Żółty Wiadukt w Gdańsku znajduje się nad torami kolejowymi i łączy ul. Jana z Kolna i al. Zwycięstwa w Gdańsku. Most został wybudowany w 1907 roku, a w 2012 przeszedł gruntowny remont. Remont obejmował jednak wyłącznie konstrukcję wiaduktu z pominięciem przylegających do niego terenów. Zagospodarowanie okolicy żółtego wiaduktu, a także polepszeniem jego funkcjonalności zajęła się w swojej pracy licencjackiej Julia Arcyz, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych na wydziale Architektury i Wzornictwa na kierunku Architektura Przestrzeni Kulturowych. Tematem jej pracy licencjackiej jest Koncepcja aranżacji obszaru „Żeliwnego Wiaduktu w Gdańsku” zwany „żółtym” – łącznik dwóch miejsc. Promotor : dr Rafał Setlak
Główne założenia skupiają się na poszerzeniu strefy komunikacyjnej oraz rekreacyjnej terenu, w celu zwrócenia uwagi odbiorców – użytkowników miejskich na istotę obiektu, jakim jest żółty wiadukt w Gdańsku. Szczególną inspiracją projektową były słowa Grzegorza Borosa, który w swojej przeszłości przemalował most na żółty i mówiący o tym, że „most to więź „. Wiadukt stanowi swoisty początek strefy stoczniowej, która również stanowiła inspiracje, z uwagi na jej kulturowo-społeczny charakter ,który również zaimplementowały w projekcie, Przestrzeń wiaduktowa została podzielona na trzy strefy A, B, C. Każda z nich została w projekcie potraktowana w sposób indywidualny.
Strefa A
Strefa „A” określona została „Strefą Odpoczynku” z uwagi na znajdującą się w pobliżu ścieżkę rowerową Autorka projektu wskazuje na istotną wartość tego miejsca, przeznaczonego do odpoczynku m.in. dla rowerzystów i innych użytkowników małego ruchu kołowego. Przestrzeń ta postrzegana może być jako miejsce spotkań oraz form dialogu miejskiego. Zaprojektowano w niej autorskie koncepcyjne projekty platform do siedzenia, które wyposażone zostały we wnęki na rowery. Przewidziany został również wodopój miejski dla ludzi i zwierząt. Inspiracje projektową w przypadku kompozycji
Strefa B
Strefę „B” stanowi miejsce, w którym znajduje się projektowany taras widokowy, skierowany w stronę Stoczni, podkreślając industrialny charakter miejsca m.in. widok na Żurawie Stoczniowe. Serce tarasu stanowi ogród deszczowy, którego głównym założeniem jest zbieranie wody opadowej, w celu jej przekazania do naturalnego obiegu zasilającego system. Zakłada się tu również projekt platformy w celu ułatwienia, w szczególności osobom z niepełno sprawnościami wejście, wykorzystując trójkątny przedsionek przy wejściu na wiadukt obok tarasu. Dodatkowo kortenowe barierki zlokalizowane po bokach, skonstruowane zostały w taki sposób by za pomocą smugi światła doprowadziły potencjalnego użytkownika do przezroczystej bariery szklanej, która dodaje lekkości i otwiera widok na Żurawie Stoczniowe. Istotne jest również iż w porze nocy miejsce będzie miała synchronizacja światła tarasu z Żurawiami.
Strefa C
Strefa „C” obejmuje łącznik, czyli przestrzeń wiaduktowa. W procesie projektowym ekologia była jednym z kluczowych motywów podejmowanych w pracy. Zawarty w nim został motyw paneli fotowoltaicznych. Ażurowa konstrukcja mostu stanowiła ramę do zamontowania paneli fotowoltaicznych, którea pomocą promieni słonecznych wytwarzać będą energię elektryczną, która może zostać rozdystrybuowana do innych obiektów w mieście. Na środku mostu, by rozdzielić strefę szybkiego ruchu od strefy tzw. „rekreacyjnej” postanowiono umieścić zestaw mobilnych mebli poruszających się na prowadnicach. Na środku by rozdzielić strefę szybkiego ruchu od strefy tzw „rekreacyjnej” postanowiłam umieścić zestaw mobilnych mebli poruszających się na prowadnicach. Inspiracją do tego zabiegu posłużyła inspiracja cieniem.
Schemat uwarunkowań
Poprzez relokację trawnika przy wejściu na most zwiększamy pewien komfort komunikacji. Skarpa, czyli pozostałość po dawnym zjeździe zostaje wykorzystana w taki sposób, by stanowiła budulec do projektowanej nowej przestrzeni.
Żółty Wiadukt to nie jedynie obiekt inżynieryjny, ale i przedmiot działań oddolnych zespołu, dla którego ważne jest ponowne włączenie wiaduktu do tkanki miejskiej oraz stworzenie ogólnodostępnej przestrzeni publicznej w centrum Gdańska, integrującej różne grupy użytkowników miejskich. Od kilku lat prowadzone są działania mające na celu wpłynięcie na jego redefinicje w przestrzeni miejskiej. Działania te prowadzi Zespół badawczy ds. Żółtego Wiaduktu, który wchodzi w skład Instytutu Metropolitalnego – fundacji (think tank), która integruje naukowców, aktywistów miejskich, działaczy społecznych i pracowników urzędów specjalizujących się w różnych dziedzinach – prawa, urbanistyki i architektury, ale również transportu czy energetyki. Zespół badawczy ds. Żółtego Wiaduktu tworzą eksperci i młodzi naukowcy z zakresu gospodarki przestrzennej, geografii społeczno-ekonomicznej oraz prawa dla których miejsce te ma niezwykły potencjał.
Social media z żółtym:
https://www.instagram.com/j.arcyz
https://www.facebook.com/InstytutMetropolitalny
https://www.facebook.com/Żółty-Wiadukt-102937642013969
O Autorce:
Julia jest studentką drugiego stopnia architektury przestrzeni kulturowych na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Jest osobą pełną energii i zapału do pracy. Z każdym dniem poprzez nabyte doświadczenie stara się być jeszcze lepszą wersją samej siebie. Wyzwania traktuje jako przeszkodę ale i kolejną lekcję. Dzięki nim nabywa nowe umiejętności i doświadczenia oraz poznaje nowe techniki i doskonali swój warsztat. W jej pracach również możemy zauważyć tą różnorodność.
zdjęcia: materiały prasowe / www.gdansk.pl / Julia Arcyz
