Studenci zaprojektowali centrum kultury w ruinach krzyżackiego zamku

Projekt Castum przygotowali Karolina Tazbir i Krystian Cięciwa, studenci I roku studiów magisterskich podczas zajęć z projektowania sal i przestrzeni widowiskowych. Opiekunem naukowym był dr inż. arch. Paweł Amałowicz. Studenci na warsztat wzięli ruiny krzyżackiego zamku w Radzyniu Chełmińskim. Ceglane pozostałości w ich koncepcji zyskują nowe życie i służą społeczności.

Budynek centrum kulturowo-widowiskowego Castum został zaprojektowany w ramach kursu projektowanie sal i przestrzeni widowiskowych. Młodzi projektanci postanowili tchnąć nowe życie w stare ceglane mury i zaprojektowali sale widowiskową, gdzie mogą odbywać się rekonstrukcje turniejów rycerskich, spektakle, pokazy historyczne i wykłady.

Ruiny zamku do dziś pełnią funkcję edukacyjną, rekreacyjną i społeczną. Celem koncepcji było stworzenie nowego centrum kultury przy jednoczesnym poszanowaniu ruin zamku.

Zależało nam na stworzeniu schematu funkcjonalnego obiektu, który podtrzymywał wyżej wymienione funkcje oraz dawał nowe, lepiej dostosowane przestrzenie do ich realizacji. Chcieliśmy również, aby bryła i użyte materiały elewacyjne dobrze współgramy z ruiną zamku. Myślą przewodnią przy projektowaniu obiektu było nawiązanie historyczne i zachowanie istniejących funkcji – tłumaczą Karolina Tazbir i Krystian Cięciwa.

Projektanci podzielili obiekt na kilka części funkcjonalnych. Parter od strony wejścia do obiektu został podzielony na strefę wejściową wydzielającą hall, szatnie, kasy oraz sklep z pamiątkami. W części południowej zachowały się dwie wieże, brama wejściowa oraz pomieszczenia w skrzydle wschodnim. Zostały tam zachowane oryginalne sklepienia łukowo-żebrowe.

Nie chcąc ingerować w historyczną zabudowę, postanowiliśmy zagospodarować te pomieszczenia na wystawy. Od strony północnej zaprojektowano kawiarnie z małym zapleczem, szatnie dla aktorów, foyer oraz główny punkt na rzucie – sale widowiskową. Została ona zaprojektowana w tym samym kształcie ośmioboku co pierwotna wieża. Jej położenie różni się od pierwotnego miejsca baszty strażniczej. Dookoła niej prowadzone są schody na taras widokowy nad kawiarnią – dodają autorzy projektu.

Piętro zostało przeznaczone na biura oraz gabinety dla pracowników administracyjnych obiektu. Projekt zakłada, że będzie tu pracować siedem osób. Układ jest prosty i otwarty na wewnętrzną część zamku. Na piętrze również znajduję się balkon sali widowiskowej. Nad kawiarnią zaprojektowano taras widokowy, dzięki czemu można oglądać pokazy historyczne lub walki rycerskie.

fot. Sirleonidas, wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 4.0

Sercem przebudowanego obiektu jest sala widowiskowa. W ten sposób stworzyli bryłę o różnych wysokościach, która wtapia się w istniejący zabytek.

Tworząc bryłę staraliśmy się projektować kadry widokowe z których można podziwiać relacje nowoprojektowanego obiektu z historycznym. Wyznaczającym się elementem kompozycji jest sama bryła sali. Przeszklony sześcian wychodzący z historycznej linii zabudowy tworzy ważny akcent przestrzenny. Wyłożenie ścian ośmiobocznej wieży palonym drewnem pozwoliło stworzyć kontrast z ceglanymi płytkami elewacyjnymi budynku – opisują projektanci.

Sala widowiskowa jest przeznaczona na 131 widzów. W dolnej części jest 109 miejsc siedzących z dwoma miejscami przeznaczonymi dla osób z niepełnosprawnościami. Na balkonie znajdują się 20 miejsca siedzące. Podłużny kształt sceny został podyktowany celem sali – spektakle mają w pierwszej kolejności prezentować rekonstrukcje walk rycerskich. Ośmioboczny kształt sali ma swoje źródło u baszty krzyżackiego zamku, która wcześniej znajdowała się w tym miejscu. Stanowiła dominantę wysokościową kompozycji oraz ważny element obiektu.

Sala, choć niewielka, zapewnia doskonały widok na scenę z każdej strony. Na balkonie przewidziano pomieszczenie techniczne, w którym znajduję się projektor, co umożliwia odtwarzanie filmów lub prezentacji. Kształt sali umożliwia dobry widok na scenę z każdego fotela. Sala wygłuszona została panelami akustycznymi na ścianach i na suficie. Moduł panelu nawiązuje do historycznych elementów zbroi płytowych. Zabieg ten ma podkreślić formę rekonstruowanych walk rycerskich a także pokazów historycznych.

Opis konstrukcji i materiałów wykończeniowych:

Przy projektowaniu obiektu projektanci sięgnęli po konstrukcję żelbetową. Zapewniła ona największą elastyczność i mniejszy stopień ingerencji w elementy konstrukcyjne istniejącego zamku. Elewacje zewnętrzne zostały pokryte płytkami klinkierowymi. Aby jak najbardziej połączyć nową zabudowę z historyczną projektanci utworzyli w jednej elewacji sztuczne pękniecie wypełnione szkłem.

Zabieg ten miał kojarzyć się z nadgryzionym zębem czasu murem ruin zamku. Ważnym elementem dla nas było wyróżnienie bryły sali widowiskowej. Jej bryła została przykryta szklanym sześcianem – dodają autorzy projektu.

Ściany zewnętrzne zostały pokryte palonym drewnem. Wnętrze sali stanowi drewno jasne i palone. W celu wygłuszenia zastosowaliśmy panele podwieszane na suficie, a także na ścianach obiektu. Materiały wykończeniowe w innych częściach obiektu stanowią tynki w stonowanych barwach.

Nazwa projektu: Castum

Autorzy: Karolina Tazbir i Krystian Cięciwa

Opiekun naukowy: dr inż. arch. Paweł Amałowicz

Rok studiów: rok 1 studiów magisterskich, semestr 2

Przedmiot: Projektowanie sal i przestrzeni widowiskowych

Czytaj też: Cegła | Ciekawostki | Polecane | Kultura | Edukacja | whiteMAD na Instagramie