Pomimo ogromnych zniszczeń Warszawy podczas długich i ciężkich lat II wojny światowej w mieście można nadal spotkać wiele pięknych kamienic. Duża część z nich to rekonstrukcje, zwłaszcza na obszarze Nowego i Starego Miasta, a także na Nowym Świecie czy Krakowskim Przedmieściu. Budynki te kryją wiele tajemnic, np. kamienica Johna przy Krakowskim Przedmieściu mieści najstarsze ruchome schody w stolicy.
Kamienica Johna, nazywana też kamienicą Ignacego Nowickiego, stoi pod adresem Krakowskie Przedmieście 89, tuż przy Placu Zamkowym. Pierwsza kamienica powstała tam w 1654 roku dla muzyka Adameckiego. Później została przebudowana dla Ignacego Nowickiego, sekretarza królewskiego według projektu Jana Deybla w stylu rokokowym. W 1864 roku ją nadbudowano, otrzymała wtedy wystrój eklektyczny. W 1909 roku właścicielem kamienicy został Adwokat Aleksander John (stąd jej obecna nazwa). W 1911 roku przywrócono jej rokokowy charakter, zachowując jednak dodatkowe, trzecie piętro. Budynek został spalony w 1939 roku, a zburzony niemal zupełnie w 1944.
Plac Zamkowy z Kolumną Zygmunta i Krakowskim Przedmieściem za nią. Po prawej kamienica Johna. Przełom XIX i XX w. (Zdj. z United States Library of Congress)
W 1947 roku resztki kamienicy zostały rozebrane z powodu budowy tunelu Trasy W-Z. Odbudowano ją w 1949 roku według projektu Włodzimierza Wapińskiego i Kazimierza Thora. Wewnętrznie została połączona z sąsiednią kamienicą Prażmowskich. Fasadę z 1768 roku odtworzono na podstawie obrazu Canaletta. W podziemiach i na parterze kamienicy znajdują się ruchome schody będące niegdyś wielką atrakcją turystyczną w Warszawie. Były to jedne z pierwszych w Polsce schodów ruchomych, zbudowane razem z trasą W-Z. Ze względu na umieszczenie w parterze maszynowni i wylotu schodów konieczne było powiększenie kamienicy o 80 cm w kierunku placu. Maszynownia (radziecka) ważyła blisko 160 ton. W 2005 roku została wymieniona na nową, spełniającą obecne wymogi bezpieczeństwa użytkowników i ważącą zaledwie 16 ton.
Obecnie kamienica jest siedzibą Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN Clubu i Związku Literatów Polskich.
Spodobał Ci się ten temat? Znajdziesz u nas więcej historii związanych z warszawskimi kamienicami! To może Cię zainteresować:
- ZABYTKOWA KAMIENICA LEJBA OSMOSA W WARSZAWIE. CZY BUDYNEK CZEKA ROZBIÓRKA?
- KAMIENICA WOLFA KRONGOLDA W WARSZAWIE W KOŃCU BEZ RUSZTOWAŃ! PRZEDWOJENNY BUDYNEK ZNÓW ZACHWYCA.
- MODERNISTYCZNA KAMIENICA “JASNY DOM” W WARSZAWIE PO REMONCIE
Czytaj też: Zabytek | Architektura
Kamienice przy Krakowskim Przedmieściu przed i po wojnie.
Wojenne zniszczenia i to samo miejsce obecnie.
Lata 70. XX w. i rok 2022.
Temat: Kamienica Johna przy Krakowskim Przedmieściu i najstarsze schody ruchome w Warszawie.
Źródła: fotopolska.eu, warszawska.info, mwkz.pl, NAC, domena publiczna
