się przenikają, dzięki czemu tworzą ciekawe zakamarki wnętrza i nowe przestrzenie.
Ważnym elementem pracy projektowej był wybór kolorystyki.
Obecnie większość wnętrz komunikacji publicznej posiada obicia foteli materiałami pstrokatymi, pełnymi wzorów i intensywnych kolorów. Rozwiązanie to sprawia, że ewentualne zabrudzenia, które pojawią się z czasem korzystania z tych miejsc, będą mniej zauważalne. Zadecydowaliśmy, że kolory mają byś stonowane i nie chcieliśmy rezygnować z tej idei, więc zaczęliśmy się zastanawiać nad tym, jak odpowiednio zaimpregnować materiał, albo jakie materiały wybrać, aby potencjalne zabrudzenia nie były mocno widoczne, albo po prostu łatwe w utrzymaniu – wyjaśniają studenci.
Znaczna część wnętrza jest pokryta beżową tkaniną, której splot imituje kosze wiklinowe. Wybrali tkaninę pokrytą powłoką fotokatalityczną, która jednocześnie dobrze zakonserwuje materiał, ale też wpłynie pozytywnie na sterylność wnętrza wagonu, ze względu na swoje właściwości m.in. oczyszczania powietrza. Każdy kolejny materiał, który wykorzystali, został wybrany tak, aby posiadał dodatkowo funkcję, która uzasadni jego wybór, np., okleina imitująca drewno, która posiada tlenki srebra o działaniu antybakteryjnym, stal poddana anodowaniu, dzięki czemu odporna jest na korozję i zużycie, panele winylowe, które są łatwe do czyszczenia i są odporne na zniszczenia.
Kuszetka dla osoby z niepełnosprawnością posiada analogiczne rozwiązania. Łóżko dolne posiada ruchomą barierkę, która służy do pomocy w podnoszeniu się i jednocześnie zabezpiecza w trakcie podróży. Wnętrze posiada też opisy w języku Braille’a. Do przedziału przynależy też łazienka, która posiada dwa wejścia, jedno od strony korytarza, a drugie od strony pomieszczenia. Łazienka wyposażona jest w wc z poręczami, dostępną umywalkę oraz prysznic bez brodzika z odpowiednim spadkiem służącym do odpływu wody. Wyeliminowanie brodzika zdecydowanie usprawni korzystanie z natrysku.
W bezpośrednim sąsiedztwie do każdego łóżka zaprojektowany został parapet okienny z kieszeniami na sprzęt technologiczny i książki. W pobliżu kieszeni znajdują się punkty do ładowania za pomocą kabla oraz ładowania bezprzewodowego. Kieszenie oprócz wygodnej lokalizacji, dają też pewność, że sprzęt nie uszkodzi się i można go bezpiecznie przechowywać. Dodatkowa przestrzeń do przechowywania znajduje się także pod łóżkiem.
Ostatnim etapem było zaprojektowanie ekranów i punktów oświetlenia, które miały dawać pasażerom kontrolę dostosowania pomieszczenia według własnych potrzeb. Przy łóżkach, w dolnej części szyby znajdują się listwy, które pokazują postęp trasy, minione i nadchodzące przystanki, dodatkowo informują o włączonych funkcjach na panelu sterowania zlokalizowanym przy drzwiach od przedziału. Przy zagłówku znajduje się punkt światła, który może być wykorzystywany w trakcie czytania, ale też ekran, który daje możliwość sterowania natężeniem tego światła, jego barwą i temperaturą. Przy drzwiach od przedziału znajduje się panel, który daje możliwość sterowania klimatyzacją, głównym światłem oraz poziomem nawilżenia powietrza.
Szukamy odważnych projektów. Dlatego daliśmy studentom wolną rękę. Nie musieli brać pod uwagę normatywów i kwestii technicznych, o których muszą pamiętać nasi konstruktorzy. Chodziło nam o kreatywne rozwiązania, które my postaramy się dostosować do wymogów technicznych – mówił Piotr Tarnawski, dyrektor Centrum Pojazdów Szynowych w Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny, które jest organizatorem konkursu. W sumie do konkursu zgłoszono 71 prac studentów Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej.
źródło: Nina Zdanowicz, Piotr Marciniak
Czytaj też: Kolej | Wnętrza | Detal | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
