Pałac w Pniewach, będący siedzibą Liceum Ogólnokształcącego Pniewach, to jeden z najcenniejszych i najstarszych zabytków w mieście. Szkoła znajduje się na wjeździe do miejscowości, gdzie idealnie spełnia funkcję jej wizytówki. Nadgryziony zębem czasu historyczny obiekt przeszedł w latach 2020-2021 kompleksową modernizację, która przywróciła mu dawny blask.
Pniewski pałac został wzniesiony w latach 1739-1756 dla Władysława Szołdrskiego, który w tym czasie pełnił funkcję starosty generalnego Wielkopolski. Głównym budowniczym późnobarokowej rezydencji był Franciszek Hancke z Leszna. Obecny wygląd budynek zawdzięcza przebudowie dokonanej na zlecenie rodziny von Massenbach w 1872 roku.
Pałac w Pniewach w 1890 r. Fot. UAM w Poznaniu
Obiekt posiada trzy piętra i tyle samo ryzalitów w fasadzie frontowej, które są zwieńczone szczytami barokowymi. Na szczytach są umieszczone herby. Środkowy szczyt przedstawia herb Łodzia i datę budowy pałacu, a nad nimi mieści się ozdoba w postaci bocianiego gniazda. Do korpusu głównego przylegają dwa boczne skrzydła obejmujące niewielki dziedziniec. Jeden z ryzalitów mieści wejście główne, natomiast drugi z kamiennym gankiem zdobi elewację ogrodową. Wrażenie wyjątkowości tej kondygnacji potęgują trzy wysokie ozdobne okna zakończone półłukiem i dekoracyjnym wypełnieniem. Pałac znajduje się w parku, otoczony jest bogatą zielenią, która latem oddaje pełen charakter tego miejsca.
Siedziba liceum w dawnym pałacu, przełom lat 60. i 70. i rok 2019. Fot. Mariusz Brzeziński – zbiory prywatne i Krzysztof Golik, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Majątek pozostawał w rękach rodziny Massenbachów do 1945 roku. Po wojnie dawne dobra ziemskie zostały zabrane i rozparcelowane przez Skarb Państwa Polskiego. W tym samym okresie zaczyna się też historia pniewskiego liceum. Wówczas burmistrz Bolesław Białecki wraz z Zarządem Miejskim przystąpił do organizacji szkoły, przeznaczając na jej siedzibę barokowy pałac. Siostry Urszulanki zapewniły nauczycieli, a siostra Józefa Ledóchowska została dyrektorką Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego. Początki były bardzo trudne. Budynek wymagał remontów i wyposażenia, ale szkoła od pierwszych dni podjęła prężną działalność, także w zakresie zajęć pozalekcyjnych.
W 1948 r. dyrektorem szkoły został mgr Maksymilian Józefiak, ustalono wówczas jej nową nazwę Miejska Szkoła Ogólnokształcąca stopnia licealnego w Pniewach. Szkoła otrzymała uprawnienia szkoły państwowej. W styczniu 1950 r. władze miasta przekazały szkołę Ministerstwu Oświaty, a to – zarządzeniem z 14 kwietnia 1950 r. – powołało Państwową Szkołę Ogólnokształcącą stopnia licealnego. W latach 50. przeprowadzono kapitalny remont budynku. W czerwcu 1980 r. nadano mu imię Emilii Sczanieckiej. Przed budynkiem LO stanęło popiersie patronki wykonane przez absolwenta szkoły, Jerzego Sobocińskiego. W 2001 roku nastąpiło połączenie szkół: Liceum Ogólnokształcącego i Zespołu Szkół Zawodowych w jedną pod nazwą Zespół Szkół im. E. Sczanieckiej. Od 2011 roku funkcję dyrektora szkoły pełni Izabela Ratajczak.
Pałac w Pniewach w 2014 i 2023 r. Fot. Takasamarasa, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons i Anna Fliger/UM Pniewy
Modernizacja budynku rozpoczęła się w roku 2020, a wszystkie prace budowalne zostały zakończone pod koniec 2021 r. Zadanie obejmowało wykonanie prac w systemie „zaprojektuj i wybuduj”. Szeroko zakrojone działania obejmowały m.in. : remont elewacji, wykonanie izolacji przeciwwodnej, przeciwwilgociowej oraz opaski żwirowej wokół budynku, wymianę opraw oświetleniowych montowanych do elewacji budynku oraz prace związane z zagospodarowaniem terenu wokół. Zakres prac dotyczył również naprawy schodów prowadzących do budynku oraz posadzek na podestach przed wejściem. Remont nie dotyczył jednak stolarki okiennej i drzwiowej, dachu, instalacji odgromowej i rur spustowych wody deszczowej z dachu. Te elementy odnowiono i wymieniono w ramach innego kompleksowego zadania pn. „Głęboka termomodernizacja budynków użyteczności publicznej”. Przeprowadzone prace modernizacyjne pałacu zyskały uznanie i tym samym w 2022 r. znalazły się wśród nominowanych w konkursie „Zabytek Zadbany”.
Dawny pałac rodziny Szołdrskich znów wygląda jak w latach swojej świetności, jest dumą miasta Pniewy oraz uczniów i nauczycieli szkoły.
INWESTOR: Urząd Miejski w Pniewach
WYKONAWCA: GRAEB Przedsiębiorstwo Drogowe Pniewy
Constructo Sp. z o.o. Sp.k. Lubicz
PROJEKTANT: Matyja i Ritter Architekt i Inżynier Budownictwa Spółka Partnerska Poznań
Nuvarro Sp. z o.o. Posada
Źródło: UM Pniewy, Zespół Szkół im. Emilii Sczanieckiej w Pniewach, modernizacjaroku.org.pl
Czytaj też: Architektura | Renowacja | Pałac | Architektura w Polsce | Wille i rezydencje