Kamienica Fukierowska położona pomiędzy Rynkiem Starego Miasta a ul. Piwną jest jedną z najpiękniejszych i najciekawszych kamienic w Warszawie. W 1810 roku stała się własnością kupieckiej rodziny Fukierów i od tamtej pory działa w niej popularna winiarnia, a w piwnicach składy na trunek. Kamienica w 1944 r. została w znacznym stopniu zniszczona. Odbudowano ją w latach 1947–1953 według projektu z końca XVIII w. Sale winiarni nawiązują do wczesnego klasycyzmu.
W XV wieku na terenie zajmowanym obecnie przez kamienicę znajdowały się dwa drewniane domy. W 1552 roku zostały zastąpione murowaną kamienicą wybudowaną dla Jerzego Korba. Cegła, z której ją wzniesiono, miała jeszcze cechy gotyckie. Piwnice i przyziemie domu przystosowano do handlu winem, którym z powodzeniem zajmował się jej właściciel. W wyniku remontu przeprowadzonego w 1647 r. część frontowa uzyskała połączenie z oficyną za pomocą ganków. Po przebudowie w 1718 roku uzyskała czwartą kondygnację, a dziedziniec krużgankowy uzyskał ostateczny kształt.
Kamienica Fukierowska w 1930 r. Źródło: Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej
W 1782 roku z polecenia kolejnego właściciela kamienicy, kupca Jakuba Rabe, kamienicę przebudował w duchu klasycyzmu Szymon Bogumił Zug, jeden z najwybitniejszych architektów czasów stanisławowskich. Budowla otrzymała nowe elewacje od rynku i od ul. Piwnej, W tym samym czasie salę na pierwszym piętrze ozdobiły dekoracje malarskie zniszczone podczas II wojny światowej. W 1810 roku kamienica stała się własnością kupieckiej rodziny Fukierów i od tamtej pory mieści się tam popularna winiarnia, a w połączonych piętnastowiecznych piwnicach składy winne, gdzie przechowywano jedne z najcenniejszych trunków na świecie.
Uszkodzona kamienica Fukierów w latach 40. i obecnie. Źródło: NAC – Narodowe Archiwum Cyfrowe i Scotch Mist, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Na zachowanym do dzisiaj kamiennym portalu prowadzącym do kamienicy z rynku dodano herb Fukierów (dwie lilie) z inicjałami jej ówczesnego właściciela Floriana Fukiera. W latach 1910-1912 Henryk Fukier zlecił Władysławowi Marconiemu i Jarosławowi Wojciechowskiemu remont dziedzińca wraz z utworzeniem niewielkiego lapidarium. Kamienica była jeszcze później kilkakrotnie remontowana i dekorowana, stając się miejscem bardzo popularnym i stale tętniącym życiem. Swój rozgłos zawdzięczała restauracji z pijalnią wybornego wina, do której chętnie zabierano odwiedzających Warszawę znamienitych gości.
Fragment ruin Rynku Starego Miasta, widoczna winiarnia Fukiera. Rok 1945 i 2013. Źródło: Warszawa 1945 Emilia Borecka & Leonard Sempoliński Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1975 i Scotch Mist, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Kres świetności słynnego staromiejskiego lokalu nadszedł z wybuchem II wojny światowej, kiedy po zajęciu Warszawy naziści ogołocili fukierowskie piwnice. Sama kamienica została uszkodzona w 1939, a w 1944 r. zniszczona w znacznym stopniu. Straty oszacowano na ponad 50%. Zachowały się piwnice, fragmenty murów przyziemia, portale i część sklepień parteru. Odbudowana w latach 1947–1953 według projektu Wacława Podlewskiego otrzymała bryłę, imitującą tę z końca XVIII w., a także współczesne dekoracje, m.in. w formie malowidła inspirowanego wzorem pasa kontuszowego na fasadzie.
Kamienica Fukierowska w 1950 i 2017 r. Fot. Henryk Jurko, Public domain, via Wikimedia Commons i Tilman2007, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Wnętrza zostały zaprojektowane na nowo, z tym że w przyziemiu zrekonstruowano ich stan sprzed 1944 r. i nawiązują do wczesnego klasycyzmu. Oficynę od ul. Piwnej odbudowano w latach 1953-1955. Na renesansowym dziedzińcu odnowione zostały arkady i ganki według stanu z 1912 r. W sieni znajduje się mały, drewniany okręcik oraz godło kupieckie. Kamienica wciąż posiada bardzo obszerną, słynną piwnicę.
W zrekonstruowanym budynku mieści się siedziba Stowarzyszenia Historyków Sztuki, jednego z najstarszych stowarzyszeń w Polsce. Parter kamienicy jest zajmowany przez słynną restaurację „U Fukiera” należącą do Magdy Gessler.
W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków.
Źródło: shs.pl, warszawska.info
Czytaj też: Kamienica | Warszawa | Architektura w Polsce | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
