Narożna kamienica Szpitalna, stojąca u zbiegu pl. Zamkowego i Międzymurza Piotra Biegańskiego, przeszła generalny remont konserwatorski dwóch elewacji. Podczas prac kierowano się technologią i właściwościami materiałów użytych podczas powojennej odbudowy. Dzięki miejskiej dotacji kamienica odzyskała dawny charakter i znów cieszy oko.
Pierwszy murowany dom w tym miejscu powstał w XVII wieku i należał do Bractwa Miłosierdzia Szpitala Świętego Ducha – stąd nazwa kamienicy. W XIX wieku budynek został rozbudowany. Po upadku powstania warszawskiego podczas planowego wyburzania stolicy Niemcy dosłownie zrównali go z ziemią, do poziomu piwnic.
Fot. um.warszawa.pl
Odbudowa kamienicy przy pl. Zamkowym 1/13 była możliwa dzięki inwentaryzacji Starówki z 1934 roku. Stawiając nowe kamienice, zniszczone podczas II wojny światowej, używano cegły pełnej i izolowano fundamenty. Stolarkę okienną wykonywano z drewna dębowego, a na elewacji stosowano tynki wapienno-cementowe z dodatkiem pigmentów, czyli barwione w masie. Elewacja kamienicy Szpitalnej zyskała kolor zielony (oliwkowy). Jej odbudowę według projektu Józefa Chodaczka zakończono w 1960 roku. Budynek swoją formą nawiązuje do stanu z pierwszej połowy XIX wieku.
Kamienica Szpitalna przed i po remoncie fasady. Fot. Google Maps i um.warszawa.pl
Przed konserwacją w złym stanie technicznym były zarówno tynki elewacji, detale kamieniarskie, jak i metaloplastyka i obróbki blacharskie. Wyprawy tynkarskie były częściowo wypłukane i wyblakłe, dodatkowo miejscami spękane i odspojone od podłoża. Na ścianach osiadł brud miejski, rozwinęły się także mikroorganizmy. Najpoważniejsze zniszczenia występowały w obszarze parteru. Tynki w tych miejscach były zasolone i zawilgocone. Poważne zniszczenia zdiagnozowano również na elementach wykonanych z kamienia, czyli na portalu i opaskach okiennych. Piaskowiec był zasolony i miał liczne ubytki. Na metalowych kratach i poszyciu drzwi widoczna była rdza.
Okno przed i po konserwacji. Fot. um.warszawa.pl
W ramach prac elewacje kamienicy zostały starannie oczyszczone z zabrudzeń. Konserwatorzy usunęli zasolone i odparzone tynki (dotyczyło to głównie przyziemia). Pęknięcia i rysy w oryginalnych tynkach zostały zagruntowane. Kolor elewacji dobrano komisyjnie na podstawie badań stratygraficznych. Pokazały one, że pierwotnie kamienica miała ciepły, zielonkawy (oliwkowy) kolor. W latach 70. XX wieku elewacje odnowiono w kolorze tabaczkowym, a w latach późniejszych zielonym. Nowe obróbki blacharskie wykonano z blachy miedzianej. Dekoracyjne elementy metalowe przewieziono do pracowni i tam poddano konserwacji. Po zabiegach pokryto je matową farbą w kolorze czarnografitowym.
Drzwi i portal przed i po konserwacji. Fot. um.warszawa.pl
Dekoracje kamienne zostały odsolone, ubytki uzupełnione piaskowcowymi flekami, a mniejsze uszczerbki wypełnione specjalistycznym kitem. Wszystkie konserwowane elementy opracowano estetycznie. Okna w parterze z surowego drewna zabejcowano, w wyższych kondygnacjach pomalowano je na biało. Odświeżona elewacja i jej elementy doskonale korespondują z barwą spatynowanych dachów i hełmów Starówki.
Dotacja miasta na remont dwóch elewacji tej narożnej kamienicy wyniosła 272 900 zł , co stanowi blisko 80% wydatków.
Źródło: um.warszawa.pl
Czytaj też: Architektura | Kamienica | Miasto | Warszawa | Architektura w Polsce
