Dworzec kolejowy w Brodnicy obecnie nie prezentuje się najlepiej. Temat adaptacji i rozbudowy budynku dworca kolejowego w Brodnicy podjął Dominik Tyburski, który zaproponował odświeżenie i zmodernizowanie zarówno bryły, jak i wnętrza budynku. Prezentujemy głos w sprawie odnowy historycznego dworca kolejowego w Brodnicy autorstwa Dominika Tyburskiego.
Dominik Tyburski, rodzimy mieszkaniec miasta Brodnicy, położonego nad malowniczą Drwęcą, zwrócił uwagę na zamknięty, a zabytkowy dworzec kolejowy, położony blisko ścisłego centrum miasta. Kiedyś budynek tętnił życiem, dzisiaj jest miejscem zapomnianym i zaniedbanym. Ogromny potencjał tego miejsca zainspirował Dominika do stworzenia projektu, który mógłby być głosem w sprawie adaptacji budynku dworca, który niedawno został wpisany do programu inwestycji dworcowych na lata 2024-2030.
Historyczny budynek dworca kolejowego zwraca szczególną uwagę na swą dużą kubaturę i zachowaną prawie całkowicie oryginalną tkankę zabytkową, m.in. kroksztynowy gzyms koronujący, a pod nim tynkowany na biało pas. Charakterystyczne są również neogotyckie szczyty ryzalitów z blendami, które zauważyć można w wielu budynkach użyteczności publicznej w Brodnicy. Obecnie dworzec jest zamknięty dla ludzi, powodując tym samym swoją degradację. Po dawnej świetności brodnickiej stacji pozostały trzy perony, z czego tylko jeden jest obecnie wykorzystywany do obsługi pasażerów. Mimo rozebrania jednej linii torów, pozostaje duża liczba torów bocznych, tworząc ogromny obszar torowiska, który nie jest wykorzystywany. Tereny te należą bowiem do PKP, przez co wyłączone są z procesu planowania przestrzennego miasta.
GŁÓWNE ZAŁOŻENIA:
Głównym założeniem projektowym Dominika jest rewitalizacja całej dzielnicy przydworcowej Brodnicy. Ważnym jest stopniowe przeniesienie funkcji produkcyjno-składowych na tereny projektowanego parku przemysłowego w północno-wschodniej części miasta. Wiele szans na rozwój miasta dało by wprowadzenie funkcji biurowych, usług, strefy start’up czy przestrzeni
co-workingowych. Ograniczona oferta infrastruktury turystycznej w mieście przy ogromnym potencjale walorów przyrodniczych i kulturowych sprawia, że dla Brodnicy bardzo ważnym i kluczowym może okazać się również rozwój turystyki.
Kolejnym założeniem jest projekt głównego obiektu tzw. „flagowego” bezpośrednio związanego z kulturą i edukacją, który miałby być wyjątkowy w skali ponad lokalnej. Założeniem projektu jest, aby wiodącym obiektem stał się adaptowany budynek dworca kolejowego ze współczesną dobudową. Pozytywnym było by osiągnięcie „efektu Bilbao”, lecz zdecydowanie w mniejszej, brodnickiej skali. W ten sposób stał by się aktywatorem rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego w mieście. Wpłynęło by to na podniesienie atrakcyjności osiedleńczej i lokalizacyjnej dla mieszkańców i inwestorów, stworzyło nowe miejsca pracy oraz współokreśliło metropolitarny charakter w tej części miasta Dzięki uzyskaniu wysokiej jakości architektury o ciekawym i wyrazistym charakterze główny budynek może nadać miastu Brodnica nowy wizerunek.
PROGRAM FUNKCJONALNY :
Jako główną funkcję, o skali ponadlokalnej, przyjęto MUZEUM w starym budynku ekspedycji towarowej (zaraz obok budynku historycznego dworca). Zdecydował o tym jego jednoprzestrzenny charakter, który idealnie nadaje się do ekspozycji. Muzeum to nie będzie kolejnym muzeum prezentującym historię kolejnictwa czy historię miasta Brodnicy. Projekt zakłada stworzenie CENTRUM MOBILNOŚCI.
Przygotowana ekspozycja w formie narracyjnej i interaktywnej miała by uczyć czym tak naprawdę jest mobilność. Poczynając od mobilności „poziomej” czyli transportu, m.in. kolejowego, rodzajów ruchu ciał, poprzez mobilność „pionową” związaną ze społeczeństwem, awansem społecznym, kończąc na ruchu związanym z przepływem informacji. Muzeum uczyło by czym jest społeczeństwo sieciowe, czym jest globalizacja, a czym lokalność. Małe miasto Brodnica mogło by być idealnym do tego przykładem. Przepływ informacji to także zagadnienia związane z Internetem, aspektami przenośnymi, bezprzewodowymi. Wszelkiego rodzaju aplikacje mobilne, media społecznościowe, które zaczynają mieć realny wpływ na architekturę i jej odbiór.
Mobilność można rozumieć również jako ruch czasu i podążanie za nim, dlatego projektowana struktura która kontrastować będzie z architekturą historyczną jest jej zobrazowaniem. W samym centrum oprócz ekspozycji Architekt zaplanował tez powstanie sal warsztatowych i szkoleniowych tak, aby możliwy był rozwój społeczeństwa a następnie jego awans społeczny. Dodatkowo przestrzenie przeznaczone na START-UPy, które skupione były by na aspektach związanych z mobilnością.
BRYŁA:
Jednym z założeń projektowych adaptacji i rozbudowy dworca było jak najmniejsza ingerencja w historyczny budynek. Nowoprojektowana struktura odnosi się do architektury dworca w sposób kontrastowy. Główną inspiracją dla formy nowej części stała się zarówno sama kolej, jak i aspekty z nią związane jak, rozedrgane widoki za oknem kabin pociągu czy liniowe układy torowisk. Dzięki dobraniu szczególnych materiałów oraz kompozycji brył nowa część budynku ma sprawiać wrażenie zatrzymanej w ruchu
Wszelka interwencja skupiona jest we wnętrzach obiektu. W parterze w dawnym holu głównym z pomieszczeniami kas, architekt zaproponował LOBBY hotelu wraz z recepcją. Hotelowa restauracja i bar zlokalizowane są na miejscu starego bufetu.
Do komunikacji pionowej wykorzystuje się istniejące klatki schodowe oraz nowozaprojektowane dwie widny, z czego jedna jest windą towarową. Kuchnia i Zmywalnia z pomieszczeniami magazynowymi mieszczą się na poziomie I. Na piętrze znajdują się również pokoje hotelowe. W celu lepszego doświetlenia pomieszczeń przewiduje się modernizację istniejących lukarn oraz stworzenie nowych, które proporcjami nawiązują do historycznych, z wykorzystaniem nowoczesnych materiałów i systemów. Przewiduje się całkowitą restaurację obiektu oraz modernizację z zachowaniem oryginalnych drewnianych stropów belkowych, boazerii na ścianach oraz stolarki okiennej i drzwiowej. Dodatkowo projektuje się wymianę pokrycia dachowego i wszelkich instalacji.
Funkcja centrum mobilności z główną salą ekspozycyjną zlokalizowana została w hali starego budynku ekspedycji, który został „wchłonięty” przez nowoprojetkowaną strukturę. Dawną substandardową dobudowaną część przewiduje się również do wyburzenia a na jej miejscu powstaje hol główny muzeum z niezbędnymi funkcjami obsługującymi jak toalety, szatnia, kasy biletowe itd.
Dodatkowo w celu zwiększenia powierzchni użytkowej nową zabudowę wznosi się nad salą ekspozycyjną. Znajdują się w niej pomieszczenia administracji oraz sale warsztatowe. Prowadzą do nich dwie klatki ewakuacyjne z windami. Dąży się do odsłonięcia historycznych ścian ceglanych budynku ekspedycji towarowej oraz odtworzenia dawnej stolarki okiennej i drzwiowej. Zachowuje się rampę okalającą budynek jako symbol kolejowej historii miejsca.
Obecnie pokryte trawą perony i liniowe układy po dawnych torach mogą być wykorzystane jako ścieżki pieszo-rowerowe. Utworzona stacja rowerowa będzie mogła być miejscem odpoczynku na rowerowym szlaku „Zielonym” przebiegającym obok dworca. Oprócz tego planuje się utworzenie parku peronowego z placem zabaw dla dzieci, skate parkiem, fit parkiem oraz ekspozycją terenową poświęconą historii dworca.
Czytaj też: Architektura w Polsce | Wnętrza |Zabytek | Metamorfoza | Dworzec kolejowy | Portfolio
