Rzeźba Polaka wyróżniona we Francji. Keloskop zaprojektował Alek Rokosz

Rzeźba Keloskop to dzieło, które zaprojektował Alek Rokosz. Nietypowa instalacja była jedną z dziesięciu, które powstały w ramach FAV – Festiwalu Żywej Architektury organizowanego we Francji. W ramach wydarzenia na dziedzińcach zabytkowych budynków Montpellier pojawiły się instalacje artystyczne młodych projektantów z całego świata. Projekt Polaka zdobył wyróżnienie.

Festival des Architectures Vives (FAV) to otwarte wydarzenie architektoniczne, organizowane od 2006 roku, które daje możliwość obejrzenia ukrytych skarbów Montpellier. Instalacje artystyczne rozproszone są po całym mieście, co ciekawe, na czas festiwalu otwierane są przestrzenie prywatne, które zwykle są niedostępne dla zwiedzających.

Co roku zmienia się temat festiwalu, a młodzi projektanci zapraszani są do udziału w konkursie na najciekawszą instalację. O tym, która praca zostanie zaprezentowana decyduje międzynarodowe jury. W festiwalowej preselekcji wzięło udział ponad 90 projektów z całego świata, a w finałowej dziesiątce zaproszone ekipy z Francji, Niemiec, Belgii, Hiszpanii, Kanady oraz z Polski.

W tym roku motywem przewodnim FAV (Festival Des Architectures Vives) był IMPERMANENCE (fr. nietrwałość). Odpowiedzią Polaka było stworzenie ruchomej instalacji do obserwowania nieba w mieście.  Praca Alka Rokosza pt. Keloskop (łac. caelum – niebo) była eksponowana na dziedzińcu honorowym Ecole de Medecine. Miałem wielkie szczęście, że zgodnie z moim życzeniem przydzielono mi dziedziniec najstarszej uczelni medycznej na świecie. – mówi Aleksander –  Czternastowieczne budynki uniwersytetu flankowane katedrą św. Piotra były najpiękniejszym tłem jakie można sobie zażyczyć w Montpellier. Wiekowa architektura była wymarzonym kontrastem dla ulotnych momentów i zmian na niebie, które odbijały się w Keloskopie. Dodatkowym, i szczerze przyznam, trochę nieprzewidzianym efektem był efemeryczny zajączek, odbicie ze zwierciadła, które przeskakiwało po fasadach wraz z obrotem lustra. Odbicie na tyle silne, że skierowane w okna katedry, rozświetlało witraże rzucając barwne refleksy wewnątrz kościoła.


Keloskop wykorzystuje lustro ze stali nierdzewnej, które odzwierciedla najmniejsze zmiany w otoczeniu. Tafla jest pochylona w sposób umożliwiający łatwą obserwację nieba. Instalacja jest interaktywna – zwiedzający o własnych siłach mogą wprawić w obrót urządzenie w celu zbadania fragmentu nieboskłonu wedle własnego uznania.

Niesamowite było oglądać interakcję zwiedzających z Keloskopem. Niektórzy bardzo niepewnie podchodzili do instalacji i trzeba ich było zachęcać do obrotu zwierciadłem. Myślę, że wynika to z długiej historii zakazu dotykania sztuki i traktowania dzieł jako najwyższe świętości. Keloskop miał również za zadanie przełamywać ten stereotyp, pozwolić ludziom na swobodną interakcję z rzeźbą i bezpośredni wpływ na to, co odbija – relacjonuje projektant.

Jury festiwalowe pochwaliło Keloskop nie tylko za poetyckość instalacji, ale także jej wysoką jakość wykonania. – Wracam do domu szczęśliwy, że choć na kilka dni udało się przychylić nieba mieszkańcom Montpellier. Teraz czas na Kraków – podsumowuje Alek Rokosz.

Zaraz po powrocie z Francji Alek Rokosz odebrał Stypendium Twórcze Miasta Krakowa 2022 w dziedzinie sztuk wizualnych. Dotyczy ono właśnie projektu Keloskopu, który będzie eksponowany w stolicy małopolski. Co więcej, instalację będą mogły wynająć wszystkie zainteresowane miasta, tak jak do tej pory było z mobilną rzeźbą Kapsuły Czasu. Już teraz możemy uchylić rąbka tajemnicy, że Keloskop odwiedzi m.in. Łódź. A jak wygląda Kapsuła Czasu? O tym projekcie pisaliśmy w artykule TUTAJ.

Partnerem strategicznym instalacji jest Fundacja IDEANOVA. Projektowi patronują Małopolska Organizacja Turystyczna oraz Instytut Polski w Paryżu.

Alek Rokosz – stypendysta Lycée Internationale Charles de Gaulle w Dijon oraz absolwent wydziału Architektury paryskiej Ecole Nationale Supérieure d’Architecture Val-de-Seine. Projektant oraz twórca instalacji artystycznych w przestrzeni miejskiej, wielokrotnie nagradzany w konkursach. Zawodowo związany z wrocławską pracownią Oskara Zięty, gdzie projektuje instalacje artystyczne, jak i czuwa nad działaniami kreatywnymi firmy. Dodatkowo działa w agencji Elab pomagając uczniom i studentom w przygotowaniu aplikacji na zagraniczne uczelnie związane z architekturą i dizajnem.

Czytaj też: Sztuka | Kultura | Ciekawostki | Francja | whiteMAD na Instagramie