Budowa placu Centralnego ruszyła w czerwcu tego roku. Dzięki temu na wprost wejścia do Pałacu Kultury i Nauki będzie mniej betonu i asfaltu, a zastąpi go ponad 100 nowych drzew, trawniki oraz urokliwa sadzawka. Podczas prac spod powierzchni ziemi wyłoniły się ślady po przedwojennej stolicy. Znaleziska świadczą o historii tego miejsca. Do wybuchu II wojny światowej znajdowała się tam gęsta siatka ulic zabudowanych kamienicami. Ich zagłada nadeszła wraz z działaniami wojennymi oraz powojennymi decyzjami władz.
W trakcie prac budowalnych przy środkowej części placu Defilad dokopano się do elementów architektury dawnej Warszawy. Robotnicy znaleźli m. in. fragmenty bruku, a ostatnio Zarząd Dróg Miejskich poinformował o kolejnym odkryciu. Spod ziemi wyłoniła się posadzka kamienicy, która stała w tym miejscu przed wojną.
Ostatnie znaleziska na budowie placu Centralnego
Obecnie na placu Centralnym równolegle do prac budowlanych prowadzone są również badania archeologiczne odkopanych fragmentów dawnych kamienic, kolidujących z planami. Warto zaznaczyć, że do tej pory udało się znaleźć również inne fragmenty dawnego Śródmieścia Warszawy, m. in. oryginalne jezdnie brukowane bazaltem, torowisko tramwajowe, granitowe krawężniki, a także resztki kamienic i ślady po piwnicach domów. Natrafiono też na starą rozdzielnię elektryczną. Pałac Kultury i Nauki i jego otoczenie powstały na terenie 50 hektarów pomiędzy Alejami Jerozolimskimi, ul. Marszałkowską, Świętokrzyską i Emilii Plater. W tym celu w latach 50. XX wieku zlikwidowano ulice i pozostałości dziesiątek kamienic, a następnie teren przysypano gruzem. W części przeznaczonej na wielki plac budowy znalazły się fragmenty ul. Chmielnej, Złotej, Siennej, Śliskiej, Pańskiej, Zielnej oraz część Marszałkowskiej. W trakcie budowy pałacu w całości zniknęła ulica Wielka, biegnąca równolegle do Marszałkowskiej.
Fragment Śródmieścia Warszawy w 1935 i współcześnie. Większość kamienic runęła podczas II wojny światowej, resztę wyburzono pod Pałac Kultury i Nauki i jego otoczenie. Źródło: https://mapa.um.warszawa.pl
W trakcie prowadzonych prac odkryliśmy unikalne fragmenty bruku i dawnej zabudowy. Spodziewaliśmy się tego, bo przecież z licznych, zachowanych dokumentów znamy przedwojenną siatkę ulic w tym miejscu i układ budynków. Natomiast zaskoczeniem jest dla nas głębokość, na jakiej trafiliśmy na fragmenty zabudowy – znajdują się one nawet 2 metry pod obecnym poziomem gruntu. Jesteśmy dopiero na początku badań i analiz, ale już dziś mogę obiecać, że dołożymy wszelkich starań, żeby jak najwięcej dowiedzieć się o przeszłości tego miejsca – mówi profesor Jakub Lewicki, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Niedawno wybrano firmę, która przeprowadzi kompleksowe badania archeologiczne. Będą one polegały na rozpoznaniu i udokumentowaniu odkrytych reliktów ujawnionych podczas nadzoru archeologicznego. Wykonawca będzie musiał te znaleziska zinwentaryzować i dokładnie opisać.
W ten sposób powstaje kolejne miejsce Nowego Centrum Warszawy. Zielona, uporządkowana i przyjazna mieszkańcom przestrzeń szanująca historię miasta. Nieregularny układ chodników i zieleni odwzoruje sieć dawnych ulic i zarys budynków. Posadzka placu – zaprojektowana przez architektów z pracowni A-A Collective – zostanie ułożona z sześciu rodzajów kamieni. Obrysy dawnych kamienic powstaną z wielkoformatowych płyt kamiennych w różnych wybarwieniach: szarym i czerwonym. Dawne dziedzińce zostaną wybrukowane ponownie wykorzystaną kostką granitową oraz uzupełnione płytami granitowymi z okolic trybuny honorowej. Powierzchnia placu wyniesie około 23 tys. m kw.
Źródło: Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie
Czytaj też: Ciekawostki | Architektura w Polsce | Kamienica | Place, Skwery, Parki | Urbanistyka | Miasto | Warszawa
