Warszawa będzie mieć nowy budynek uniwersytetu. To efekt zakończonego niedawno konkursu zorganizowanego przez Stowarzyszenie Architektów Polskich i Uniwersytet Warszawski. Konkurs wyłonił projekt nowego wydziału (więcej pisaliśmy o tym tutaj). Zwyciężyła w nim propozycja architektów biura BBGK. Publikujemy projekt innej pracowni – Atelier Tektura, która w konkursie zdobyła wyróżnienie.
Od strony Wisłostrady i północy wizerunek gmachu naukowo-dydaktycznego dopełnia zabudowę wielkomiejską. Wschodnia strona terenu, wzdłuż Wybrzeża Kościuszkowskiego, rysuje wyrazistą, sylwetę budynku i stanowi wizytówkę Uniwersytetu Warszawskiego uzupełniającą rysunek skarpy z wyraźnymi uskokami warstwowo nakładających się planów. Koncepcja wpisuje się w charakter układu przestrzennego zachowując swój współczesny charakter. Styk z architekturą istniejącą, od strony Łaźni i Centrum Stomatologii, ze względu na jej charakter, zaprojektowany jest jako „dodatek“ architektoniczny.
W wyraźny sposób odcinamy się od budynków zabytkowych. Aby w jak najmniejszym stopniu wchodzić w konkurencję, skrajne trakty projektowanej bryły potraktowane są jako monolity. Układ elewacji umożliwia jej gradację. Im bliżej centrum, elewacja staje się bardziej ażurowa, tak by w osi bryły – miejscu przeszklonego pasażu i serca budynku, elewacje były w zupełności przeszklone, a wnętrze i przestrzał na ul. Mariensztat w pełni czytelne – opisują autorzy projektu.
Bryła budynku Dydaktycznego stanowi uzupełnienie historycznej tkanki miejskiej. Od strony Wybrzeża Kościuszkowskiego czytelny jest układ dachów, nawiązujący do skosów kamienic na tle poszczególnych planów wznoszącego się Starego Miasta. Historyczny kontekst miejsca tworzony zarówno przez budynek Łaźni Teodozji Majewskiej, jak i przez oś ulicy Mariensztat stał się nadrzędnym dla określenia ram urbanistycznych projektowanego budynku. Na przecięciu osi umiejscowione zostało serce nowego budynku, dostępne od strony wschodniej i zachodniej.
Architekci zaproponowali budowę zwartej, czterokondygnacyjnej zabudowy o dość kameralnym charakterze. Ze względu na szacunek dla otoczenia projekt odcina się od tkanki historycznej. Do istniejącego układu, projektowany budynek nawiązuje zasadami kompozycji „tłumacząc” je na współczesny język architektoniczny. Pionowy rytm tworzą lekkie uskoki w elewacji, wynikające z geometrii, natomiast perspektywicznie widziane skosy traktów mają swoje odwołanie do dachów Mariensztatu.
Zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi, dołożono wszelkich starań, aby podkreślić ciąg komunikacyjny biegnący od ul. Mariensztat w kierunku Wisły. Do szklanej rozwierającej się bryły holu zespół Atelier Tektura wprowadził elementy architektoniczne, należące do rozwiązań zewnętrznych. Przedłużenie brukowej posadzki oraz konsekwentne zaprojektowanie żyletek biegnących po linii pierzei Mariensztatu tworzą scenograficzne podkreślenie malowniczej, historycznej ulicy.
Wzdłuż pasażu rozmieszczone zostały funkcje publiczne. Tuż przy wejściu od strony ul. Dobrej znajduje się księgarnia. Po przeciwległej stronie holu, z bezpośrednim wyjściem na amfiteatr i zakątki stworzone przez załamania brył, zlokalizowana została kawiarnia. Jest to lokalizacja, z której korzystać będą studenci, spacerowicze i mieszkańcy Powiśla. Takie umiejscowienie działać będzie jak apel i zapraszać na druga stronę budynku również przypadkowych pieszych.
Kompozycja urbanistyczna bazuje na układzie podłużnych modułów, zorientowanych prostopadle do Wisły. Układ otaczających ulic, a w szczególności ul. Nowy Zjazd i Bednarskiej, nie poddaje się żadnej regularności, powodem czego jest naturalnie powstały klin z kątem rozwartym od strony wschodniej. Liniowy układ podziałów elewacyjnych zorientowany jest w zależności od potrzeby otwarcia lub domknięcia elewacji. W przypadku elewacji wschodniej i zachodniej koncepcja zapewnia bardzo duży stopień przezierności. Budynek jest tym samym otwarty na bardzo szeroką panoramę Pragi oraz na Mariensztat.
Zaprojektowany budynek wypełnia w zasadzie cały teren inwestycji, pozostawiając jedynie jego wschodnią część, skierowaną w stronę Wisły na potrzeby publicznych przestrzeni zewnętrznych. Od strony bulwarów i planowanej kładki pieszo-rowerowej, dzięki przegłębieniu tworzy się wymarzona sytuacja dla stworzenia placu z układem amfiteatralnym, zwróconym w stronę holu wejściowego. Daje to możliwości organizacji wszelkiego rodzaju eventów, poczynając od rozpoczęcia roku akademickiego, po kino letnie lub zwykły wypoczynek.
Lekkie zagłębienie terenu ma pozytywny wpływ nie tylko na naturalną izolacje akustyczną względem Wisłostrady, ale jest również lekką barierą wizualna dla osób korzystających z placu i tarasu kawiarni i placu oraz dla użytkowników budynku.
Wygenerowana przestrzeń łączy się podziemnym przejściem pod Wisłostradą z przestrzenią o podobnym charakterze – teren z mocno zarysowaną skarpą z układem schodów i podestów / siedzisk. Również tutaj, od strony Bulwarów i planowanej kładki pieszo-rowerowej, zlokalizowano kawiarnię i teren rekreacyjno-spacerowy, z częścią wypoczynkową wydzieloną ażurowymi zadaszeniami.
Zaproponowana koncepcja zieleni z terenów zewnętrznych wplata się do wnętrza. Pokazuje się w postaci trawników użytkowych od strony Wisły. W miejscu styku budynku z terenem pokazują się trawy, które poza aspektem dekoracyjnym, dają duży komfort użytkownikom parteru – naturalna przesłona, jednocześnie zanurzając budynek w zieleni.
Czytaj więcej: Warszawa | Edukacja | Urbanistyka
Atelier Tektura, skład zespołu: Barbara Kozielewska, Mateusz Kluczek, Michał Kozielewski, Ewa Sowińska, Antoni Murza-Mucha, Przemek Godlewski, Łukasz Petelski, Emilia Rakowska, Marianna Dawid.
źródło: Atelier Tektura (atelier-tektura.pl)
