Siedziba jednego z najważniejszych wywiadów na świecie raczej nie powinna być jednym z najlepiej rozpoznawalnych budynków w mieście. Ta zasada nie dotyczy jednak siedziby SIS (MI6) w Londynie. Ciężki, ziggurat przypominający centrum handlowe z końca lat 90. XX wieku wyrósł nad Tamizą w 1994 r. Co ciekawe, w fazie projektowej budynek miał pełnić funkcję „miejskiej wioski” o charakterze komercyjnym. Potem zakup budynku zatwierdziła Margaret Thatcher. Tak powstał moloch nad Tamizą – obecna siedziba Secret Intelligence Service.
Sekret królestwa
Potrzeba zakupu nowej siedziby służb Secret Intelligence Service (SIS) narodziła się w latach 80. Poprzednie biuro – Century House, było nazywane „najgorzej trzymanym sekretem królestwa”. Zarówno ten budynek, jak i poprzednie były bardzo dobrze znane każdemu taksówkarzowi i przewodnikowi. Tajne siedziby nie miał nic wspólnego z tajemnicą, i to w czasach walki o wpływy podczas zimnej wojny. Ukrywanie kolejnych siedzib było już niemożliwe, dlatego postawiono na duży funkcjonalny budynek.
Na początku lat 80. teren dawnego parku Vaxhaull Gardens zakupiła firma Regalian Properties. Zadanie zaprojektowania osiedla z funkcją mieszkalno-handlową powierzono Terry’emu Farrellowi. Architekt miał już wtedy doświadczenie w tworzeniu przestrzeni miejskich przy rzekach.
W 1989 r. rząd Margaret Thatcher zakupił działkę, na której powstawał projekt Farrella za 130 mln funtów. Budowa siedziby zakończyła się z opóźnieniem w 1994 r. i kosztowała kolejne 152 mln funtów. W latach 90. był to budynek bardzo nowoczesny i atrakcyjny. Krytykom podobała się spójność i nowoczesność konstrukcji. Przynajmniej takie zdanie wyrażała część dziennikarzy, ponieważ reszta nazywała budynek koszmarną fortecą rodem z książek fantasy. Byli też tacy, którzy wprost nazwali siedzibę SIS „Ceucescu Towers”. Trzeba przyznać, że gigantyczny schodkowy budynek przypomina trochę największy pałac świata w Bukareszcie, o którym pisałem TUTAJ.
Ziggurat? Majowie?
Ciężka, schodkowa forma zwęża się ku górze. Według architekta, siedziba SIS ma przypominać piramidy schodkowe różnych cywilizacji prekolumbijskich. Stopnie tworzą aż 60 poszczególnych dachów. Główną inspiracją Farrella była jednak architektura modernistyczna. Liczne płaszczyzny, tarasowe dachy i półkoliste wieże przywodzą na myśl klasyki lat 30. Mowa tutaj szczególnie o londyńskich elektrowniach: Battersea Power Station (czytaj więcej o elektrowni TUTAJ) i Bankside Power Station. Piaskowo-zielona fasada może również przypominać budynki w stylu art-deco.
Do budowy siedziby SIS użyto 25 różnych rodzajów szkła. Szyby są złożone z trzech warstw, by zapewnić lepszą ochronę. W kwestii bezpieczeństwa można mówić o najlepszych technologiach. Wewnątrz fortecy podsłuch jest niemożliwy, a wszystkie najważniejsze pomieszczenia schowane są pod ziemią. Niektórzy spekulują, że pod Tamizą biegnie tunel łączący siedzibę SIS z ulicą Whitehall, przy której znajdują się liczne budynki rządowe.
W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości
Już w roku 2000, ktoś próbował przetestować wytrzymałość siedziby SIS. Nieznany zamachowiec wystrzelił z rakietnicy RPG w stronę budynku. Udało mu się nieznacznie uszkodzić fragment na ósmym piętrze. Służby podejrzewają, że za atakiem stoją irlandzkie ruchy narodowowyzwoleńcze. Dziesięć lat później dwóch mężczyzn wysłało na adres budynku paczkę z bombą. Tym razem zamachowcy zostali schwytani.
Siedziba SIS „wystąpiła” także w kilku filmach z serii „James Bond”. Ostatni raz budynek ukazał się w filmie „Spectre” z 2015 r. Na potrzeby sceny wysadzenia siedziby w filmie „Skyfall” z 2012 r. zbudowano 15-metrową replikę fasady budynku.
Postmodernistyczny moloch nad Tamizą z czasem stał się nieodłącznym elementem dzielnicy Vauxhall. Znana każdemu “forteca” do dziś pozostaje jedną wielką zagadką. Nie wiadomo, jak wyglądają wnętrza budynku, a w dodatku wstęp na jego teren jest zabroniony.
Źródło: Building Centre
Czytaj też: Architektura | Postmodernizm | Ciekawostki | Londyn | Wielka Brytania | Historia | whiteMAD na Instagramie
