Projekt Intermission przygotowała Adela Moss. To śmiała koncepcja, dzięki której ciasne i gęsto zabudowane kamienice w Gdańsku mogłyby zyskać dostęp do naturalnego światła. I to bez względu na istniejącą liczbę okien! Projekt studentki zdobył niedawno nagrodę w międzynarodowym konkursie architektonicznym INSPIRELI AWARDS 2023! w kategorii Architektura Wnętrz.
Adela Moss jest studentką Wydziału Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Swój projekt “Intermission” przygotowała jako projekt semestralny w Pracowni Projektowania Wnętrz Miejskich ASP. Tematem projektu były kamienice na starym mieście, które wyróżniają się specyficznymi, zabytkowymi proporcjami i szeregowym układem.
Głównym założeniem projektantki było wprowadzenie naturalnego światła do najniższych kondygnacji w kamienicy, która znajduje się pośrodku szeregu.
Zgodnie z historycznymi planami zabudowy Starego Miasta oraz kodem kamienic Gdańskich jej długość miała być równa długości kwartału – ok. 50m, szerokość – 5,6m, a wysokość gzymsu ostatniej kondygnacji – 12m. Szeregowy układ długich, wąskich i wysokich kamienic w gęstej zabudowie starego miasta sprawia, że jedynymi płaszczyznami, przez które światło naturalne może dostać się do środka budynku to dach, przednia i tylna fasada. Analiza zacienienia wybranej kamienicy przez sąsiadujące budynki wykazała jednak, że dolne części przedniej i tylnej fasady kamienicy będą również zacieniane przez większość czasu w roku, czyniąc dach jedynym źródłem światła – tłumaczy projektantka.
Pierwszym krokiem do przygotowania projektu byłą rozmowa o “miejscach szczęśliwych”, którą podjęła w pracowni. Zastanawiała się, które miejsce wspomina najmilej. Okazało się, że miejsce to jest związane z jej drugą pasją – jazdą konną. To stajnia, która we wspomnieniach projektantki jawi się jako przestrzenne miejsce, do którego światło wpada przez szczeliny desek i tworzy unikalną atmosferę. Tak wykadrowane światło ujawnia unoszący się powoli kurz, daje poczucie spokoju i lekkości. Taki stan pozwala się zatrzymać, stąd nazwa projektu – Intermission, co w języku angielskim oznacza przerwę w teatrze.
Nie tylko światło, ale też sama architektura stajni w mojej pamięci okazały się nspiracją dla nowych rozwiązań projektowych. Wnętrza pewnej angielskiej stajni prezentowało się tak: przez środek przebiegał długi, szeroki korytarz, a po obu jego stronach umieszczono poszczególne boksy. Szczególną rzeczą jednak, była zawieszona nad korytarzem antresola na konstrukcji słupowej. Składowano na niej siano. Najdłuższe krawędzie antresoli oraz właściwe ściany stajni oddzielała szczelina, przez którą spychano siano do każdego z boksów – dodaje autorka projektu.
Te wspomnienia wykorzystała w swoim projekcie. W koncepcyjnej kamienicy powstała “stajenna antresola” na konstrukcji słupowej, a stropy poszczególnych kondygnacji zostały zawieszone na różnych poziomach, aby zachować wyraźne odczuwanie nietypowych proporcji przestrzeni i jej otwartość. Tak zaprojektowana konstrukcja słupowa pozwala na oddzielenie ścian ogniowych i stropów kondygnacji przez szczelinę, przez którą światło dzienne przenika do najdalszych zakamarków budynku.
Charakterystyczną cechą architektury stajni jest jej nieregularność, krzywizny, dlatego zdecydowała się na wprowadzenie pewnych deformacji do wnętrza kamienicy. Konstrukcje słupowe kondygnacji zostały obrócone od głównej osi symetrii budynku o kilka stopni, w ten sposób wprowadziła do wnętrza budynku własne geometrie.
Skąd do wnętrza dociera światło? Jest to możliwe dzięki specjalnej szczelinie umieszczonej na dachu. Następnie światło zostaje odbite przez systemy heliostatów, to specjalne lustra mierzące położenie słońca. Zanim światło trafi do pomieszczeń, zostaje przefiltrowane przez obrotowe moduły mechanicznych ścianek ażurowych, które umieszczone zostały na skrajach stropów antresol, pomiędzy słupami konstrukcyjnymi. Opis może wydawać się skomplikowany, ale sposób działania zaproponowanego rozwiązania najlepiej widać na wizualizacjach, rysunkach i animacji poniżej.
Specjalne obrotowe moduły w ściankach pozwalają na całkowite ograniczenie wpadającego światła lub wybieranie pożądanego stopnia natężenia. Możliwe jest obrócenie całego modułu ścianki wokół własnej osi i wpuszczenie odbijanego światła do środka – to mechanizm podobny do otwierania połaci okna. Tak doświetlona przestrzeń nabiera klimatu delikatności, spokoju i zatrzymania.
Projekt zakładał dodatkowo, że projektowana kamienica będzie obiektem sustensywnym. W obiekcie miał znajdować się wybrany lokal usługowy, pracownia architektoniczna oraz część mieszkalna dla właściciela – architekta. Kamienicę można podzielić na część usługową, od strony ul. Świętojańskiej, oraz prywatną – od strony ul. Straganiarskiej. W części usługowej, na parterze, ma znajdować się lokal usługowy – drukarnia, pierwszą i drugą kondygnację, natomiast, zajmuje pracownia architektoniczna.
Tytuł: Intermission.
Autorka: Adela Moss
Uczelnia: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Wydział/kierunek/stopień: Wydział Architektury, Architektura Wnętrz, I rok mgr
Pracownia: Pracownia Projektowania Wnętrz Miejskich
Prowadzący: Prof. Jacek Dominiczak
źródło: Adela Moss
Czytaj też: Gdańsk | Kamienica | Portfolio | Ciekawostki | Zdrowie | whiteMAD na Instagramie
