Pomnik Pokoju w Hiroszimie – pamiątka i symbol ataku nuklearnego na Japonię

Pomnik Pokoju (jap. 原爆ドーム Genbaku Dōmu) to pełen wymowy obiekt znajdujący się w Hiroszimie. Faktycznie są to ruiny Centrum Wystawowego Prefektury Hiroszima zachowane jako monument upamiętniający zrzucenie bomb atomowych na Japonię podczas II wojny światowej, w wyniku czego zginęło w sumie ponad 400 tysięcy osób. Pomnik stanowi część Parku Pamięci Pokoju. W 1996 roku obiekt został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Budynek został zaprojektowany jako centrum wystawowe w celu promocji przemysłu prefektury Hiroszima przez czeskiego architekta Jana Letzla. Został ukończony w 1915 roku. Pięciopiętrowy secesyjny gmach z charakterystyczną 25-metrową kopułą stanął nad brzegiem rzeki Motoyasu w ruchliwej dzielnicy biznesowej i handlowej. W centrum wystawiano obiekty związane z przemysłem, prace rzemieślników z różnych regionów Japonii, a także dzieła sztuki.

Budynek w latach 30. Fot. Muzeum Pokoju w Hiroszimie

6 sierpnia 1945 r. o godzinie 8:15 rano na Hiroszimę zrzucono pierwszą bombę atomową, która została użyta podczas II wojny światowej. Miała moc odpowiadającą 15 tys. ton trotylu. Na cel wybrano Hiroszimę, ponieważ był to ważny port oraz jedna z głównych kwater japońskiej armii. Eksplozja po zrzuceniu bomby miała miejsce w bezpośrednim sąsiedztwie centrum wystawowego. Hipocentrum znajdowało się ok. 150 m od niej. Prawie wszystkie budynki w promieniu dwóch kilometrów zostały zrównane z ziemią. Centrum wystawowe to jedyny tak blisko położony budynek, który nie uległ całkowitemu zniszczeniu. Wskutek eksplozji zawaliła się większość ścian, a z kopuły pozostał jedynie żelazny szkielet. Trwałość budynku można przypisać konstrukcji odpornej na trzęsienia ziemi; wytrzymał trzęsienia ziemi przed i po bombardowaniu. Zrujnowany gmach często nazywany jest także Kopułą Genbaku, Kopułą Bomby Atomowej lub Kopułą Bomby A.

W 1949 roku japoński architekt Kenzō Tange wygrał konkurs na projekt Parku Pamięci Pokoju w Hiroszimie, w którym ruiny miały odgrywać pierwszoplanową rolę. Zostały zabezpieczone w stanie, w jakim znajdowały się po wybuchu. W latach 1951–1955 wybudowano Muzeum Pamięci w Hiroszimie, a cały projekt ukończono w 1964 roku. W 1966 roku rada miasta Hiroszimy uchwaliła rezolucję o zachowaniu ruin na wieki, jako symbol ale i ostrzeżenie dla następnych pokoleń. Zachowanie budynku w stanie trwałej ruiny wymagało wielkich nakładów finansowych i odpowiedniej konserwacji. Wewnątrz zainstalowano metalową ramę, aby zapewnić ruinie większą stabilność. Pierwsze prace konserwacyjne przeprowadzono w latach 60. XX w., kolejne w latach 90.

Centrum Wystawowe Prefektury Hiroszima w stanie oryginalnym (1928 r.) oraz obecnie. Fot. http://www.kinouya.com/intro.htm, Public domain, via Wikimedia Commons i lienyuan lee, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons

W 1996 roku Pomnik Pokoju został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Znalazł się na niej jako symbol oporu przeciwko niszczycielskiej sile bomby atomowej, miejsce pierwszego użycia broni nuklearnej na ludności oraz jako wymowny symbol pokoju.

Źródło: dive-hiroshima.com, travel-around-japan.com

Czytaj też: Architektura | Miasto | Zabytek | Historia | Ciekawostki | Japonia | Podróże