Widok od strony Muzeum Wojska Polskiego. Fot. WisłaWwa, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Warszawski Młotek – powojenny ekskluzywny blok mieszkalny i ikona modernizmu

Z myślą o Polakach dysponujących dewizami (dolarami), w 1976 roku w Warszawie zbudowano ekskluzywny blok mieszkalny. Kształtem przypominał niektórym młotek, skąd wzięła się jego potoczna nazwa. Dzisiaj to ikona powojennego modernizmu i jeden z najbardziej charakterystycznych budynków w mieście. Doczekał się nawet swojego modelu, który stworzyła Zupagrafika.

Budynek powstał na skarpie przy ulicy Smolnej 8, na miejscu przedwojennego Instytutu Oftalmicznego z 1870 roku. Obiekt ten przetrwał do powstania warszawskiego, podczas którego uległ zniszczeniu. Jego mury rozebrano po 1945 roku i postanowiono wznieść na tym miejscu nowy obiekt.

Rycina z 1870 roku. Widok nowego gmachu Instytutu Oftalmicznego. Źródło: Mazovian Digital Library , Public domain, via Wikimedia Commons


W 1964 roku architekci Jan Bogusławski i Bohdan Gniewiewski zaprojektowali 19-piętrowy budynek na miejscu przedwojennej placówki. W 1976 roku ukończono jego budowę. Inwestorem było biuro obsługi cudzoziemców „PUMA”. Był jedną z pierwszych inwestycji tego rodzaju w Warszawie, czyli wysokościowców powstających od lat 60. i szybko stał się jednym z najbardziej charakterystycznych budynków w centralnej części miasta, a także dominantą skarpy wiślanej.

Warszawski Młotek w latach 70. Źródło: NAC – Narodowe Archiwum Cyfrowe

66-metrowy wysokościowiec był projektowany jako hotel polonijny, w którym miały znaleźć się komfortowe pokoje dla Polaków przyjeżdżających z zagranicy. Szybko jednak przekształcono go w blok mieszkaniowy, zważywszy na duże zapotrzebowanie na mieszkania. Lokale kupowano za dewizy, czyli dolary. Łącznie w budynku mieściło się 140 mieszkań o powierzchni od 40 do 60 m2. Zainstalowano również szybkie windy i domofony. Budynek stał się jednym z najbardziej ekskluzywnych apartamentowców w PRL-u. Na dachu usytuowano dwukondygnacyjny lokal rozrywkowy z tarasem. Najpierw była tam kawiarnia „Akropol”, a potem klub „Top Floor”. Obecnie obiekt stracił miano ekskluzywnego i wymaga remontu. Estetyczny bałagan widać szczególnie na balkonach od strony Powiśla. W sierpniu 2016 roku budynek został wpisany do gminnej ewidencji zabytków Warszawy.

W 2014 roku Zupagrafika wydała serię ilustrowanych wycinanek inspirowanych powojenną modernistyczną architekturą Warszawy. Wśród nich znalazł się model monumentalnego Młotka przy Smolnej 8.

Link do strony książki: www.zupagrafika.com/sklep/brutal-poland

Źródło: smartage.pl

Czytaj też: Architektura w Polsce | Biurowiec | Zabytek | Historia | Modernizm | Warszawa